Πάπυρος: Η περιπέτεια του βιβλίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα

Ένα ταξίδι στη ζωή αυτού του συναρπαστικού αντικειμένου που επινοήσαμε ώστε να διασχίζουν οι λέξεις τον χώρο και τον χρόνο. Η ιστορία της κατασκευής κάθε είδους βιβλίου που έχουμε χρησιμοποιήσει σε σχεδόν τριάντα αιώνες: βιβλία φτιαγμένα από καπνό, από πέτρα, από λάσπη, από καλάμια, από μετάξι, από δέρμα, από δέντρα, και, πιο πρόσφατα, από πλαστικό και φως. Παράλληλα πρόκειται για ένα ταξιδιωτικό βιβλίο. Μια πορεία με ενδιάμεσες στάσεις στα πεδία της μάχης του Αλέξανδρου και στη Βίλα των Παπύρων, κάτω από τη λάβα του Βεζούβιου, στα ανάκτορα της Κλεοπάτρας και στη σκηνή της δολοφονίας της Υπατίας, στα πρώτα γνωστά βιβλιοπωλεία και στα εργαστήρια χειρόγραφης αντιγραφής, στις πυρές όπου κάηκαν απαγορευμένοι κώδικες, σε γκουλάγκ, στη βιβλιοθήκη του Σεράγεβο και στον υπόγειο λαβύρινθο της Οξφόρδης το έτος 2000. Ένα νήμα που ενώνει τους κλασικούς με τον ιλιγγιώδη σύγχρονο κόσμο, συνδέοντάς τους με θέματα σημερινά: ο Αριστοφάνης και οι διώξεις κατά της σάτιρας, η Σαπφώ και η λογοτεχνική φωνή των γυναικών, ο Τίτος Λίβιος και το φαινόμενο των φανατικών οπαδών, ο Σενέκας και η μετα-αλήθεια… Αλλά, πάνω απ’ όλα, πρόκειται για μια συναρπαστική συλλογική περιπέτεια με πρωταγωνιστές χιλιάδες πρόσωπα τα οποία, στο βάθος των αιώνων, συνέβαλαν στη δημιουργία και στην προστασία των βιβλίων: αφηγήτριες, γραφείς, εικονογράφοι, μεταφράστριες, πλανόδιοι πωλητές, δασκάλες, λόγιοι, κατάσκοποι, εξεγερμένοι, μοναχές, σκλάβοι, τυχοδιώκτριες… αναγνώστες σε κορυφές βουνών και δίπλα στη θάλασσα που λυσσομανάει, στις πρωτεύουσες που σφύζουν από ζωή και σε απομακρυσμένους θύλακες όπου βρίσκει καταφύγιο η γνώση σε χαοτικούς καιρούς. Οι κοινοί άνθρωποι των οποίων τα ονόματα συχνά δεν καταγράφει η Ιστορία, αυτοί είναι οι αυθεντικοί πρωταγωνιστές αυτού του βιβλίου.

Irene Vallejo (Συγγραφέας)

H Irene Vallejo (Ιρένε Βαλέχιο, 1979, Σαραγόσα, Ισπανία) πήρε το διδακτορικό της από τα Πανεπιστήμια της Σαραγόσα και της Φλωρεντίας. Εκτός από τον Πάπυρο (Ισπανικό Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου 2020), έχει γράψει ένα μυθιστόρημα, συλλογές δοκιμίων και δύο παιδικά βιβλία, ενώ είναι τακτική αρθρογράφος στον Τύπο (El Pais και Heraldo de Aragon).

(Πηγή: Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2022)

 

 

 

Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη (Μεταφραστής)