Μονόπρακτα – Το πανηγύρι της πίστης, Στην έξοδο, Το χρέος του γιατρού, Τσετσέ

Ο Pirandello πραγματοποίησε ένα αγωνιώδες εγχείρημα για την έλξη του σύγχρονου ιταλικού θεάτρου από το τέλμα του κλασικού και αστικού δράματος και για το διάνοιγμα ενός νέου ορίζοντα μακριά από κάθε τι παραδοσιακό, καθιερωμένο και γνώριμο. Το εγχείρημά του πέτυχε, και, μάλιστα, με τον καλύτερο τρόπο, αρκεί να αναλογιστεί κανείς την επίδραση που άσκησε το έργο του −και μιλούμε φυσικά τόσο για τις νουβέλες, το θέατρο και την ποίησή του, όσο και για τις θεωρητικές του μελέτες− στη μοντέρνα τέχνη εν γένει. Δεν είναι λίγοι οι μελετητές του ισχυρίζονται ότι έσωσε το σύγχρονο, εγχώριό του θέατρο από την καταστροφή.

Luigi Pirandello (Συγγραφέας)

Ο Λουίτζι Πιραντέλλο (1867-1936), πεζογράφος και ίσως ο σημαντικότερος σύγχρονος ιταλός θεατρικός συγγραφέας, γεννήθηκε στο Αγκριτζέντο της Σικελίας, τον αρχαίο Ακράγαντα. Ο ίδιος, μάλιστα, ισχυριζόταν ότι είναι ελληνικής καταγωγής και ότι το επίθετό του είναι παραφθορά του ελληνικού Πυράγγελος. Σπούδασε νομικά, φιλολογία και γλωσσολογία στα πανεπιστήμια του Παλέρμο, της Ρώμης και της Βόννης και δίδαξε ως καθηγητής ιταλικής φιλολογίας στο ανώτατο ινστιτούτο της ιταλικής πρωτεύουσας. Στη Ρώμη ο Πιραντέλο συνεργάστηκε με λογοτεχνικά περιοδικά. δημοσιεύοντας ποιήματα και πεζογραφήματά του. Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1899. Η οικονομική καταστροφή του πατέρα του όμως, το 1903, τον ανάγκασε να αποδυθεί σε σκληρό αγώνα επιβίωσης ο οποίος τον έφερε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα έγραψε το κυριότερο μυθιστόρημά του, “Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ” (1904), που η απήχησή του τον επέβαλε σαν πεζογράφο. Ακολούθησαν τα έργα “Οι γέροι και οι νέοι” (1909), “Τερτσέτι” (1912), “Η τράπουλα” (1915), κ.ά. Εκείνο όμως που έμελλε να τον κάνει διάσημο σε όλο τον κόσμο ήταν το θεατρικό του έργο, το πρώτο μέρος του οποίου συνέθεσε και πάλι σε μια οδυνηρή εποχή γι’ αυτόν, εξαιτίας του θανάτου της μητέρας του και της διανοητικής αρρώστιας της γυναίκας του. Τα κυριότερα θεατρικά έργα του, με τα οποία αποκρυσταλλώθηκε το ύφος γνωστό ως “πιραντελλισμός”, είναι: “Έτσι είναι (αν έτσι νομίζετε)”, 1917, “Η ηδονή της τιμιότητας”, 1917, “Όλα σε καλό”, 1920, “Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα”, 1921, “Να ντύσουμε τους γυμνούς”, 1922, “Απόψε αυτοσχεδιάζουμε”, 1930, κ.ά. Το 1934 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Πέθανε στη Ρώμη, το 1936.

 

Ελίνα Νταρακλίτσα (Μεταφραστής)

Η Ελίνα Νταρακλίτσα σπούδασε θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας και εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Διδάσκει ιστορία παγκοσμίου θεάτρου και ιταλική δραματουργία στο Τμήμα Παραστατικών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Γκαλάτι στη Ρουμανία, και ιστορία ιταλικού θεάτρου στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι επιστημονική συνεργάτις του Τμήματος Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Μιλάνου, του Τμήματος Τεχνών και Επικοινωνίας του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του Μιλάνου και του Τμήματος Παραστατικών Τεχνών του Πανεπιστημίου της Αβινιόν. Οι μελέτες της έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, και αφορούν στην ιστορία και την αισθητική του ευρωπαϊκού θεάτρου, με έμφαση στο ιταλικό θέατρο και στις σχέσεις του με το ελληνικό. Αναφέρονται ενδεικτικά: “Il risveglio dei sensi nel corpo dell΄attore. Uno sguardo al teatro fisico della Grecia contemporanea”, “Carlo Gozzi and the unique case of fairytale drama “Re Cervo”. From the Venetian theatres of the 18th century to the European ones of the 21st”, “La musicalita nel teatro di poesia di Aghelos Terzakis”, “Η παραμυθιακή δραματουργία του Carlo Gozzi. Η γέννηση και η τύχη της πριγκίπισσας Τουραντώ, 18ος αιώνας-21ος αιώνας”, “La riflessione filosofica, poetica e drammaturgica di Nikos Kazantzakis”, “Η Κύπρος του Gabriele D΄Annunzio. Ιστορικά και λαογραφικά κυπριακά στοιχεία στη δραματουργία του”, “Το “χιουμοριστικό” θέατρο του Πιραντέλλο. Ο “Τσετσέ”, μια διαδρομή από τη φιλοσοφία στο θέατρο”. Στα επιστημονικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνεται επίσης η μελέτη της γαλλικής δραματουργίας, της ιταλικής λογο- τεχνίας, οι φιλοσοφικές και αισθητικές διαστάσεις του έργου του Gabriele D΄Annunzio, του Luigi Pirandello, του Jean Paul Sartre, κ.ά. Στις δημοσιευμένες μεταφράσεις της συγκατα- λέγονται έργα των Giacomo Leopardi, Lorenzo Marini, Marco Vichi, Luigi Pirandello (6 θεατρικά έργα) και Jean Paul Sartre (3 θεατρικά έργα). Έχει επίσης μεταφράσει την Ιστορία του θεάτρου του Πάολο Μποζίζιο, καθώς και την Αισθητική του χιούμορ του Luigi Pirandello (2ο βραβείο στον Διαγωνισμό Premio De Sanctis, 2007).

 

Γιάννης Χουτόπουλος (Επιμέλεια)