Από τον πρώιμο 19ο αιώνα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του I960, οι Έλληνες αποτέλεσαν τη μεγαλύτερη, την οικονομικά ισχυρότερη και την κοινωνικά και γεωγραφικά πιο ποικίλη από όλες τις ευρωπαϊκές παροικίες της Αίγυπτου. Αν και επωφελήθηκαν από τα προνόμια που δόθηκαν στους αλλοδαπούς και τον έλεγχο που άσκησε η Μ. Βρετανία, ισχυρίστηκαν παρ’ όλα αυτά ότι απολάμβαναν μια ιδιαίτερη σχέση με την Αίγυπτο και τους Αιγύπτιους και θεώρησαν ότι συνέβαλαν στον εκσυγχρονισμό της χώρας.
Οι Έλληνες και η διαμόρφωση της νεότερης Αιγύπτου είναι η πρώτη περιεκτική ιστορική αφήγηση της σύγχρονης ελληνικής παρουσίας στην Αίγυπτο από τις απαρχές της την περίοδο της κυριαρχίας του Μοχάμεντ Άλι μέχρι τις έσχατες ημέρες της επί Νάσσερ. Προσεγγίζει κριτικά την πραγματικότητα και τους μύθους που περιβάλλουν την πολύπλοκη και πανταχού παρούσα ελληνική παροικία στην Αίγυπτο, εξετάζοντας το νομικό καθεστώς των Ελλήνων, τις σχέσεις τους με τους ηγέτες της χώρας, την αλληλεπίδρασή τους τόσο με τα ηγετικά στρώματα όσο και με τους απλούς Αιγύπτιους, τις οικονομικές δραστηριότητές τους, τις επαφές τους με τις άλλες παροικίες, τους δεσμούς τους με την ελληνική πατρίδα, και τον παροικιακό βίο, ο οποίος διακρινόταν για την πλούσια και περίφημη λογοτεχνική παραγωγή και τις ευρύτερες πολιτιστικές δραστηριότητές του.
Ο Αλέξανδρος Κιτροέφ υποστηρίζει ότι, μολονότι η αυτοεικόνα των Ελλήνων ως ανθρώπων που συνεισέφεραν στην ανάπτυξη της Αιγύπτου είναι υπερβολική, υπήρξαν τρόποι με τους οποίους λειτούργησαν ως φορείς εκσυγχρονισμού, αν και από μια προνομιούχο και προστατευόμενη θέση. Ενώ δεν έλαβαν ποτέ την αναγνώριση την οποία επιθυμούσαν, οι Έλληνες ανέπτυξαν μια έντονη και γεμάτη νοσταλγία σχέση αγάπης με την Αίγυπτο αφότου οι περισσότεροι εξ αυτών υποχρεώθηκαν να την εγκαταλείψουν τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, για να επανεγκατασταθούν στην Ελλάδα ή σε ακόμα πιο μακρινούς προορισμούς.
Alexander Kitroeff (Συγγραφέας)
Ο Αλέξανδρος Κιτροέφ (Alexander Kitroeff) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Είναι Καθηγητής Ιστορίας στο Haverford College. Κατέχει διδακτορικό δίπλωμα στη σύγχρονη ιστορία από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (1984). Το θέμα της διδακτορικής του διατριβής ήταν η ιστορία της Ελληνικής διασποράς στη σύγχρονη Αίγυπτο. Έχει δημοσιεύσει επτά βιβλία για τους Έλληνες στην Αίγυπτο του μεσοπολέμου, τους Εβραίους στην Αθήνα κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τους Έλληνες στις Αμερικανικές Ηπείρους, την Ελληνική ταυτότητα και τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, και μία κοινωνική ιστορία του αθλητικού σωματείου Παναθηναϊκός που εδρεύει στην Αθήνα. Το έκτο βιβλίο του, με τίτλο The Greeks and the Making of Modern Egypt, δημοσιεύτηκε το 2019 από τον οίκο American University of Cairo Press. Το πλέον πρόσφατο έργο του, με τίτλο The Greek Orthodox Church in America: A Modern History, δημοσιεύτηκε από τον οίκο Northern Illinois University Press το 2020.
(Πηγή: “Εκδόσεις Καμπύλη”, 2021)
Αργύρης Παπασυριόπουλος (Μεταφραστής)
Νικόλαος Βρασσάς (Επιμέλεια)