Tα οδικά δίκτυα και η κουλτούρα του αυτοκινήτου έχουν αναμορφώσει εκ βάθρων τη μεταπολεμική ελληνική κοινωνία. Η μελέτη τους, επομένως, φωτίζει μια σημαντική πτυχή των ιστορικών εξελίξεων, μέσα από τις οποίες η Ελλάδα ανακατασκευάζεται ως πολιτικός και κοινωνικός χώρος κατά την περίοδο 1940-1980, με όρους σύγχρονου κράτους.
Η ιστορική αυτή διαδρομή σκιαγραφείται μέσα από μία σειρά από ερωτήματα: Πώς τα οδικά δίκτυα αναδείχθηκαν σε παράγοντα γεωγραφικής ενοποίησης της ελληνικής επικράτειας; Γιατί η ανάπτυξη της αυτοκίνησης υπερσκέλισε την αντίστοιχη των σιδηροδρόμων; Πώς αναδεικνύεται η κουλτούρα του αυτοκινήτου σε στοιχείο ταυτότητας της μεσαίας τάξης; Με ποιον τρόπο σε μια χώρα, με περιορισμένη εγχώρια παραγωγή οχημάτων, όπως η Ελλάδα, τα «μαστορέματα» λειτούργησαν ως μέσο διάδοσης της αυτοκίνησης και διάχυσης τεχνολογικής κουλτούρας σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα; Συνέβαλε η αύξηση του αριθμού των γυναικών οδηγών στη γυναικεία χειραφέτηση;
Εκ πρώτης όψεως, τα παραπάνω ερωτήματα αφορούν στο παρελθόν. Ωστόσο, όπως δείχνει το ανά χείρας βιβλίο, η κατανόηση της ιστορικής γενεαλογίας της αυτοκίνησης αφορά και στο παρόν: Πώς έχουν διαμορφωθεί οι σύγχρονες ελληνικές πόλεις, και πώς σχηματίστηκαν τα συλλογικά καταναλωτικά και πολιτισμικά πρότυπα της μεταπολεμικής κουλτούρας. Η κατανόηση αυτή μάς δίνει, συγχρόνως, μια εικόνα για τις προοπτικές της ελληνικής κοινωνίας σε σχέση με την αυτοκίνηση.
Αλεξία Σοφία Παπαζαφειροπούλου (Συγγραφέας)
Η Αλεξία Σοφία Παπαζαφειροπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο ΕΚΠΑ, όπου πραγματοποίησε στη συνέχεια και μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης και της Τεχνολογίας. Το ανά χείρας βιβλίο έχει βασιστεί στη διατριβή της με θέμα: Το εθνικό οδικό δίκτυο και η κουλτούρα του αυτοκινήτου στην Ελλάδα, 1930-1980, την οποία πραγματοποίησε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με υποτροφία του προγράμματος Ηράκλειτος ΙΙ. Έχει δημοσιεύσει άρθρα σε ελληνικά και διεθνή ακαδημαϊκά περιοδικά, με θέμα την αυτοκίνηση και την Ιστορία της τεχνολογίας. Επίσης, έχει δημοσιεύσει μελέτες σε διεθνείς συλλογικούς τόμους με αντικείμενο τη θεωρία των Κινητικοτήτων και των Σπουδών Επιστήμης και Τεχνολογίας. Είναι διδάσκουσα και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
(Πηγή: “ύψιλον / βιβλία”, 2024)
