Τα μαθηματικά της πανδημίας

Από τον λοιμό των Αθηνών, το 430 π.Χ., και τη μαύρη πανώλη τον 14ο αιώνα ώς την ισπανική γρίπη το 1918 και την COVID-19 στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 2020 η ανθρωπότητα έρχεται περιοδικά αντιμέτωπη με πανδημίες που έχουν τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις. Σήμερα, βέβαια, ζούμε σε μια εποχή πολύ διαφορετική από εκείνη των αρχαίων Αθηναίων ή των Ευρωπαίων του Μεσαίωνα, ή ακόμα και από εκείνη στην οποία βρισκόταν ο κόσμος κατά το πρώτο τέταρτο του 20ού αιώνα. Ξέρουμε ποιον πολεμάμε και δουλεύουμε με προηγμένα εργαλεία· αυτά συγκροτούν ένα πλαίσιο στο οποίο τα μαθηματικά παίζουν εξέχοντα ρόλο και αποδεικνύονται όπλο καθοριστικής σημασίας. Οι μαθηματικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται προκειμένου να προλαμβάνουμε, να προβλέπουμε, να ελέγχουμε και να καταπολεμούμε τις ασθένειες αξιοποιούν πρακτικά όλο τον επιστημονικό κλάδο, από τις διαφορικές εξισώσεις μέχρι τη βελτιστοποίηση, ενώ περιλαμβάνουν επίσης τη στατιστική, τις χρονοσειρές, τις αλυσίδες Μαρκόφ, τις αριθμητικές μεθόδους, τη γεωμετρία κ.λπ.· η μαθηματική επιστήμη βρίσκεται κυριολεκτικά στην υπηρεσία της κοινωνίας.

Manuel de León (Συγγραφέας)

Ο Manuel de León είναι μαθηματικός, καθηγητής ερευνών στο Ανώτερο Συμβούλιο Επιστημονικών Ερευνών (CSIC) και ιδρυτής του Ινστιτούτου Μαθηματικών Επιστημών της Ισπανίας. Διετέλεσε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Διεθνούς Μαθηματικής Ένωσης (IMU) και του Διεθνούς Συμβουλίου Επιστημών (ICSU).

(Πηγή: “Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης”, 2024)

 

Antonio Gómez Corral (Συγγραφέας)

Ο Antonio Gómez Corral είναι μαθηματικός και καθηγητής του Πανεπιστημίου Κομπλουτένσε της Μαδρίτης (UCM). Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα, τόσο σε επίπεδο έρευνας όσο και εκλαΐκευσης της επιστήμης, επικεντρώνονται στις εφαρμογές των στοχαστικών δια­δικασιών στη βιολογία, ιδιαίτερα στην εξάπλωση των μεταδοτικών ασθενειών.

(Πηγή: “Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης”, 2024)

 

Ανδρομάχη Σπανού (Μεταφραστής)