Θάλασσα

Συγκλονιστική απεικόνιση της αναμέτρησης μιας χούφτας θαλασσινών με τα στοιχεία της φύσης στη διάρκεια ενός ναυαγίου, σε μια νουβέλα γραμμένη με μαεστρία που έγινε αμέσως κλασική στο είδος της. Βιβλίο που υμνήθηκε από την κριτική και σχεδόν ταυτίστηκε με τον συγγραφέα του. Κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1943. Ένα κύµα έφτανε κουλουριασµένο, µουλωχτό, και τ’ ανακάλυψαν, στην ώρα, οι φωτερές γλώσσες του φαναριού. Το δείξανε π’ άνοιξε σαν µαγικό ριπίδι, που έκλεισε σάµπως πλανερή ουρά µυθικού παγονιού, µε χρυσοπράσινες ανταύγειες. Χτυπώντας απ’ έξω απ’ τα παραπέτα της βάρκας, τίναξε πίδακες τους αφρούς και πισωγυρίζοντας σούφρωσε µε µύριους ρόχθους. Αναρρουφήχτηκε και γλίστρησε ολοσκότεινο πέρα απ’ τη θολούρα που άπλωνε απ’ την άλλη µπάντα της βάρκας αφώτιστη η σκιά του πανιού. ∆εύτερο, χειρότερο, ακολουθούσε, βουίζοντας, κι έκανε παιχνίδια µε τα φωτερά ξεφτίδια του φαναριού. ∆ίσταξε να χιµήσει κι ασώτευε τα καµώµατά του µπροστά στην πλώρη. Άνοιξε µια κατασκότεινη γλιστερή λακκούβα να παγιδέψει το λάιφ µποτ, να το φέρει µε τη µούρη εκεί µέσα. Ένας νερένιος τροχός τούς άνοιγε µιαν άβυσσο, µέσα σε µυριόχρωµες σκιές και φιδωτά σκοτάδια· σαλαγούσαν, µε βουητά, σάµπως τροµαγµένα γιδοπρόβατα, ροβολώντας σ’ άπατους γκρεµούς…

Κώστας Σούκας (Συγγραφέας)

Κώστας Σούκας (1899-1981). Ο Κώστας Σούκας γεννήθηκε στα τέλη του προηγούμενου αιώνα στον Πειραιά, γιος του Δημητρίου Σούκα και της Αντιγόνης Καψαμπέλη. Στη γενέτειρά του πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του και εργάστηκε ως δημοσιογράφος, χρονογράφος και φιλολογικός συνεργάτης στον τοπικό και αθηναϊκό ημερήσιο και περιοδικό Τύπο και ως υπάλληλος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πειραιά. Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στο ναυτικό και πήρε μέρος σε εκπαιδευτικό ταξίδι στα λιμάνια της Μεσογείου με το πολεμικό πλοίο Αβέρωφ. Υπήρξε επίσης ειδικός γραμματέας της Ένωσης Μηχανικών. Από το 1960 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου έζησε ως το θάνατό του. Η ζωή του σημαδεύτηκε από το θάνατο των δύο παιδιών του και της γυναίκας του. Την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε με την έκδοση του μυθιστορήματος Αποστόλης Καρλάς (με το ψευδώνυμο Κ.Χαλδαίος) το 1935. Γνωστός στους λογοτεχνικούς κύκλους έγινε κυρίως με την έκδοση της νουβέλας Θάλασσα το 1943. Τιμήθηκε με το κρατικό βραβείο μυθιστορήματος (1957 για το έργο του Το ποινικό μητρώο μιας εποχής), το μετάλλιο πνευματικής αξίας του Δήμου Πειραιά και λίγες μέρες πριν το θάνατό του η Εθνική Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών του οργάνωσε τιμητική βραδιά, στην οποία ο Σούκας δε μπόρεσε να παρευρεθεί. Ο Κώστας Σούκας ανήκει στους έλληνες πεζογράφους της γενιάς του μεσοπολέμου. Με σαφείς επιρροές από το έργο των Ντοστογιέφσκι και Μπερντιάγιεφ αλλά και από τη δημοσιογραφική πείρα του συγγραφέα, το έργο του κινείται στο χώρο του κοινωνικού ρεαλισμού με αξιόλογα ψυχογραφικά στοιχεία, είναι θεματικά εμπνευσμένο από τη ζωή των ναυτικών και των λαϊκών στρωμάτων του Πειραιά και σταθερά προσανατολισμένο γύρω από την αγωνία του συγγραφέα για την κατάκτηση και διατήρηση της εσωτερικής ελευθερίας του ανθρώπου, στα πλαίσια των κοινωνικών προβλημάτων. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Κώστα Σούκα βλ. Γεράνης Στέλιος, «Σούκας Κώστας», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Παγανός Γ.Δ., «Κώστας Σούκας», Η μεσοπολεμική πεζογραφία · Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939) Η΄, σ.60-82. Αθήνα, Σοκόλης, 1993.
(Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).