Νίκος Καββαδίας

Αν αυτό το βιβλίο έχει, όπως πιστεύω, κάποια ξεχωριστή αξία και διαφέρει από πολλά που έχουν δει το φως, ως την ώρα, για τον Καββαδία, είναι γιατί σ’ αυτό μιλάει ο ίδιος ο Καββαδίας. Σώζεται ο ίδιος ο προφορικός μαγικός του λόγος και πολλές από τις ιστορίες του γύρω από την “αμαρτωλή” και “αθώα” ζωή του. Ιστορίες που συχνά τις διηγιόταν σε φίλους του μαγεύοντάς τους. Ιστορίες αξεχώριστα πραγματικές και φανταστικές. Κι αυτές τις αφηγήθηκε στο μαγνητόφωνό μου, πενήντα μέρες πριν φύγει απ’ τον κόσμο. Και έχει αξία που μιλάει σ’ αυτό ο ίδιος για τις γυναίκες. Τις πολλές γυναίκες. Τη μία: Ως μάνα. Ως αδερφή. Ως ερωμένη. Ως πόρνη. ‘Εχει αξία που μιλάει και προφορικά για τη θάλασσα. Τις πολλές θάλασσες. Τη μία, που την αγάπησε και την τραγούδησε ερωτικά, εξωτικά, μαγευτικά, πικρά, συγχρόνως ρεαλιστικά και διαχρονικά όσο κανείς άλλος από τους ποιητές μας. ‘Εχει αξία που μιλάει για τη ζωή του. Τις πολλές ζωές του. Τη μία ζωή του και ζωή μας, με ευλάβεια γι’ αυτήν και το βαθύ μυστήριό της… ‘Εχει αξία που κάνει λόγο για το δύσκολο ψωμί των ναυτικών μας και για τους πολλούς φίλους του, επωνύμους και ανωνύμους, και για τον θάνατο. Τους πολλούς θανάτους και για τον έναν, τον δικό του. Αλλά και που εξομολογείται ακόμα και για τον έρωτα, τον έναν και μοναδικό έρωτά του προς μια κοπέλα μικρότερή του. ‘Ερωτας ωραίος και βασανιστικός για τον ποιητή και μαζί κυκεώνας. ‘Εχει αξία που μιλάει και για την Αριστερά, που την ήθελε με φωτισμένη συνείδηση. Και έχει αξία επίσης που ερμηνεύει την ανερμήνευτη, και για τον ίδιο ακόμα, ποίηση και ποίησή του. Μια ερμηνεία του ανυποψίαστη και για τους πιο βαθείς ερμηνευτές του και αναλυτές του. Και, τέλος, έχει αξία και για τον “άλλο” Καββαδία, αυτόν που έκρυβε μέσα του. Γιατί όσο πιο πολύ μιλούσε ο Καββαδίας, κάνοντας τους άλλους να γελάνε, τόσο και πιο πολύ σώπαινε βαθιά μέσα του… Η ποίησή του και η ζωή του είναι κι αυτές ένα καράβι σαν όλα τα καράβια που αγάπησε. Είναι το δικό του καράβι, για ένα ταξίδι μοναδικό και ανεπανάληπτο. Ας το πάρουμε λοιπόν κι εμείς αυτό το καράβι, με καπετάνιο τον ίδιο, και ας σαλπάρουμε μ’ αυτό, μέσα μας και έξω μας. Στις μέρες μας, που απαξιώνεται ό,τι πιο δικό μας έχουμε, η ζωή μας, έχουμε ανάγκη αυτό το καράβι. Αυτό το ταξίδι…