Στα ψέματα παίζαμε

Πέντε φίλοι ανταμώνουν κάθε τέσσερα χρόνια για να παρακολουθήσουν τον τελικό του παγκοσμίου ποδοσφαιρικού κυπέλλου. Το ποδόσφαιρο είναι η αφορμή για να βρεθούν, και η συνάντησή τους ευκαιρία να μιλήσουν, να σχεδιάσουν και να αναπολήσουν. Εννέα τελικοί, εννιά συναντήσεις, εννέα κεφάλαια. Από το 1970 μέχρι το 2002, από τα φοιτητικά τους χρόνια στην ωριμότητα, από τη δικτατορία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από τον 20ό αιώνα στον 21ο, από τα όνειρα στην πραγματικότητα, από τον υπαρκτό σοσιαλισμό στην παγκοσμιοποίηση, από τη Βραζιλία του Πελέ στη Βραζιλία του Ρονάλντο. Η αφήγηση των γεγονότων ακολουθεί αντίστροφη χρονικά πορεία. Έχει δηλαδή αφετηρία το 2002 και κατάληξη το 1970. Οι ήρωες του μυθιστορήματος από κεφάλαιο σε κεφάλαιο παρουσιάζονται κατά τέσσερα χρόνια νεότεροι και ο αναγνώστης γνωρίζει το μέλλον και υποψιάζεται το παρελθόν τους. Το μυθιστόρημα αποτελείται από εννέα κεφαλαία, που το καθένα αντιστοιχεί σε έναν τελικό του Παγκοσμίου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου. Στα πρώτα τρία κεφάλαια (2002, 1998, 1994) γνωρίζουμε τους τέσσερις από τους πέντε φίλους. Τον Αντρέα, βουλευτή και υποψήφιο δήμαρχο, τον Στάθη, δικηγόρο, τον Πρόδρομο, καθηγητή στο Πολυτεχνείο, και τον Αλέκο, σκηνοθέτη. Από το 1990 και μετά τη συντροφιά συμπληρώνει και ο Θεοφάνης, που είναι πεθαμένος από το 1991. Από κεφάλαιο σε κεφάλαιο ο αναγνώστης παρακολουθεί την προσωπική ιστορία κάθε ήρωα με φόντο τις πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο. Το τέλος του μυθιστορήματος τους βρίσκει δεκαεννιάχρονους φοιτητές στη Θεσσαλονίκη. Λίγο πριν ο αναγνώστης έρχεται αντιμέτωπος με μια απρόσμενη ανατροπή και κατανοεί τους λόγους που ώθησαν το συγγραφέα να αντιστρέψει την κανονική ροή του χρόνου. Ο τίτλος του μυθιστορήματος είναι στίχος δανεισμένος από το ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη “Στ’ αστεία παίζαμε.”. Συγκεκριμένα πρόκειται για τον τελευταίο στίχο του ποιήματος: “Δώστε μας πίσω τα χρόνια μας δώστε μας πίσω τα χαρτιά μας / Κλέφτες! / Στα ψέματα παίζαμε!”.