Η ανάπτυξη της γλώσσας

Επιστήμονες, επαγγελματίες, σπουδαστές, όλοι όσοι ασχολούνται σήμερα με τη λεξικογράφηση της ελληνικής γλώσσας συμφωνούν στη διαπίστωση ότι, όσο αναπτύσσεται η υποδομή για την υποστήριξη των σχετικών δραστηριοτήτων με την ανάπτυξη νέων προγραμμάτων σπουδών, τη διοργάνωση σεμιναρίων και συνεδρίων, τη δημιουργία ηλεκτρονικών σωμάτων κειμένων και εξειδικευμένων υπολογιστικών εργαλείων για τη λεξικογραφική αξιοποίησή τους, τόσο γίνεται αισθητή η απουσία μεταλεξικογραφικών ερευνών και μελετών με αντικείμενο την ελληνική. Τέτοιες μελέτες μπορούν να βελτιώσουν τη θεωρία της λεξικογραφίας και παράλληλα να ελέγξουν την ορθότητα των ακολουθούμενων πρακτικών με βάση την εξέλιξη φιλοσοφικών θεωριών, όπως του θετικισμού, και κυρίως γλωσσολογικών θεωριών, όπως του δομισμού, της πραγματολογίας, της υπολογιστικής γλωσσολογίας και της γνωστικής σημασιολογίας. Η παρούσα έκδοση έρχεται να καλύψει ένα μέρος αυτού του κενού, εστιάζοντας σε ένα ειδικό θέμα: τη θέση και την αντιμετώπιση της μορφολογίας στα λεξικά της νέας ελληνικής. Μία πλειάδα γνωστών ερευνητών εξετάζει από διάφορες όψεις τον ρόλο της μορφολογικής ανάλυσης στη λεξικογραφία, συγχρονική και διαχρονική, μονόγλωσση και δίγλωσση, της κοινής και των διαλέκτων, της νόρμας και του περιθωρίου. Τα παραδείγματα βασίζονται στο περιεχόμενο συγκεκριμένων λεξικών που, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αναφέρονται στη νέα ελληνική, ενώ η μορφολογία εξετάζεται και με τις δύο όψεις της, την κλιτική και την κατασκευαστική. Οι επιμελήτριες του τόμου: Η Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη είναι ομότιμη καθηγήτρια γλωσσολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει δημοσιεύσει 8 βιβλία και περίπου 200 άρθρα σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Πάνω από 20 χρόνια συντόνισε προγράμματα ERASMUS με 7 ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Έχει επίσης διδάξει ως επισκέπτρια καθηγήτρια στα πανεπιστήμια Sorbonne-Paris IV, INALCO και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ειδικεύεται στη μελέτη και διδακτική του λεξιλογίου καθώς και στη σύνταξη έντυπων και ηλεκτρονικών λεξικών. Η Μαριάννα Κατσογιάννου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, με περισσότερες από 100 δημοσιεύσεις βιβλίων, άρθρων και λεξικών, έντυπων και ηλεκτρονικών. Έχει εργαστεί και έχει διδάξει στην Ελλάδα, στη Γαλλία και στην Κύπρο. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζονται στους τομείς της ορολογίας, της λεξικογραφίας και της γλωσσικής τεχνολογίας, ενώ έχει σχεδιάσει και διδάξει σειρά μαθημάτων για φυσικούς ομιλητές της ελληνικής με τον γενικό τίτλο «Καλύτερα ελληνικά». Οι συγγραφείς του τόμου: Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη Θεόδωρος Βυζάς Γιαννούλα Γιαννουλοπούλου Άννα Ιορδανίδου Ελένη Καραντζόλα Μαριάννα Κατσογιάννου Γεωργία Κατσούδα Νίκος Κουτσούκος Χριστίνα Μπασέα-Μπεζαντάκου Γεωργία Νικολάου Στυλιανός Πατεράκης Αγγελική Ράλλη Κωνσταντίνος Σαμπάνης Συμεών Τσολακίδης Ασημάκης Φλιάτουρας Χριστόδουλος Χριστοδούλου Κατερίνα Χριστοπούλου Alina Villalva

Συλλογικό έργο (Συγγραφέας)

 

Σταύρος Μπόμπολας (Μεταφραστής)

 

Jean Berko Gleason (Επιμέλεια)

 

Nan Bernstein Ratner (Επιμέλεια)

 

Γιώργος Ι. Ξυδόπουλος (Επιμέλεια)

Ο Γιώργος Ι. Ξυδόπουλος είναι μέλος Δ.Ε.Π. στον τομέα γλωσσολογίας του τμήματος φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και παράλληλα διδάσκει γλωσσολογία σε μεταπτυχιακά προγράμματα του Πανεπιστημίου Πατρών και του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Έχει σπουδάσει γαλλική γλώσσα και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει εξειδικευτεί στη γλωσσολογία στο School of Oriental & African Studies (M.A.) και στο University College London (Ph.D.) του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Τα ερευνητικά και διδακτικά ενδιαφέροντά του εστιάζονται στο χώρο της γενικής γλωσσολογίας και ιδιαίτερα στη λεξικολογία, στη λεξική σημασιολογία, στη σχέση σημασιολογίας και σύνταξης, καθώς και στη λεξικογραφία (δημιουργία ειδικών λεξικών). Έχει δημοσιεύσει άρθρα του σε επιστημονικά περιοδικά και συλλογικούς τόμους και έχει συμμετάσχει με ανακοινώσεις του σε συνέδρια γλωσσολογίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.