Θάνατος επί πιστώσει

Είδα τότε απ’ τη μισάνοιχτη πόρτα τη Γιαγιά ξαπλωμένη στο κρεβάτι της, στη μέσα κάμαρα… Βαριανάσαινε, λαχάνιαζε, πνιγόταν, η ανάσα της σφύριζε και κοβόταν… Μόλις είχε φύγει ο γιατρός. Αφού πρώτα έσφιξε σοβαρός τα χέρια όλων… Τότε με μπάσανε στο δωμάτιο… Την είδα στο κρεβάτι, πώς πάλευε ν’ ανασάνει. Το πρόσωπό της κίτρινο και κόκκινο, λουσμένο στον ιδρώτα, σαν μάσκα που από στιγμή σε στιγμή θα έλιωνε… Με κάρφωσε με το βλέμμα της η Γιαγιά, αλλά ακόμα κι εκείνο το βλέμμα είχε αγάπη… Μ’ έσπρωξαν να τη φιλήσω… Κι εγώ έσκυψα από πάνω της. Αλλά με το χέρι της έκανε νόημα πως όχι… Μου χαμογέλασε αδύναμα… Κάτι προσπάθησε να μου πει… Αλλά η φωνή τριβόταν μέσα στο λαιμό της, δεν έβγαινε… Παρ’ όλα αυτά, στο τέλος τα κατάφερε… κι όσο πιο γλυκά μπορούσε, ψιθύρισε: «Να δουλέψεις σκληρά, μικρέ μου Φερντινάν!». Δεν τη φοβόμουνα τη Γιαγιά. Κατά βάθος καταλαβαινόμασταν… Τελικά, το σίγουρο είναι πως δούλεψα σκληρά… Μα αυτό δεν αφορά κανέναν άλλο… Πριν το Ταξίδι στην Άκρη της Νύχτας, πριν το ταξίδι στο τέρμα του κόσμου που ήταν ο Μεγάλος Πόλεμος και η Μεγάλη Σφαγή, ο στρατιώτης Φερντινάν Μπαρνταμού είναι μόνον ο Φερντινάν: ένα παιδί που μεγαλώνει στην άκρη της ζωής, στο χείλος της αβύσσου. Ένα παιδί που το ταΐζουν ο απόλυτος φόβος, η αχαλίνωτη απόγνωση και υποκρισία. Ένα παιδί που μεγαλώνει στους ρυθμούς της μαύρης κωμωδίας, της χρεοκοπημένης κοινωνίας, της επικείμενης καταστροφής. Μαθαίνει να λέει την ιστορία της ζωής του με τρόπο συγκλονιστικό: με φωνές, με παραμιλητά, με βρισιές και σιωπές, με πικρά, τραγικά, φλύαρα αποσιωπητικά… Αλλά προπάντων με γέλια. Γιατί ο Φερντινάν πλέκει τα νήματα του χάους και της υστερίας γύρω του με τις δεξιοτεχνικές σταυροβελονιές του Ραμπελαί: γελάει πικρά και πηγαία, γελάει και περιγελάει τον εαυτό του και τους άλλους. Θεούς και δαίμονες. Και βέβαια τους ανθρώπους. Ο Φερντινάν γυρίζει τις σελίδες αυτού του επικού Bildungsroman, που είναι η εφηβεία του, με ορμή και πάθος που κόβουν την ανάσα. Προχωράει χωρίς να λυπάται ούτε την ψυχή ούτε το σώμα του˙ ξοδεύει αλύπητα για ν’ αντέξει, να σταθεί στα πόδια του, να περπατήσει – εντέλει να ζήσει. Ο λόγος του ανατρέπει τα πάντα, λογική, γραμματική, σύνταξη˙ έτσι κινείται. Πατάει γκάζι καίγοντας ομορφιές και πίστεις και λέξεις. Τρέχει δίχως φρένα. Στο τέλος του βιβλίου τον βλέπουμε να φτάνει ζωντανός, όρθιος, έτοιμος για τη νέα αρχή. Μ. Α.

Louis – Ferdinand Céline (Συγγραφέας)

Ο Λουί Φερντινάν Σελίν (ψευδώνυμο του Λ. Φ. Ντετούς) γεννήθηκε στο Κουρμπεβουά, κοντά στο Παρίσι, το 1894. Τελείωσε το σχολείο, ενώ παράλληλα εργαζόταν· για το απολυτήριο προετοιμάστηκε μόνος του, αργότερα. Το 1912 κατατάχθηκε στο στρατό και τον Νοέμβριο του1914 τραυματίστηκε σοβαρά. Αποστρατεύθηκε με αναπηρία 75% και ως εμπορικός αντιπρόσωπος έφυγε πρώτα για το Καμερούν (1916) και μετά για το Λονδίνο (1917). Μετά τη νίκη, σπούδασε ιατρική και στη συνέχεια συμμετείχε σε αποστολές στην Αφρική και στις Ηνωμένες Πολιτείες για λογαριασμό της Κοινωνίας των Εθνών. Επιστρέφοντας στη Γαλλία, άσκησε την ιατρική στα προάστια του Παρισιού. Το 1932 κυκλοφόρησε το πρώτο του βιβλίο, Ταξίδι στην άκρη της νύχτας. Το 1936 ακολούθησε ο Θάνατος επί πιστώσει. Από το 1944 ώς το 1951, ο Σελίν έζησε εξόριστος στη Γερμανία και στη Δανία. Όταν επέστρεψε στη Γαλλία, εγκαταστάθηκε στο Μεντόν, όπου συνέχισε να γράφει (Από τον έναν πύργο ο άλλος, Βορράς, Ριγκοντόν) και να ασκεί την ιατρική, προσφέροντας τις φροντίδες του κυρίως στους φτωχούς. Πέθανε το 1961.
Από τις εκδόσεις της Εστίας κυκλοφορούν τα βιβλία Ταξίδι στην άκρη της νύχτας (2007) και Συνομιλίες με τον καθηγητή Υ (2009) σε μετάφραση Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου.

 

 

Άγγελος Αγγελίδης (Μεταφραστής)

 

Μαρία Αγγελίδου (Μεταφραστής)

Η Μαρία Αγγελίδου γεννήθηκε το 1957 στην Αθήνα και σπούδασε κλασική φιλολογία σε Αθήνα, Γερμανία και Ελβετία. Τα περισσότερα βιβλία της είναι ιστορικά παραμύθια και έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά και τα ισπανικά. Ασχολείται, επίσης, με τη λογοτεχνική μετάφραση και έχει μεταφράσει πάνω από 500 βιβλία, τα μισά από τα οποία είναι για παιδιά. Για το παιδικό αναγνωστικό κοινό έχει επίσης μεταφράσει Σαίξπηρ, Μολιέρο, Δάντη, Θερβάντες, Γκολντόνι κ.ά.. Για τις μεταφράσεις της έχει βραβευτεί τρεις φορές από τη Ελληνική Εταιρεία Μεταφραστών Λογοτεχνίας. Διετέλεσε πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Επαγγελματιών Μεταφραστών και μέλος του Δ.Σ. του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, μεταξύ 2000-2004.