Κοινωνικός έλεγχος του εγκλήματος

H αυξανόμενη κοινωνική πολυπλοκότητα και διαφοροποίηση έχουν αντίκτυπο και στην αναδιοργάνωση της κρατικής αντίδρασης στην παραβατικότητα και τον προσανατολισμό της σε νέες μορφές ελέγχου, οι οποίες δεν έχουν εμφανές κατασταλτικό περιεχόμενο αλλά είναι πιο εκλεπτυσμένες, πολύπλοκες και προσαρμοσμένες στις διάφορες καταστάσεις. Αυτές οι μορφές ελέγχου δεν νομιμοποιούνται μέσω κανόνων ηθικής, αλλά μέσω μιας τεχνοκρατικής έννοιας της ασφάλειας. Αυτή ακριβώς η περιστασιακή και διαρκώς μεταβαλλόμενη μορφή ελέγχου με τον όλο και εντονότερο τεχνικό χαρακτήρα ερμηνεύει την αποηθικοποίηση του ελέγχου. Επίσης, ερμηνεύει τον κατακερματισμό του καθώς και την εξάπλωση του ιδιωτικού ελέγχου. Οι νέες μορφές ελέγχου αποβλέπουν στην ασφάλεια τόπων, χώρων και καταστάσεων. Όλο και λιγότερο ενδιαφέρει πλέον εάν στην κοινωνία υπάρχουν εξαρτημένοι από ναρκωτικές ουσίες ή δρουν εγκληματίες, αρκεί να λειτουργεί ο κοινωνικός έλεγχος και να υπάρχει ασφάλεια σε οριοθετημένα περιβάλλοντα. Ως εκ τούτου, το νέο σύστημα ελέγχου είναι ευέλικτο για να μπορεί να επεκτείνεται, να διαχέεται και να μεταβάλει το πλαίσιο δράσης του.

Έφη Π. Λαμπροπούλου (Συγγραφέας)

Η Έφη Λαμπροπούλου είναι Καθηγήτρια Εγκληματολογίας στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Έχει ασχοληθεί με θέματα όπως: κοινωνικός και ποινικός έλεγχος του εγκλήματος (οργανώσεις, θεσμοί, πολιτικές), διαφθορά, παράνομες αγορές, δημιουργία και εφαρμογή των (ποινικών) νόμων, κ.ά. Έχει συνεργαστεί με ευρωπαϊκά και ελληνικά πανεπιστήμια, διεθνή Ινστιτούτα, ομάδες έρευνας και επιστημονικές ενώσεις. Μέλος της συντακτικής επιτροπής ελληνικών και ξένων επιστημονικών περιοδικών.

(Πηγή: “Εκδόσεις Παπαζήση”, 2023)