Μποϊλές ο Μποϊκλής

Η τυχαία πρώτη γνωριμία δύο ανθρώπων, ενός ενήλικα, του Μποϊλέ, κι ενός αγοριού στα πρόθυρα της εφηβείας στην αρχή της δεκαετίας του 1960, περνά από διάφορα στάδια κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης γνωριμίας τους. Ο Μποϊλές είναι καθημερινός θαμώνας μιας ταβέρνας όπου ο μικρός «μαθητεύει παραγυιουδάκι στρατολογημένο με απώτερο στόχο και μοναδική φιλοδοξία της μητρός του να εκμάθει το έντιμον των οινοπωλών επάγγελμα», πού διανέμει τον οίνο, παρηγορητικό δώρο εκ θεού «για ν’ αβγαταίνει τη χαρά και να κατευνάζει τον μνησιπήμονα πόνο, τους φθόνους και τις κακίες των ανθρώπων». Η αρχική, μάλλον αδιάφορη στάση και ανοχή του εφήβου προς τον μεγάλο παίρνει διάφορες μορφές, γίνεται απορία, λύπηση, θυμός, οργή, ρατσισμός, εκφοβισμός, σαδιστική απόλαυση. Τέλος, γίνεται λατρεία και άνευ όρων παράδοση στην ακαταμάχητη σοφία, τη σιγουριά και τη σαγήνη που εκπέμπει ο μεγάλος. Κατά τη διάρκεια των ψυχικών του μεταπτώσεων, ο έφηβος, με την εξημμένη διορατικότητα που χαρακτηρίζει την ηλικία του, υποπτεύεται ότι κάτι άγνωστο, ίσως και τρομακτικό, που δεν μπορεί να το προσδιορίσει και να το αρθρώσει με λόγια, τον συνδέει, και πιθανόν τον ταυτίζει με τον μεγαλύτερο άνδρα. Το πρώην ευάλωτο κι ανίσχυρο μπροστά στα νιάτα θύμα, ο Μποϊλές, καταλήγει με τον χρόνο να γίνει ο δάσκαλος και μύστης του νεαρού θύτη του, που υπάκουα και ασμένως μαθητεύει, διαπλάθεται και τελικά διά βίου σφραγίζεται από τη στάση και τα πρωτάκουστα λόγια του μεγάλου. Ο σωκρατικός Μποϊλές είναι ο μοιραίος άνθρωπος που θα φωτίσει τα μελλοντικά μονοπάτια της ζωής του νεαρού, αλλά θα χρειαστεί καιρός, ώσπου ο τελευταίος να συνειδητοποιήσει πλήρως τι λογής ήταν το αόρατο, αλλά ανθεκτικό νήμα που τους ένωσε, κι ακόμη τους ενώνει, τώρα που ο Μποϊλές Μποϊκλής Κύριος Μιχάλης δεν είναι πλέον στη ζωή.

Παναγιώτης Κουσαθανάς (Συγγραφέας)