Συνείδηση – Η προέλευση της ηθικής διαίσθησης

Υποψήφιο για το Βραβείο Pen/E.O. Wilson Literary Science Writing του έτους 2020, το ανά χείρας βιβλίο της Patricia S. Churchland εξετάζει δύο καίρια ερωτήματα: Γιατί όλες οι ανθρώπινες κοινωνικές ομάδες έχουν αναπτύξει συστήματα ηθικών αξιών; Και πώς διαμορφώνονται τα συστήματα αυτά; Συνδυάζοντας δεδομένα από τη νευροεπιστήμη, τη γενετική και τη μελέτη του φυσικού περιβάλλοντος, η Churchland αποπειράται να εξηγήσει πώς διαμορφώνεται ο εγκέφαλός μας έτσι ώστε να συνάπτουμε σχέσεις, να νοιαζόμαστε για τα παιδιά μας και να λαμβάνουμε αποφάσεις βάσει της προσωπικής μας κρίσης περί «σωστού και λάθους», ενώ παράλληλα διερευνά την περίπτωση ψυχοπαθών ανθρώπων που στερούνται ηθική. Το βιβλίο προσφέρει στον αναγνώστη μια ανατρεπτική, όσο και συναρπαστική, θεώρηση για την προέλευση των ηθικών μας πεποιθήσεων. Με διορατικότητα, αλλά και τόλμη, η Churchland παρουσιάζει ιδέες που μπορούν να θέσουν υπό αμφισβήτηση όλα όσα νομίζαμε ότι γνωρίζουμε για την «καλή συμπεριφορά» στους ανθρώπους. Εξετάζει θέματα που με δυσκολία συζητιούνται στη δημόσια σφαίρα, ρίχνοντας φως σε ορισμένες από τις πιο σύνθετες αλλά και πιο σημαντικές πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης: στην ελεύθερη βούληση, την ευσυνειδησία, τη μεταβίβαση αξιών από γενιά σε γενιά, τη θεμελίωση των κοινωνιών πάνω στην έννοια της ηθικής.

Patricia S. Churchland (Συγγραφέας)

H Patricia S. Churchland είναι ομότιμη καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο και συνεργάτις καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Salk. Η έρευνά της επικεντρώνεται στην αλληλεπίδραση Νευροεπιστήμης και Φιλοσοφίας, ιδίως στη σχέση μεταξύ της ηθικής και του κοινωνικού εγκεφάλου. Έχει λάβει πληθώρα βραβείων, μεταξύ των οποίων το Βραβείο MacArthur, το Βραβείο Νευροεπιστημών Rossi και το Βραβείο Επιστημών Prose, ενώ έχει γράψει αρκετά πρωτοποριακά βιβλία. Με τον νευροφιλόσοφο σύζυγό της Paul ζουν στην Καλιφόρνια και έχουν αποκτήσει δύο παιδιά, τα οποία έγιναν αμφότερα νευροεπιστήμονες.

(Πηγή: “Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης”, 2025)

 

 

 

Μαριλένα Παπαϊωάννου (Μεταφραστής)

Η Μαριλένα Παπαϊωάννου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1982. Σπούδασε Μοριακή Βιολογία & Γενετική στην Αλεξανδρούπολη, έκανε τη διδακτορική της διατριβή στη Γενεύη και αργότερα εργάστηκε ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στη Νέα Υόρκη. Έχει κυκλοφορήσει δύο βιβλία από τις Εκδόσεις Εστία («Νικήτας Δέλτα», 2013 και «Κατεβαίνει ο Καμουζάς στους φούρνους» 2016), και ένα από τις Εκδόσεις Καστανιώτη («Ένα πιάτο λιγότερο», 2020). Σήμερα ζει στην Αθήνα και εργάζεται ως επιμελήτρια βιοεπιστημονικών εκδόσεων.