Ψηφιακά μέσα και πολιτισμός

Ο συλλογικός τόμος «Ψηφιακά Μέσα και Πολιτισμός: Από το αρχείο στην Ψηφιακή Αφήγηση» αποτελεί προϊόν ερευνητικού εγχειρήματος σε σχέση με τις πρακτικές χρήσης ψηφιακών μέσων, για τη δημιουργική χρήση ψηφιοποιημένων αρχειακών τεκμηρίων και όχι μόνο. Τα ψηφιακά μέσα έχουν επιδράσει στον πολιτισμό μας και τον τρόπο που αλληλοεπιδρούμε με τον κόσμο γύρω μας, από τον τρόπο που καταγράφουμε και αποθηκεύουμε τις εμπειρίες μας μέχρι τον τρόπο που επικοινωνούμε και μοιραζόμαστε ιστορίες. Οι εργασίες του παρόντος συλλογικού τόμου βασίστηκαν σε δυο σημαντικά ερευνητικά προγράμματα όπου αξιοποιήθηκαν τεχνικές και εργαλεία ψηφιακής αφήγησης. Το πρώτο μεικτό πρόγραμμα (εξ αποστάσεως και διά ζώσης) είχε τίτλο «Πηλιορείτες εν Αιγύπτω: Αρχειακή Εθνογραφία με την οπτική των Νέων Τεχνολογιών & του Διαδικτύου» και το δεύτερο μεικτό πρόγραμμα είχε τίτλο «Αρχειακή Εθνογραφία σε αρχεία Τοπικής Ιστορίας με τη χρήση ψηφιακών μέσων» τα οποία και υλοποιήθηκαν από την Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού & Τοπικής Ιστορίας, Τμήμα του Πολιτιστικού Φορέα «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη Διάσωση του Πολιτιστικού Αποθέματος» της Ιεράς Μητρόπολης Δημητριάδος & Αλμυρού το ακαδημαϊκό έτος 2018-19 και το Χειμερινό εξάμηνο του 2019-20. Και τα δύο προγράμματα πραγματοποιήθηκαν με τη συνεργασία και την εποπτεία του Εργαστηρίου Λαογραφίας & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας της Σχολής Κλασικών & Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και άλλων επιστημονικών φορέων, όπως το Τμήμα Προσχολικής Αγωγής & Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου και τα Γ.Α.Κ. Μαγνησίας. Συγγραφείς: Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρης Μανόλης Γ. Βαρβούνης Χρήστος Αθ. Αγιώτης Βασιλεία Γιασιράνη –Κυρίτση Ιωάννης Δημακόπουλος Αικατερίνη Καραγκούνη Κατερίνα Π. Μήτσιου Μαριάνθη Γάκη Τριαντάφυλλος Ζαχαράκης Αγάπη – Σταμουλία Πολύζου Χρήστος Σουλιώτης Μελίνα Κωστίδη Αντιγόνη Σδρόλια Λεωνίδας Χριστοδουλίδης Αργυρώ Μάμαλη – Κοπάνου Αναστασία Αθ. Κουτσοπούλου

Συλλογικό έργο (Συγγραφέας)

 

Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρης (Επιμέλεια)

Ο Αλέξανδρος Γ. Καπανιάρης, είναι Διδάκτορας Ψηφιακής Λαογραφίας του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Σε επίπεδο μεταδιδακτορικής έρευνας έχει εκπονήσει δυο μεταδιδακτορικές έρευνες στο Τμήμα Ιστορίας & Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης για ζητήματα αρχειακής εθνογραφίας με την οπτική των νέων τεχνολογιών στα αρχεία των «Πηλιορειτών Εν Αιγύπτω» και του «Αγροτικού Οινοποιητικού Συνεταιρισμού Νέας Αγχιάλου». Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με την ψηφιακή λαογραφία, την αρχειακή εθνογραφία, την πολιτιστική διαχείριση με τη χρήση των Τ.Π.Ε., την τοπική ιστορία και τις ψηφιακές ανθρωπιστικές επιστήμες.
Από το ακαδημαϊκό 2017-18 έως 2021-22 ήταν Καθηγητής-Σύμβουλος στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Ε.Α.Π. «Δημιουργική Γραφή» στην ενότητα «Ψηφιακή Αφήγηση στην Εκπαίδευση» και έχει επιβλέπει σχετικές μεταπτυχιακές διπλωματικές εργασίες για το λαϊκό πολιτισμό και την ψηφιακή αφήγηση. Επιπρόσθετα έχει διδάξει στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστήμιων Πειραιώς, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και στο Τμήμα Ιστορίας & Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.
Είναι διδάσκων του Τμήματος Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας.
Την περίοδο 2021-22 είναι Επισκέπτης Ερευνητής (Visiting Research Fellow) στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων (ΠΕΔιΣ) του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου σε ζητήματα αρχειακής εθνογραφίας και αρχείων μετανάστευσης.
Το 2014 για το έργο του «Οι Μάηδες της Μακρινίτσας, το 2018 για το έργο του «Ψηφιακή Λαογραφία και Εκπαίδευση, Εμπλουτισμένα Μέσα & Καινοτόμες Προσεγγίσεις στη Διδακτική του Λαϊκού Πολιτισμού, και το 2019 για το δίτομο έργο «Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς, Ένας αιώνας συνεταιριστικής παράδοσης και αγώνα, Η ιστορία, οι συνεταιριστικές αξίες και ο πολιτισμός της αγροτικής παραγωγής» βραβεύτηκε από την Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με το «Βραβείο Λυσίμαχου Καυταντζόγλου».

(Πηγή: “Εκδόσεις Ιδιόμελον”, 2023)

 

Εμμανουήλ Γερ. Βαρβούνης (Επιμέλεια)

Ο Εμμανουήλ Γερ. Βαρβούνης (Σάμος, 1966) είναι Καθηγητής Λαογραφίας, Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (2016-2020) και Κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (2021-2024), Διευθυντής του «Εργαστηρίου Λαογραφίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας» του ΔΠΘ (2015 κ.εξ.), Διευθυντής του «Κέντρου Εκκλησιαστικών, Ιστορικών και Πολιτισμικών Μελετών» της Ι. Μητροπόλεως Σάμου και Ικαρίας (2017 κ.εξ.), Μέλος του ΔΣ του «Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονία – Θράκης» (2021-2022) και Αντιπρόεδρος Β΄ της «Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας».
Είναι επίσης Πρόεδρος της Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος για τη διοργάνωση των επιστημονικών συνεδρίων για την Επανάσταση του 1821 (2018-2021) και για την Μικρασιατική Καταστροφή, τη Συνθήκη της Λωζάννης και την Ανταλλαγή Πληθυσμών (2021-2024).
Το 2010 τιμήθηκε με βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών, το 2022 με το χρυσό μετάλλιο του Δήμου Ανατολικής Σάμου και το 2023 τιμήθηκε από τον Δήμο Κομοτηνής και την Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 40 χρόνων από την πρώτη του δημοσίευση. Είναι κάτοχος τεσσάρων επίτιμων διδακτορικών τίτλων (ΗΠΑ, Ρουμανία, Ελλάδα) και τακτικό, αντεπιστέλλον ή επίτιμο μέλος οκτώ Ακαδημιών της αλλοδαπής (ΗΠΑ, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Αυστρία, Γερμανία), καθώς και Επίτιμος Καθηγητής του Τμήματος Κλασικής και Νέας Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου.
Βιβλία και μελέτες του έχουν μεταφραστεί και δημοσιευθεί επίσης στην αγγλική, στη γαλλική, στην ισπανική, στην ιταλική, στη γερμανική, στη σερβική, στην τουρκική, στη ρωσική, στη γεωργιανή, στην αρμενική, στην αραβική, στη ρουμανική και στη βουλγαρική γλώσσα.

(Πηγή: “Εκδόσεις Γκόνη”, 2023)