Ένας άντρας

«Ένα μουγκρητό οδύνης και οργής υψωνόταν στην πόλη, και αντηχούσε ακατεύναστα, ανυποχώρητα, αφανίζοντας κάθε άλλο θόρυβο, τονίζοντας ρυθμικά το μεγάλο ψέμα. Ζει, ζει, ζει! Μουγκρητό που δεν είχε τίποτε το ανθρώπινο. Δεν υψωνόταν από ανθρώπινα όντα, πλάσματα με δυο χέρια και δυο πόδια και μια δική τους συνείδηση, υψωνόταν από ένα τερατώδες και ασύνετο θεριό, το πλήθος, το χταπόδι που το καταμεσήμερο, καλυμμένο από σφιγμένες γροθιές, στρεβλωμένα πρόσωπα, συσπασμένα στόματα, είχε κατακλύσει την πλατεία Μητροπόλεως, έπειτα είχε απλώσει τα πλοκάμια στους παρακείμενους δρόμους φράζοντάς τους, καταβυθίζοντάς τους με την ανηλεή λάβα που στο ορμητικό της πλημμύρισμα καταπίνει κάθε εμπόδιο, ξεκουφαίνοντάς τους με το ζει, ζει, ζει». Η Οριάνα Φαλλάτσι, σύντροφος του Αλέκου Παναγούλη τα τελευταία χρόνια της ζωής του, εκδίδει το Ένας άντρας τον Ιούλιο του 1979 στην Ιταλία, τρία χρόνια μετά τον αδόκητο θάνατό του, σε ηλικία 36 ετών. Το βιβλίο γίνεται παγκόσμια επιτυχία και μεταφράζεται σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες. «Είχε πεθάνει αυτός που αγαπούσα και είχα ξεκινήσει να γράφω ένα μυθιστόρημα που θα έδινε νόημα στην τραγωδία» γράφει η Φαλλάτσι. Και σε μια συνέντευξή της δηλώνει: «Διαβάζοντας Προπ, είδα πως η ιστορία του Παναγούλη αντιστοιχούσε στη δομή ενός παραμυθιού: η μύηση, η περίοδος της μεγάλης δοκιμασίας, η επιστροφή στο χωριό, η τελευταία πρόκληση, η αποθέωση ή ο θάνατος». Και συμπληρώνει: «Δε λέω ποτέ πως ήταν ήρωας –βεβαίως και ήταν ήρωας, αλλά μου φαίνεται περιοριστικό να το λέω–, ήταν πρώτα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα ένας ποιητής, ένας καλλιτέχνης, και ο ηρωισμός του ήταν απόρροια της ποίησής του».

Oriana Fallaci (Συγγραφέας)

H Oriana Fallaci γεννήθηκε στη Φλωρεντία το 1929. Ο πατέρας της ήταν φιλελεύθερος και έλαβε ενεργά μέρος στην αντίσταση κατά του φασισμού και του ναζισμού. Η ίδια ξεκίνησε την καριέρα της από νεαρή ηλικία στη δημοσιογραφία. Παρά το ότι ο πρύτανης του πανεπιστημίου Kολούμπια, απονέμοντάς της ως τιμητική διάκριση το τιμητικό δίπλωμα της Λογοτεχνίας, τόνισε ότι η Fallaci ανήκει στους πιο δημοφιλείς κι αγαπημένους συγγραφείς στον κόσμο, η ίδια έγινε περισσότερο γνωστή ως δημοσιογράφος, για τις ρηξικέλευθες συνεντεύξεις της με προσωπικότητες και ηγέτες όπως ο Μοχάμετ Άλι, ο Χένρι Κίσινγκερ, ο Βίλυ Μπραντ, ο Αγιατολάχ Χομεϊνί, ο Γιάσερ Αραφάτ, η Ίντιρα Γκάντι, ο Ζουλφικάρ Αλί Μπούτο, κ.ά. Με την ιδιότητα του πολεμικού ανταποκριτή, είχε καλύψει τις περισσότερες μεγάλες ένοπλες συγκρούσεις της εποχής μας: από το Bιετνάμ ως τη Mέση Aνατολή, από την εξέγερση στην Oυγγαρία το 1956 ως τους ξεσηκωμούς στη Λατινική Aμερική, τη δεκαετία του 1970, από τη σφαγή του 1968 στο Mεξικό, όπου τραυματίστηκε σοβαρά, ως τον πόλεμο του Kόλπου. Το 1973 πήρε συνέντευξη από τον Αλέκο Παναγούλη, δύο μόλις μέρες μετά την απελευθέρωσή του από τις φυλακές της χούντας, που την ακολούθησε ένας κεραυνοβόλος έρωτας ανάμεσά τους. Μετά το θάνατο του Παναγούλη το 1976, άρχισε να γράφει το βιβλίο “Ένας άντρας” που εκδόθηκε το 1979 και προκάλεσε αίσθηση σ’ όλο τον κόσμο. Στα βιβλία της που σημείωσαν επιτυχία περιλαμβάνονται επίσης τα “Niente a cosi sia” (“Nothing, and So Be It”), για τον πόλεμο του Βιετνάμ, 1969, “Γράμμα σ’ ένα παιδί που δεν γεννήθηκε ποτέ”, 1975, “Insciallah” (“Ινσαλλάχ”), μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στον Λίβανο λίγο μετά τον πόλεμο του ’80, 1992, “Η οργή και η περηφάνεια”, δοκίμια, 2001, “La forza della ragione” (“The Force of Reason”), 2005, που μεταφράστηκαν και κυκλοφόρησαν σε περισσότερες από 30 χώρες. Τιμήθηκε με τα βραβεία Saint-Vincent, Bancarella, Viareggio και Antibes. Τα τελευταία χρόνια, οι απόψεις της για τον ισλαμικό κόσμο και τους ισλαμιστές, που δημοσιοποιούσε, όπως πάντα, με προκλητικό τρόπο και χωρίς αναστολές, είχαν προκαλέσει ανάμικτες αντιδράσεις. Πέθανε σε ηλικία 77 ετών στις 15 Σεπτεμβρίου του 2006 στη Φλωρεντία.

 

Κωνσταντίνα Γ. Ευαγγέλου (Μεταφραστής)

Η Κωνσταντίνο Ευαγγέλου είναι Δρ Κοινωνιολογίας της Λογοτεχνίας του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ΑΠΘ (Μεταπτυχιακές σπουδές στη Συγκριτική Γραμματολογία). Εργάζεται ως αναπληρώτρια καθηγήτρια (Λέκτορας από το 2001) στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του ΑΠΘ. Αντικείμενο της διδασκαλίας και της ερευνητικής της δραστηριότητας είναι η ιταλική και ελληνική μεταπολεμική λογοτεχνική παραγωγή, ιδωμένη υπό το πρίσμα της “κοινωνιολογικής ανάγνωσης”. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται ερευνητικά και με το χώρο της μεταναστευτικής λογοτεχνίας, όπως η λογοτεχνική παραγωγή των αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα και την Ιταλία από το 1991 και μετά. Έχει δημοσιεύσεις σε περιοδικά κριτικής λογοτεχνίας και συλλογικούς τόμους.