Αγραμματοσύνης εγκώμιον

Πριν η πο­λι­τι­κή επι­στή­μη ανα­κα­λύ­ψει τον λαό και τον λα­ϊ­κι­σμό, οι καλ­λι­τέ­χνες και οι δι­α­νο­ού­με­νοι τον είχαν επι­κα­λε­στεί όχι μό­νο για να κερ­δί­ζουν τον πό­λε­μο κα­τά της κα­θα­ρεύ­ου­σας αλ­λά κυ­ρί­ως στην προ­σπά­θειά τους να θε­με­λι­ώ­σουν το ιδρυ­τι­κό αίτη­μα της νε­ο­ελ­λη­νι­κής ιδε­ο­λο­γί­ας, δη­λα­δή τη δι­α­χρο­νι­κή συ­νέ­χεια του Ελ­λη­νι­σμού. Όπως δι­α­κή­ρυ­ξε η γε­νιά του ’30 η οποία ανέ­δει­ξε και επέ­βα­λε την αισθη­τι­κή δι­ά­στα­ση του λα­ϊ­κού, οι αγράμ­μα­τοι χω­ρι­ά­τες και όχι οι μορ­φω­μέ­νοι αστοί ήταν εκεί­νοι που κρά­τη­σαν ζω­ντα­νή τη γλώσ­σα μας και αδι­ά­σπα­στη την πο­λι­τι­σμι­κή ελ­λη­νι­κό­τη­τα. Και το έκα­νε συν­δυ­ά­ζο­ντας τη νο­σταλ­γία για το ανε­πι­τή­δευ­το πα­ρελ­θόν με τις επι­τα­γές του πε­ρί­πλο­κου και εισα­γό­με­νου μο­ντερ­νι­σμού. Για να κα­τα­λά­βου­με λοι­πόν τι ση­μαί­νει και πώς λει­τούρ­γη­σε αυτή η δι­ό­λου απλή, συ­χνά αντι­φα­τι­κή και επώ­δυ­νη κί­νη­ση θα πρέ­πει να την εντά­ξου­με σε ένα γε­νι­κό­τε­ρο πλαί­σιο ανα­φο­ράς που είναι η με­τά­βα­ση από την προ­νε­ω­τε­ρι­κή κοι­νό­τη­τα στη νε­ω­τε­ρι­κή κοι­νω­νία. Το πρώ­το μέ­ρος είναι μια πε­ρι­ή­γη­ση στον εν­νοι­ο­λο­γι­κό χώ­ρο της νε­ω­τε­ρι­κό­τη­τας ως νο­σταλ­γί­ας, στο δεύ­τε­ρο θα ασχο­λη­θού­με με με­ρι­κές πτυ­χές του δη­μο­τι­κι­σμού και της λα­ο­γρα­φί­ας και στο τρί­το θα εξε­τά­σου­με το πώς είδαν το λαό ο μυ­στι­κι­στής Πι­κι­ώ­νης και ο μο­ντερ­νι­στής Σε­φέ­ρης.

Γιώργος Γιαννουλόπουλος (Συγγραφέας)

Ο Γιώργος Γιαννουλόπουλος γεννήθηκε το 1942 στην Τρίπολη. Σπούδασε στην Ελλάδα και στη Γαλλία. Κείμενά του με θέμα τη νεότερη ελληνική ιστορία έχουν δημοσιευτεί στο εξωτερικό. Εργάστηκε για χρόνια στο BBC, συνεργάζεται με το περιοδικό Σύγχρονα Θέματα και αρθρογραφεί στην Εφημερίδα των Συντακτών.