Αιχμάλωτοι και αγνοούμενοι της ελληνικής επανάστασης

Οι μεγαλύτερες δοκιμασίες κατά τη διάρκεια της Επανάστασης υπήρξαν οι σφαγές και οι αιχμαλωσίες. Η Τριπολιτσά, η Χίος, η Νάουσα, η Κάσος, τα Ψαρά και το Μεσολόγγι υπήρξαν χώροι ομαδικής εξόντωσης αμάχων και αιχμαλωσίας άλλων. Οι άντρες εκτελούνταν συνήθως άμεσα –εκτός ελαχίστων, που μπορούσαν να ανταλλαγούν ή να αποφέρουν λύτρα–, ενώ τα γυναικόπαιδα οδηγούνταν στα σκλαβοπάζαρα. Η πώλησή τους αποτελούσε προσοδοφόρα επιχείρηση, τα έσοδα της οποίας χρηματοδοτούσαν τον πόλεμο. Οι τούρκοι πασάδες και ο Ιμπραήμ συνέλαβαν και κράτησαν ως δούλους ή πώλησαν στα σκλαβοπάζαρα χιλιάδες άτομα, κυρίως γυναίκες και παιδιά. Από το 1827 αρχίζει η αγωνιώδης προσπάθεια απελευθέρωσης των αιχμαλώτων και η αναζήτησή τους από συγγενείς, που κορυφώνεται επί Καποδίστρια. Στο βιβλίο παρατίθενται αιτήσεις για βοήθεια και άλλα έγγραφα προς τις ελληνικές Αρχές και κυρίως προς τον Κυβερνήτη, ώστε να γίνει δυνατή η απελευθέρωση και ο επαναπατρισμός των αιχμαλώτων. Οι αναφορές των συγγενών περιέχουν συγκλονιστικές πληροφορίες για τη σύλληψη και τη μεταφορά τους στην Αίγυπτο, την Αλβανία ή τη Μακεδονία αλλά και σε απόμακρα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τους αναζητούν συνήθως οι μανάδες τους ή άλλοι συγγενείς, που δηλώνουν πρόθυμοι να υποστούν τις δοκιμασίες ενός μεγάλου ταξιδιού, προκειμένου να βρουν τα παιδιά ή τα αδέλφια τους. Αντίστοιχα, κάποιοι Οθωμανοί ζητούν τη βοήθεια του Καποδίστρια για την ανεύρεση συγγενών τους που είχαν παραμείνει στην Ελλάδα. Καρπός πολύχρονης έρευνας, το βιβλίο αναδεικνύει μια από τις τραγικότερες πτυχές της Επανάστασης: την τύχη των χιλιάδων αιχμαλώτων και την αγωνιώδη προσπάθεια των συγγενών τους για τον εντοπισμό και την απελευθέρωσή τους.

Γιώργος Γεωργής (Συγγραφέας)

Ο Γιώργος Γεωργής γεννήθηκε στο Παραλίμνι της Κύπρου το 1946 και αποφοίτησε από το γυμνάσιο Αρρένων της κατεχόμενης Αμμοχώστου. Πτυχιούχος και διδάκτωρ του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πρώτος γενικός γραμματέας της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Φοιτητών και Νέων Επιστημόνων (ΠΟΦΝΕ). Δίδαξε σε σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Από το 1976 ως το 1982 εργάστηκε στο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών της Κυπριακής Δημοκρατίας και, στη συνέχεια, ανέλαβε Μορφωτικός Ακόλουθος της Κύπρου στην Ελλάδα, 1982-1994 και 1997-2000. Ιδρυτής και πρώτος διευθυντής του Σπιτιού της Κύπρου στην ελληνική πρωτεύουσα (1987-1994, 1997-2000). Από το 1994 μέχρι και το 1997, visiting research associate στο Κing’s College του Λονδίνου και συνεργάτης ερευνητής στο Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Κύπρου. Αναπληρωτής καθηγητής της Ιστορίας του Νεότερου Ελληνισμού στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, ασχολείται συστηματικά με την Πολιτική και Διπλωματική Ιστορία του Ελληνικού Κράτους, με την Ιστορία του κυπριακού εθνικού κινήματος, την Πολιτική Ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας 1959-1974 και τον διπλωμάτη Σεφέρη. Έχει τιμηθεί με τον Ταξιάρχη του Φοίνικος της Ελληνικής Δημοκρατίας και με εύφημη μνεία της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει γράψει 12 βιβλία και πολλά άρθρα σε συλλογικούς τόμους και περιοδικά. Από το 2005 ώς το 2009 διετέλεσε Πρέσβης της Κύπρου στην Ελλάδα, με παράλληλη διαπίστευση στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Αλβανία.