Αναμνήσεις – Εβδομήντα χρόνια κάτω από τη σημαία της σοσιαλιστικής επανάστασης

Στην πολιτική αυτοβιογραφία του Α. Στίνα συμπυκνώνεται ολόκληρη η ιστορία του ελληνικού επαναστατικού κινήματος. Μακριά από πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες, ο Στίνας αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές μιας περιόδου που σημάδεψε την πορεία της νεότερης Ελλάδας, αναλύει διεξοδικά τον ρόλο που διαδραμάτισε το ΚΚΕ και ξεδιπλώνει το προσωπικό του όραμα για μια ελεύθερη και δημιουργική σοσιαλιστική κοινωνία. Προσεγγίζοντας τα γεγονότα των επτά πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα από μια σκοπιά ριζικά διαφορετική από τις καθιερωμένες, η αφήγηση του Στίνα κατορθώνει να αναδείξει μια άλλη διάσταση της αλήθειας.

Άγις Στίνας (Συγγραφέας)

Ψευδώνυμο του κοινωνικού αγωνιστή, τροτσκιστή Σπύρου Πρίφτη (1900-1987). Ο Σπύρος Πρίφτης, που από το 1926 πήρε το ψευδώνυμο Άγις Στίνας, γεννήθηκε το 1900 στο χωριό Σπαρτίλλας της Κέρκυρας από ευκατάστατη οικογένεια. Όπως γράφει ο ίδιος στο “Σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα” που προτάσσει στον Α΄ τόμο των “Αναμνήσεών” του: “Από παιδί ηλικίας 14-15 χρόνων επηρεάστηκα από τις σοσιαλιστικές ιδέες και στα 18 μου χρόνια αποφάσισα ν’ αφιερώσω τον εαυτό μου στο απελευθερωτικό κίνημα της εργατικής τάξης”, παραμένοντας στον σκοπό αυτό πιστός και ακλόνητος εξήντα χρόνια κάτω από τη σημαία της σοσιαλιστικής Επανάστασης μέχρι το τέλος της ζωής του. Από τα 18 του χρόνια ήταν ουσιαστικά μέλος του τότε (1918) ιδρυθέντος Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος (ΣΕΚΕ), που το 1923 μετονομάστηκε σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος, την ταυτότητα όμως του κόμματος την πήρε τον Μάιο του 1920, αφού τότε συμπλήρωσε τα είκοσί του χρόνια. Τον Ιούλιο του 1931, ο Στίνας συλλαμβάνεται και υποβάλλεται πάνω από δέκα μέρες σε οδυνηρά βασανιστήρια, στα κρατητήρια της Ειδικής Ασφάλειας στην Αθήνα, γιατί θεωρήθηκε ένας από τους οργανωτές της απόδρασης των Χαϊτά και Ευτυχιάδη από τις φυλακές Συγγρού και της διαφυγής τους στο εξωτερικό. Μετά το θόρυβο και τα διαβήματα του Τύπου γι’ αυτήν τη μεταχείριση, μεταφέρεται στο Τμήμα Μεταγωγών Πάτρας για να συνέλθει από τις πληγές και τη φάλαγγα και, αργότερα, κλείνεται στις φυλακές Κέρκυρας. Εκεί έχει όλο τον χρόνο να σκεφθεί και να αποφασίσει οριστικά την αποχώρησή του από το κόμμα, η πολιτική του οποίου έρχεται σε πλήρη αντίθεση, όπως πιστεύει, με τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και της προλεταριακής επανάστασης. Πριν από την αναγνώρισή του, το θέρος του 1930 από τον Τρότσκι, μια ομάδα αποσπάται από τον “Αρχειομαρξισμό”. Ένα μέρος απ’ αυτούς προσχωρούν αμέσως στο ΚΚΕ, ένα μικρό μέρος προσχωρούν στην τότε ομάδα Πουλιόπουλου “Σπάρτακος” και το τρίτο μέρος των αποκληθέντων “φραξιονιστών” παραμένουν με επικεφαλής τον Μιχαήλ Ράπτη (αργότερα Σπέρο ή Πάμπλο). Με αυτό το τμήμα, και πριν ακόμη διαγραφεί από το ΚΚΕ, έρχεται σε επαφή ο Στίνας και ύστερα από μια κοινή συνδιάσκεψη αποφασίζουν τη συγκρότηση μιας ιδιαίτερης ομάδας με τίτλο Λενινιστική Αντιπολίτευση του ΚΚΕ (ΛΑΚΚΕ), με επικεφαλής τριμελή επιτροπή από τους Ράπτη, Εργίνο και Στίνα, εβδομαδιαίο όργανο τη “Σημαία του Κομμουνισμού” και θεωρητικό περιοδικό τη “Διαρκή Επανάσταση”, που υιοθετεί τον τροτσκισμό. Κατά την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αντιτίθεται στον “ενδο-ιμπεριαλιστικό” πόλεμο από τις φυλακές της Ακροναυπλίας, όπου κρατείται, μαζί με πέντε μέλη της ομάδας του (Κομμουνιστική Διεθνιστική Ένωση Ελλάδας, ΚΔΕΕ) και εννιά μέλη της ομάδας Πουλιόπουλου (Ενιαία Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας, ΕΟΚΔΕ), και έρχεται σε σύγκρουση με τη γραμμή του ΚΚΕ. Οι φυλακισμένοι της Ακροναυπλίας παραδίδονται από τη διοίκηση του στρατοπέδου στους Γερμανούς, και οι περισσότεροι θα μεταχθούν αργότερα στην Αθήνα και θα εκτελεστούν στο Χαϊδάρι για αντίποινα. Τον Ιούλιο του 1942, 70 περίπου πολιτικοί κρατούμενοι και μαζί τους ο Στίνας, μεταφέρονται στον σιδηροδρομικό σταθμό του Πειραιά και από εκεί στη Χαλκίδα. Στο τέλος του ίδιου μήνα ο Στίνας μεταφέρεται στον αστυνομικό σταθμό του χωριού Κονίστρες, που απέχει μια ώρα περίπου από την Κύμη όπου με έγκριση της αστυνομίας νοικιάζει ένα δωμάτιο και, με εντολή του μητροπολίτη Καρύστου Παντελεήμονα, παίρνει καθημερινά το συσσίτιο του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς καταφέρνει να αποδράσει και να φτάσει στην Αθήνα, όπου συνδέεται με τους συντρόφους του οπαδούς της 4ης Διεθνούς, μέχρι την οριστική ρήξη του με τον τροτσκισμό, το 1947. Ο Α. Στίνας πέθανε στην Αθήνα στις 6 Νοεμβρίου 1987. Μετά την μεταπολίτευση του 1974 σταματάει, ουσιαστικά, η πολιτική δράση της ομάδας του, λόγω ηλικίας. Ο ίδιος ακούραστος παρά τα δύσκολα χρόνια που πέρασε, συνέχισε να γράφει διάφορες μελέτες, σχόλια, προλόγους γύρω από το εργατικό κίνημα. Τον Σεπτέμβριο του 1974, εκδίδεται στην Αθήνα από τις εκδόσεις “Διεθνής Βιβλιοθήκη”, η μπροσούρα του “‘Εργατικά’” κράτη, ‘Εργατικά’ κόμματα και το Απελευθερωτικό Κίνημα της Εργατικής Τάξης”, Το 1977 κυκλοφόρησε σε δύο τόμους το βασικό έργο του “Αναμνήσεις” (από τις εκδόσεις Π. Βέργος, αργότερα σε έναν τόμο από τις εκδόσεις “Ύψιλον”), ένα ντοκουμέντο για την ιστορία και τους αγώνες του αριστερού κινήματος που αντιπαρατέθηκε με το ΚΚΕ, στη χώρα μας, αλλά και μια πηγή γνώσης για τη ζωή, την επαναστατική δράση, τις ιδέες και τη συνέπεια του ίδιου του Στίνα σ’ αυτό τον αγώνα.