Ανθολογία Κωστή Παλαμά

Το ποιητικό έργο του Παλαμά καλύπτει μια πεντηκονταετία και απλώνεται σε είκοσι και πλέον συλλογές, με αποτέλεσμα να μην είναι ικανοποιητικά γνωστό, ένεκα της μεγάλης εκτάσεώς του, παρά μόνο σε ολίγους. Για να γίνει γνωστό, τουλάχιστον στα σημαντικότερά του μέρη, προέκυψε από νωρίς, ζώντος ακόμη του ποιητή, η ανάγκη της ανθολόγησής του από Έλληνες και ξένους φιλολόγους, κριτικούς και ποιητές. Όπως, όμως, κάθε εποχή έχει ανάγκη τις δικές της μεταφράσεις των κλασικών συγγραφέων, το ίδιο συμβαίνει και με τις ανθολογίες. Βέβαια, παρ’ όλο που η ανθολόγηση αποτελεί θέση, εντούτοις, πέραν της προσωπικής ευαισθησίας, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και το εξ αντικειμένου κριτήριο. Άλλωστε, το κριτήριο της αντιπροσωπευτικότητας δεν αντιστρατεύεται το αισθητικό. Γι’ αυτό, στη νέα αυτή ανθολόγηση επιλέγονται ποιήματα και αποσπάσματα απ’ όλες τις εποχές, τα είδη, τους τόπους, τους τρόπους, τις μετρικές καινοτομίες της παλαμικής ποίησης. Δεν δίστασα, πολλές φορές, να κρατήσω έναν, δύο ή ελάχιστους στίχους από πολύστιχα ποιήματα, αναζητώντας παντού την κατορθωμένη αισθητικά στιγμή. Στόχος της προσπάθειας αυτής είναι να φανεί η εξελικτική προοπτική της παλαμικής ποίησης και η αδιάλειπτη αισθητική εγρήγορση του δημιουργού της, που πειραματίζεται συνεχώς ν’ ανακαλύψει τη “λυδία λίθο” της ρηματικής διατύπωσης της “εμπνοής”, όπως λέει ο ίδιος, παρ’ όλο που γνώριζε εκ των προτέρων το ανέφικτο του εγχειρήματος. Κ. Γ. Κ.