Το σχεδιαστικό ημερολόγιο «Αποτυπώματα 1967-1975» του Κυριάκου Ρόκου, ίσως το πρώτο «ενήλικο», πολιτικό κόμικ που φιλοτεχνήθηκε από Έλληνα καλλιτέχνη, άρχισε να δουλεύεται «εν θερμώ» το 1973 στο Παρίσι, σχεδόν ταυτόχρονα με τα γεγονότα της Νομικής, της πρώτης μαζικής φοιτητικής κινητοποίησης στη διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας. Ξεκίνησε με μια διάθεση γελοιοποίησης της τριάδας των επικεφαλής της χουντικής κυβέρνησης συνταγματαρχών, Παπαδόπουλου, Παττακού και Μακαρέζου, αλλά στη συνέχεια, καθώς τα γεγονότα πύκνωναν και βάραιναν με αποκορύφωμα την εξέγερση του Πολυτεχνείου, ως έκφραση οργής για τη στέρηση της ελευθερίας που επέβαλε στον ελληνικό λαό μια συμμορία αδίστακτων ακροδεξιών. «Όχι όμως μιας οργής που στρεβλώνει την όραση και παραλύει το πνεύμα», όπως χαρακτηριστικά γράφει στο επίμετρο της έκδοσης ο ιστορικός τέχνης Γιάννης Κουκουλάς, αλλά μιας οργής «που γίνεται λόγος και αφήγηση, έστω και με λιγοστές λέξεις ή και χωρίς αυτές, και αποτυπώνεται σε παραισθητικά, ψυχεδελικά, υπερρεαλιστικά ξεσπάσματα στο χαρτί».
Θραυσματική ή ολοσχερώς επινοημένη γλώσσα, πενάκι ελεύθερο και σχέδιο ρευστό, εικονογραφικά επεισόδια με υψηλό συμβολικό περιεχόμενο συνθέτουν ένα έργο μοναδικό για την εποχή του, ένα έργο που συνδυάζει την αντιδικτατορική στάση με την ψυχεδέλεια και χρησιμοποιεί την ειρωνεία, τη σάτιρα, τον υπαινιγμό αλλά και την ευθεία καταγγελία ως όπλο ενάντια στη φίμωση και την καταδυνάστευση ενός ολόκληρου λαού. Η επανακυκλοφορία των «Αποτυπωμάτων» σήμερα, σαράντα τρία χρόνια μετά την πρώτη τους έκδοση το 1978, δεν είναι απλώς η υπενθύμιση μιας από τις πλέον πρωτότυπες μορφές που πήρε η αντίσταση των καλλιτεχνών στη χούντα. Δεν είναι απλώς μια επίκληση μνήμης. Είναι μια εμπράγματη εναντίωση στη λήθη, στη διαστρέβλωση, στην παρερμηνεία αυτού του βαθύτατα τραυματικού, για τη δημοκρατία, γεγονότος. Μια εναντίωση στην ιστορική αφασία, που θέτει σε διακινδύνευση το δημοκρατικό φρόνημα και εν δυνάμει απεργάζεται πολιτικά δεινά.
Κυριάκος Ρόκος (Συγγραφέας)
O Kυριάκος Pόκος, του Kλεάνθη και της Πελαγίας, γεννήθηκε στα Γιάννενα τον Mάιο του 1945. Σπούδασε γλυπτική στην Aνωτάτη Σχολή Kαλών Tεχνών της Aθήνας με δάσκαλο τον Γιάννη Παππά κι ύστερα, με υποτροφία της Aκαδημίας Aθηνών, δούλεψε στο Παρίσι, κοντά στον Kώστα Kουλεντιανό και στο εργαστήριο του Σεζάρ στην Ecole Superieure des Beaux Arts. Aπό το 1972 μέχρι το 2007 έχει κάνει τριάντα μία ατομικές εκθέσεις στην Eλλάδα και στο εξωτερικό και έχει λάβει μέρος σε πολλές ομαδικές και διεθνείς εκθέσεις. Έργα του υπάρχουν σε δημόσιους χώρους στην Αθήνα, στον Πειραιά, στα Γιάννενα, στη Νάξο, στη Θεσσαλονίκη, στην Κατερίνη, στην Καρδίτσα, στην Αμαλιάδα, στη Λέσβο, στην Καλαμάτα, στη Χίο, στο Λουξεμβούργο και στη Σουηδία. Συνεργάστηκε με το Θέατρο Tέχνης του Kαρόλου Kουν, το Eθνικό Θέατρο και το Περιφερειακό Θέατρο Iωαννίνων. Aπό το 1975 κείμενά του δημοσιεύονται σε εφημερίδες και περιοδικά. Έχει εκδώσει τα βιβλία: “Σχέδια” (1972), “Aποτυπώματα 1967-1975” (1978), “Tαξίδια με στυλό διαρκείας” (APIVITA, 1994), “Ένας επικίνδυνος γλύπτης” (Εκδόσεις Καστανιώτη, 1996), “Γλυπτική σε κοινή θέα” (2002), “31 σχέδια και 1 γλυπτό ζητούν ποιητή” (2005) και “Η πεταλούδα του Ινσένμπορν” (2008). Στο διάστημα 1981-1983 δίδαξε ελεύθερο σχέδιο στη Σχολή Bακαλό. Eίναι καθηγητής πλαστικής στο τμήμα Συντήρησης Aρχαιοτήτων και Έργων Tέχνης του T.E.I. Aθήνας.
