Από τους Βαρβάρους στους Μοντέρνους

Στο ερώτημα “πώς οργανώνονται οι κοινωνικές σχέσεις στη μεσαιωνική Δύση;” το βιβλίο αυτό αναζητά απαντήσεις τόσο στις βαθύτερες υλικές δομές (δημογραφικές, οικονομικές, τεχνολογικές κλπ.) όσο και στις νοητικές στάσεις και τις συμπεριφορές των ανθρώπων όπως ανιχνεύονται στην ιδεολογία, το θρησκευτικό δόγμα, τις θρησκευτικές πρακτικές και τις δικαιικές συνήθειες. Επιπλέον, χάρη στην ιστορική ανθρωπολογία, το ενδιαφέρον της έρευνας στρέφεται στον γάμο, τη σεξουαλικότητα και τη θρησκεία. Ο Μεσαίωνας είναι και “ξένη χώρα” και προοίμιο της νεότερης εποχής. Ο Μεσαίωνας δεν έχει εντελώς χαθεί, γι’ αυτό και μπορούμε να τον μελετήσουμε. Μια τέτοια αισιόδοξη αίσθηση, σε πείσμα της παραλυτικής κάποτε απορίας που προκαλεί η ετερότητα του μακρινού παρελθόντος, έθρεψε τη “μετρημένη βεβαιότητα” των απαντήσεων στα ερωτήματα που τίθενται στο βιβλίο. Το θέμα της συνέχειας και της ασυνέχειας υφαίνει ένα νήμα που διατρέχει ολόκληρο το βιβλίο, είτε γίνεται λόγος για τους θεσμούς στον πρώιμο Μεσαίωνα είτε για τη “φεουδαρχική επανάσταση”, το εμπόριο, τη “γένεση” των πόλεων ή τις “κρίσεις” του ύστερου Μεσαίωνα. Το βιβλίο, χωρίς να εγκαταλείπει την παραδοσιακή χρονολογική εξιστόρηση, οργανώνεται θεματικά. Έτσι επιδιώκει να συνοψίσει όσο το δυνατόν πιο κατανοητά τις ιστοριογραφικές διαμάχες που συγκροτούν την κοινωνική ιστορία του Μεσαίωνα, όχι ως γλωσσική αναπαράσταση του παρελθόντος αλλά ως το αφήγημα που συνθέτουν οι απαντήσεις στα προβλήματα που θέτει η ιστορική έρευνα.