Ασκήσεις ύφους

Με πόσους τρόπους μπορεί να περιγραφεί ένα ασήμαντο επεισόδιο, απ’ αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, στην καθημερινή μας ζωή; Με 99 (ενενήντα εννέα) απαντά ο Ρεμόν Κενό, και ιδού η απόδειξη: οι Ασκήσεις ύφους, ένα από τα πιο διασκεδαστικά και, ασφαλώς, από τα πιο πρωτότυπα βιβλία στην Ιστορία της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας. Σ’ ένα παρισινό λεωφορείο, εν ώρα αιχμής, ένας αντιπαθητικός νεαρός ξεκινάει έναν καβγά με τον διπλανό του «δι’ ασήμαντον αφορμήν». Μ’ έναν ανεξάντλητο καταιγισμό απολαυστικών ευρημάτων, ο Κενό, ένας από τους πιο πνευματώδεις συγγραφείς του εικοστού αιώνα, παρουσιάζει 99 παραλλαγές του επεισοδίου, απ’ τις οποίες σημειώνουμε ενδεικτικά: την παραλλαγή σε Θεατρικό και σε Δεκαπεντασύλλαβο, τη Φιλοσοφική, τη Μάγκικη, την Οσφρητική, την Κρυπτογραφική, τη Σημειολογική, τη Βοτανική, τη Γεωμετρική, τη Χωριάτικη και την (εντελώς) Αναπάντεχη, με την οποία κλείνει αυτό το ξεκαρδιστικό βιβλίο των εκπλήξεων.

Raymond Queneau (Συγγραφέας)

Ο Ρεϊμόν Κενώ γεννήθηκε στη Χάβρη το 1903. Σπούδασε φιλοσοφία και ψυχολογία στη Σορβόνη (1921-1923), όπου παρακολούθησε και μαθηματικά, και υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στην Αλγερία και το Μαρόκο. Μέλος της ομάδας των Γάλλων σουρεαλιστών μεταξύ 1926-1933, διετέλεσε αργότερα διευθυντής της περίφημης “Encyclopedie de la Pleiade” και από το 1951 μέλος της Ακαδημίας Γκονκούρ. Μεταξύ 1955-1957 υπήρξε μέλος της κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ των Κανών. Το 1959 γνώρισε την επιτυχία με το παιγνιώδες αφήγημα “Η Ζαζί στο μετρό”, που εισήγαγε εκδοχές της καθομιλουμένης στον τρόπο γραφής του, το οποίο μετέφερε την επόμενη χρονιά στον κινηματογράφο της νουβέλ βαγκ ο Λουί Μαλ. Το 1960 ίδρυσε μαζί με άλλους την ομάδα Ouvroir de litterature potentielle (OULIPO). Στις 3 Φεβρουαρίου του 1973, κατά τη διάρκεια έκθεσης προς τιμήν του, του απονεμήθηκε το Μετάλλιο της Πόλης του Παρισιού. Εξέδωσε πεζογραφήματα, ποιητικές συλλογές, δοκίμια και ημερολόγια. Πέθανε στο Παρίσι το 1976.

 

Αχιλλέας Κυριακίδης (Μεταφραστής)

Ο Αχιλλέας Κυριακίδης γεννήθηκε το 1946 στο Κάιρο. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει εννέα βιβλία με διηγήματα, μικρά πεζά και δοκίμια (κινηματογραφικά και φιλολογικά), έχει γράψει τρία σενάρια που γυρίστηκαν σε ισάριθμες κινηματογραφικές ταινίες μεγάλου μήκους, και έχει σκηνοθετήσει επτά ταινίες μικρού μήκους σε δικά του σενάρια. Κυκλοφορούν πάνω από σαράντα πέντε μεταφράσεις του έργων συγγραφέων όπως ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, ο Ζορζ Περέκ, ο Ρεϊμόν Κενό, ο Λουίς Σεπούλβεδα, ο Αλφρέντ Ζαρί, ο Ρολάν Τοπόρ, ο Άντριου Κρούμι, ο Ζαν Εσενόζ, ο Κάρλο Φραμπέτι κ.ά. Το 2004 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τις “Τεχνητές αναπνοές”, το 2006 με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης, για τη μετάφραση των πεζογραφικών “Απάντων” του Χόρχε Λουίς Μπόρχες (στην οριστική έκδοση των “Ελληνικών Γραμμάτων” -η απονομή έγινε το 2007), την επόμενη χρονιά με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη Μετάφρασης, στο πλαίσιο των Καβαφείων 2007, και το 2009 με το Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Γαλλόφωνης Λογοτεχνίας του ΕΚΕΜΕΛ, για τη μετάφραση του μυθιστορήματος “Στο cafe της χαμένης νιότης” του Πατρίκ Μοντιανό.