Βυζαντινές πορφύρες και πορφυρογέννητοι – Έννοιες και συνειρμικοί συμβολισμοί

Ένα από τα ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του βυζαντινού κράτους υπήρξε η συμβολική χρήση του πορφυρού (ερυθρο-πόρφυρου) χρώματος, που ταυτίστηκε συνειρμικά με την αυτοκρατορική εξουσία και την διπλωματία της Ανατολικής Αυτοκρατορίας. Το βιβλίο αυτό εξετάζει διαχρονικά και αναλυτικά τις πρωτογενείς πηγές της τετράπτυχης θεματικής του (προέλευση βαφής της πορφύρας – αυτοκρατορικά και άλλα πορφυρά άμφια και υποδήματα – αυτοκρατορική αίθουσα της Πορφύρας – καθεστωτικοί όροι «πορφυρογέννητος»-«πορφυρογέννητη»), παραθέτοντας ευρεία επιλογή αποσπασμάτων από τα πρωτότυπα κείμενα με τους αντίστοιχους σχολιασμούς τους, καθώς και αναλυτική σχετική ελληνόγλωσση και ξενόγλωσση βιβλιογραφία. Προτάσσονται εννοιολογικά σχόλια και ακολουθούν τα 5 κεφάλαια του βιβλίου: Α’: Η χρωστική ουσία των οστράκων και οι «κογχυλευταί» – Β’: Ο πορφυρίτης λίθος, η «Πορφυρή» αίθουσα των ανακτόρων και ο πορφυρός της χρωματισμός – Γ’: Οι όροι «πορφυρογέννητος» / «πορφυρογέννητη» στις βυζαντινές πηγές ως αποδεικτικό στοιχείο νομιμότητας – Δ’: Η χρήση και εκμετάλλευση της πορφύρας και της έννοιας των «πορφυρογέννητων» στην βυζαντινή διπλωματία – Ε’: Τα «κοκκοβαφή» πέδιλα, στοιχείο της αυτοκρατορικής ισχύος – Η μη χρήση πορφυρών ενδυμάτων και πέδιλων από Βυζαντινούς ηγεμόνες μεταξύ 1204 και 1261: η ιδιαιτερότητα της περίπτωσης. Επιτάσσονται το παράρτημα κειμένων, η αγγλική περίληψη και το αναλυτικό ευρετήριο.

Αλέξης Γ. Σαββίδης (Συγγραφέας)

Ο Αλέξης Γ. Κ. Σαββίδης (Αθήνα, 1955), Master of Philosophy του Πανεπιστημίου King’s College, διδάκτορας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, βυζαντινολόγος-ιστορικός, είναι καθηγητής βυζαντινής και μεσαιωνικής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου (Ρόδος). Την περίοδο 1995-1999 δίδαξε με ανάθεση βυζαντινή και μεσαιωνική ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Παιδαγωγικό Τμήμα Δ.Ε.), ενώ από το 1997 διδάσκει (ανά διετία) βυζαντινή ιστορία και βυζαντινο-ισλαμικές σχέσεις στο Τμήμα Ελληνικών και Λατινικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Rand-Afrikaans του Johannesburg (Νοτίου Αφρικής). Την περίοδο 1985-2001 υπήρξε ερευνητής στο Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (Αθήνα), ενώ το 2001 εξελέγη αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών/ Ρόδος), όπου το 2005 έγινε καθηγητής. ΄Εχει διδάξει σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού και έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή επιστημονικά συνέδρια. Είναι επιμελητής έκδοσης του περιοδικού “Βυζαντινός Δόμος” ) και του “Εγκυκλοπαιδικού Προσωπογραφικού Λεξικού Βυζαντινής Ιστορίας και Πολιτισμού”. Έχει γράψει βιβλία και μελέτες/άρθρα ιδιαίτερα για τις σχέσεις Βυζαντίου/Ισλάμ (Άραβες-Τούρκοι), για τη βυζαντινή προσωπογραφία/γενεαλογία και για τη μεσαιωνική ιστορία του ελλαδικού χώρου και της Εγγύς Ανατολής, ενώ άρθρα του έχουν κυκλοφορήσει σε έγκριτα διεθνή εγκυκλοπαιδικά έργα. Το 1997 του απονεμήθηκε το Α’ Βραβείο Αμπντί-Ιπεκτσί 1996-1997 για τη συμβολή του στη μελέτη των βυζαντινο-τουρκικών σχέσεων.Συνεργάζεται αρθρογραφώντας τακτικά από το 2008 στο “Πολύτονον” της ΄Ενωσης Ελλήνων Μουσουργών και στη μηνιαία εφημερίδα του Πανεπιστημίου Αθηνών “Εδώ Πανεπιστήμιο”, με διάφορα μουσικά άρθρα και χρονικά καθώς επίσης από το 2012 στο διαδικτυακό μουσικολογικό περιοδικό “TaR”.