Γλωσσίδια. Κείμενα για τη γλώσσα και όχι μόνο

Οι βλαβερές συνέπειες του πουπουδισμού. Η αρχαία Ελλάδα ή η Αρχαία Ελλάδα; Τι είναι τα pluralia tantum; Ψαγμενιά, ή μήπως απλώς δηθενιά; Οι εβραίοι ή οι Εβραίοι; Ο Ρουσσώ, ο Ρουσώ, ο Ρουσσό ή ο Ρουσό; Αχ, αυτά τα ντουζ! Η βουλευτής, η βουλευτίνα, η βουλεύτρια. Οι ζωές (;) των άλλων. Εμείς πάντως προσέχουμε «τους εαυτούς μας». Νύμφες και νύφες, έννοιες και έγνοιες. Η ελληνοστολή και η αποξύλωση. «Τι να κάνουμε;», ή μήπως «Τι να κάμουμε;». Καμαρομύτηδες και πολυπιθυμημένες. Ο Φίλερις και η Αιμοβόρα, ο Δίκορος και ο Κοπρώνυμος. Ο Πυρρόθριξ, του… ; Τι σημαίνει Τσιμισκής; Ποιοι να ήταν, άραγε, ο Τζούρτζης και ο Σαλισβουρής; Το θρυλικό λεωφορείο «Θων-Θησείον». Ο Χεζοπόταμος και ο Cartier. Η Μάχη των Πυραμίδων και η Μάχη των Χρυσών Πτερνιστήρων. Άλκη Ζέη: In memoriam. Η μιζέρια της ηθογραφίας. Η απαξίωση του Νομπέλ Λογοτεχνίας. Οι συγγραφείς ως μεταφραστές. «Ο δαίμων της ενδεκάτης ώρας» και ο «Πυρετός στο αίμα». Οι δαίμονες ή Οι δαιμονισμένοι του Ντοστογιέφσκι; Κι όμως, ο Ουγκό δεν έγραψε για Άθλιους… Kείμενα ενός απλού γλωσσομανούς, τα οποία επιχειρούν να θίξουν ζητήματα που άπτονται πεδίων όπως η γλώσσα, η Ιστορία, η μετάφραση, ακόμα και η κίνηση των ιδεών. Κείμενα με οδηγό την αρχή ότι ακόμα και τα πιο ενδιαφέροντα θέματα μπορούν να προσεγγίζονται με παιγνιώδη ή χιουμοριστικό τρόπο.

Ανδρέας Παππάς (Συγγραφέας)

Ο Ανδρέας Παππάς γεννήθηκε το 1950 στην Πάτρα και από το 1969 ασχολείται επαγγελματικά με την επιμέλεια κειμένων και τη μετάφραση. Από το 1977 έως το 1993 διετέλεσε συνιδιοκτήτης και διευθυντής των εκδόσεων Υποδομή. Από το 2004 εργάζεται, ως επιμελητής κειμένων και εκδόσεων, στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ). Έχει συνεργαστεί, ως μεταφραστής ή επιμελητής, με φορείς όπως το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Φεστιβάλ Αθηνών, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ), το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ), καθώς και με αρκετούς εκδοτικούς οίκους (Πατάκης, Μεταίχμιο, Σμίλη, Άγρα, Καστανιώτης, Κριτική, Νεφέλη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Στερέωμα, Παπαδόπουλος, Ψυχογιός, Διόπτρα κ.ά.). Από το 2001 έως το 2012 δίδασκε μετάφραση κειμένων Ιστορίας, Ιστορίας του Πολιτισμού και Ιστορίας της Τέχνης, καθώς και Ελληνική Γλώσσα, στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης (ΕΚΕΜΕΛ). Το 2002-04 έγραφε στο Βήμα της Κυριακής, στο ένθετο «Βιβλία», τη στήλη «Υπο-γλώσσια», ενώ το 2007-09 έγραφε τη στήλη «Ιντερμέδια» στο ένθετο «Βιβλιοθήκη» της Ελευθεροτυπίας. Από το 2018 συνεργάζεται με τα Νέα του Σαββατοκύριακου γράφοντας τη στήλη «Γλωσσίδια» στο ένθετο «Βιβλιοδρόμιο». Επίσης, αρθρογραφεί περιστασιακά, για πολιτικά και άλλα θέματα, τόσο στα Νέα όσο και στο Βήμα. Το 1999 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Υποδομή το βιβλίο του Μεταξύ Γουτεμβέργιου και Μαρξ: 30 χρόνια με μοβ μαρκαδόρο και μολύβι 4Β. Το 2003 και 2005 αντίστοιχα, εκδόθηκαν σε δύο τομίδια τα Υπο-γλώσσια, από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Ο πρώτος τόμος, με τον υπότιτλο «50+1 κείμενα για τη γλώσσα», κυκλοφορεί από το 2010, σε γ΄ έκδοση, από τις εκδόσεις Κριτι-κή, ενώ ο δεύτερος τόμος, με τον υπότιτλο «37 (ακόμη) κείμενα για τη γλώσσα», εξακολουθεί να κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Το 2015 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Επίκεντρο το βιβλίο του Στις ρίζες του εθνολαϊκισμού. Το 2023 κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Πατάκη το βιβλίο του Γλωσσίδια. Κείμενα για τη γλώσσα και όχι μόνο.

(Πηγή: “Εκδόσεις Πατάκη”, 2023)