Γραμματισμός στην πρώτη σχολική ηλικία

Τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξη του γραμματισμού αποτελεί αντικείμενο ερευνών από διαφορετικά επιστημονικά πεδία και τα αποτελέσματά τους επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος στο Δημοτικό Σχολείο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, στόχος του παρόντος βιβλίου είναι να αναλυθούν οι διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις για την ανάπτυξη του γραμματισμού στην πρώτη παιδική ηλικία, ώστε να υπάρξει μια σύνθεση αυτών των θεωριών, με σκοπό να αναδειχθούν οι γνώσεις και οι δεξιότητες που αναπτύσσονται ή είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν σε αυτή την ηλικία, η οποία θεωρείται από τις σημαντικότερες περιόδους στην ανάπτυξη του γραμματισμού. Επιπλέον, παρουσιάζονται οι παράγοντες που συντελούν στην ανάπτυξη και την επηρεάζουν μέσα από τα αποτελέσματα των ερευνών τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή βιβλιογραφία. Η ανάλυση αυτή συνδέεται με διδακτικές προσεγγίσεις για τη διδασκαλία της γλώσσας όπως εμφανίζονται στην ελληνική εκπαίδευση τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Η βασική παραδοχή που υιοθετείται στα κεφάλαια του βιβλίου είναι ότι η γλώσσα χρησιμοποιείται για επικοινωνία και κατά συνέπεια βασικός στόχος της διδασκαλίας του γλωσσικού μαθήματος είναι να καταστήσει ικανούς/νέα τους μαθητές και τις μαθήτριες να μπορούν να χρησιμοποιούν τον προφορικό και τον γραπτό λόγο αποτελεσματικά σε ποικίλες περιστάσεις επικοινωνίας. Υποστηρίζεται ότι η κατανόηση και η παραγωγή κειμένων, προφορικών και γραπτών, αποτελεί τον βασικό στόχο της διδασκαλίας και γίνεται προσπάθεια να αναδειχθούν οι δεξιότητες που σχετίζονται με την κατανόηση και την παραγωγή και μπορούν να αναπτυχθούν στην πρώτη σχολική ηλικία. Αυτό δεν σημαίνει ότι αγνοούνται σημαντικά ευρήματα σχετικά με τη γνώση των γραμμάτων, τη φωνολογική ενημερότητα, την αναγνώριση και τη γραφή λέξεων και προτάσεων, καθώς όλα αυτά συνδέονται τόσο με την κατανόηση όσο και με την παραγωγή κειμένων.