Δομική ανθρωπολογία

Ένα έργο αναφοράς που σηματοδότησε την πορεία και την εξέλιξη της ανθρωπολογίας. “Όταν ο ανθρωπολόγος πιστεύει ότι κάνει ιστορία, κάνει το αντίθετο· και όταν φαντάζεται ότι δεν κάνει, τότε συμπεριφέρεται σαν καλός ιστορικός”, σημειώνει ο κορυφαίος Γάλλος ανθρωπολόγος Claude Levi-Strauss (1908-2009) στην εισαγωγή της Δομικής Ανθρωπολογίας, του πιο αντιπροσωπευτικού έργου του, που κυκλοφόρησε το 1958. Σ’ αυτή τη συλλογή δοκιμίων ο Levi-Strauss σκιαγραφεί το πεδίο της ανθρωπολογίας ως επιστήμης, παρουσιάζοντας αναλυτικά το μοντέλο του δομισμού στις ανθρωπολογικές έρευνες. Συγκρίνει ανθρωπολογικές θεωρήσεις, θέτει ζητήματα μεθοδολογίας και θεωρητικής ερμηνείας, στοχάζεται ως προς τη θέση και τη συμβολή της ανθρωπολογίας στις κοινωνικές επιστήμες – καταδεικνύοντας παράλληλα τη σύνδεσή της με άλλους γνωστικούς κλάδους, όπως η ιστορία, η γλωσσολογία και η κοινωνιολογία -, διερωτάται τέλος για τα προβλήματα που εγείρει η διδασκαλία της στo πλαίσιo των ακαδημαϊκών σπουδών. Ο συγγραφέας εξετάζει, μεταξύ άλλων, την έννοια του αρχαϊσμού και της κοινωνικής δομής στην ανθρωπολογία, αναλύοντας μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα θέματα συγγένειας, κοινωνικής οργάνωσης, γλώσσας, τέχνης, θρησκείας, μυθοποιίας, τελετουργικής δραστηριότητας και συμβολικής δραστικότητας στις ιθαγενείς κοινωνίες. “Αν θέλει κανείς να ασχοληθεί με το μοναχικό και ιδιαίτερο φαινόμενο που ονομάζεται Levi-Strauss, το έργο αυτό είναι η βασιλική οδός, μια πορεία που δεν είναι ίσως εύκολη αλλά οπωσδήποτε ανταμείβει τον αναγνώστη.” (Θεόδωρος Παραδέλλης, “Η Αυγή”, 6-12-2009)