Ελένα

“Ένα τέρας”; Μια “αθώα ψυχή”; “Μια θεατρίνα που η φύση και η μοίρα τής είχαν αναθέσει έναν ρόλο που την υποχρέωνε να αλλάζει συνεχώς εμφάνιση”; Ποια είναι η Ελένα, η πρωταγωνίστρια του δημοφιλέστερου βιβλίου του μεγάλου Βραζιλιάνου Ζουακίμ Μαρία Μασάντο ντε Ασίς; Εμφανίζεται για πρώτη φορά στη διαθήκη του αρχηγού μιας από τις πιο διακεκριμένες οικογένειες της τοπικής κοινωνίας ως μια κρυφή για χρόνια κόρη με την οποία η αδελφή του και ο νόμιμος γιoς του υποχρεούνται να μοιραστούν την περιουσία και το σπίτι του. Ποιο το μυστικό της καταγωγής της και των πρωινών περιπλανήσεών της και γιατί τα έντονα συναισθήματα που προκαλεί οδηγούν σε “ένα δράμα ολέθριο και ανεπανόρθωτο”; Ο Ζουακίμ Μαρία Μασάντο ντε Ασίς (1839-1908) είναι ένας από τους σημαντικότερους και δημοφιλέστερους συγγραφείς της Βραζιλίας. Είναι ο θεμελιωτής του λεγόμενου αστικού μυθιστορήματος σε μια κοινωνία ελάχιστα και ιδιότυπα αστική στα χρόνια της πρώτης μεταποικιακής τάξης πραγμάτων. Οι συμπατριώτες του τον θεωρούν τον “δικό τους Σαίξπηρ” ή “Θερβάντες”. Παγκοσμίως έχει κριθεί ως ένας αληθινός κλασικός, ένας απολαυστικός συγγραφέας για κάθε εποχή, ικανός, όπως τονίζει ο μεταφραστής του Νίκος Πρατσίνης, “να συνδυάσει το αρχέγονο και ακατέργαστο στοιχείο με την εξεζητημένη λεπτομέρεια, που μεταπλάθει το καθετί σε μυθιστορηματική ύλη”. Η “Ελένα” είναι ένα αισθηματικό δράμα που απηχεί το πέρασμα της Βραζιλίας στη σύγχρονη εποχή της και του ίδιου του συγγραφέα στον ρεαλισμό. Εντυπωσιάζει χάρη στην απολαυστική πλοκή του, αλλά και με την αναπάντεχη, ακόμα και στις πιο ρομαντικές στιγμές, λεπτή ειρωνεία του και την διεισδυτική ματιά του στις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες της εποχής.