Εμείς

Το Εμείς του Γιεβγκένι Ζαμιάτιν είναι ένα βιβλίο-ορόσημο για τη λογοτεχνία του φανταστικού, ένα δυστοπικό μυθιστόρημα ιδιαίτερης λογοτεχνικής αξίας, που άσκησε βαθιά επιρροή σε μεταγενέστερους συγγραφείς, όπως ο Τζορτζ Όργουελ, η Ούρσουλα Λε Γκεν, ο Άλντους Χάξλεϊ, η Άιν Ραντ κ.ά., ενώ παράλληλα ενέπνευσε δημιουργούς του κινηματογράφου, του θεάτρου και των κόμικς. Θεωρείται ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα της σύγχρονης επιστημονικής φαντασίας, ένα κομψοτέχνημα του μυθοπλαστικού μοντερνισμού, το οποίο συνέβαλε τα μέγιστα στον καθορισμό και την εξέλιξη του είδους. Βρισκόμαστε στο μακρινό μέλλον. Το παντοδύναμο Μονοκράτος και ο μεγάλος Ευεργέτης κυβερνούν τον κόσμο με βάση την αυστηρή μαθηματική λογική μετατρέποντας τη ζωή σε μια τέλεια ισορροπημένη εξίσωση και την ευτυχία σε ένα επιστημονικά υπολογισμένο μέγεθος. Οι άνθρωποι έχουν μετατραπεί σε αριθμούς, ζώντας σε μια διάφανη πραγματικότητα όπου τα πάντα είναι καμωμένα από γυαλί. Ο Δ-503 είναι ο Κατασκευαστής του ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΑΤΟΣ, του διαστημικού οχήματος που θα μεταφέρει τον ευεργετικό ζυγό της λογικής και στα υπόλοιπα άγνωστα όντα, τα οποία ενδεχομένως ακόμη να ζουν σε μια περίεργη κατάσταση που λέγεται Ελευθερία. Το βιβλίο αυτό είναι οι σημειώσεις του Κατασκευαστή, που θα ταξιδέψουν στους νέους κόσμους για να υμνήσουν τις αρετές και το μεγαλείο του Μονοκράτους. Όμως, ο Δ-503 θα συναντήσει την όμορφη Ι-330 και τα πράγματα θα πάρουν μια απροσδόκητη τροπή. Το μυθιστόρημα του Ζαμιάτιν, διατηρώντας ακέραια την επικαιρότητά του, αποτελεί μια ειρωνική σάτιρα για την πίστη του ανθρώπου στην απεριόριστη επέκταση της τεχνοεπιστήμης, μια καταδίκη εναντίον κάθε ολοκληρωτισμού, μια κατάφαση ελευθερίας απέναντι σε ό,τι κρατά δέσμιο τον άνθρωπο, μια κραυγή αγωνίας για μια νέα σχέση ανάμεσα στο Εγώ και το Εμείς, ανάμεσα στον άνθρωπο με τον ίδιο του τον εαυτό και τους άλλους.

Yevgeny Zamyatin (Συγγραφέας)

Ο Γιεβγκένι Ιβάνοβιτς Ζαμιάτιν (1 Φεβρουαρίου, 1884 – 10 Μαρτίου, 1937) ήταν ένας ρώσος συγγραφέας, περισσότερο γνωστός για το μυθιστόρημά του 1921 “Εμείς”, μια ιστορία δυστοπίας του μέλλοντος που επηρέασε το “1984” του Τζορτζ Όργουελ , το “Anthem” της Ayn Rand, το “The Dispossessed” της Ursula Le Guin και, έμμεσα, τον Κουρτ Βόνεγκατ στο έργο του “Ο πιανίστας”. Ο Ζαμιάτιν γεννήθηκε στο Λεμπεντιάν, διακόσια μίλια νότια της Μόσχας. Ο πατέρας του ήταν ρώσος ορθόδοξος ιερέας και δάσκαλος, και η μητέρα του μουσικός. Σπούδασε ναυπηγός μηχανικός στην Αγία Πετρούπολη από το 1902 μέχρι το 1908, περίοδο κατά την οποία προσχώρησε στους Μπολσεβίκους. Συνελήφθηκε στην διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης του 1905 και εξορίστηκε, αλλά επέστρεψε στην Αγία Πετρούπολη όπου έζησε παράνομα πριν φύγει για την Φινλανδία το 1906 για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Μετά την επιστροφή του στην Ρωσία άρχισε να γράφει λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας ως χόμπι. Συνελήφθηκε και εξορίστηκε για δεύτερη φορά το 1911, αλλά αμνηστεύθηκε το 1913. Το έργο του “Uyezdnoye” (Μια επαρχιακή ιστορία) το 1913, που σατίριζε την ζωή σε μια μικρή ρωσική πόλη, του έδωσε μια μικρή φήμη. Το επόμενο χρόνο δικάστηκε για δυσφήμηση του στρατού στην ιστορία του “Na Kuhlihchkakh”. Συνέχισε να συνεισφέρει άρθρα σε διάφορες σοσιαλιστικές εφημερίδες. Μετά την αποφοίτησή του ως ναυπηγός μηχανικός, εργάστηκε στο αντικείμενό του τόσο στην χώρα του όσο και στο εξωτερικό. Το 1916 τον έστειλαν στην Αγγλία για να επιβλέψει την κατασκευή ενός παγοθραυστικού στο ναυπηγεία του Walker και Wallsend ενώ ζούσε στο Newcastle upon Tyne. Εκεί έγραψε το “The Islanders”, σατιρίζοντας την Αγγλική ζωή, και το παρακολούθημα του “A Fisher of Men”, που και τα δύο δημοσιεύτηκαν μετά την επιστροφή του στην Ρωσία στα τέλη του 1917. Μετά την ρωσική επανάσταση του 1917 ο Ζαμιάτιν εξέδωσε μερικά περιοδικά, έδωσε διαλέξεις για το γράψιμο, και δούλεψε σε ρωσικές μεταφράσεις των έργων του Τζακ Λόντον, του O. Henry, του Χ. Τζ. Γουέλς, και άλλων. Ο Ζαμιάτιν υποστήριξε την Οκτωβριανή Επανάσταση, αλλά αντιτάχθηκε στο σύστημα της λογοκρισίας που εφάρμοσαν οι Μπολσεβίκοι. Τα έργα του υπήρξαν ολοένα και περισσότερο κριτικά για το καθεστώς. Αυτή η στάση του δυσκόλεψε πολύ την θέση του. Τελικά τα έργα του απαγορεύτηκαν και δεν του επιτράπηκε να ξαναεκδώσει, ιδιαίτερα μετά την δημοσίευση του Εμείς σε ένα ρωσικό περιοδικό του εξωτερικού το 1927. Εκτός από το “Εμείς”, ο Ζαμιάτιν έγραψε επίσης μια σειρά από σύντομες ιστορίες, με την μορφή του παραμυθιού, που αποτελούσαν στην ουσία σατιρική κριτική του Κομμουνιστικού καθεστώτος στην Ρωσία. Στον Ζαμιάτιν δόθηκε τελικά η άδεια να εγκαταλείψει την Ρωσία από τον Ιωσήφ Στάλιν το 1931, μετά από μεσολάβηση του Μαξίμ Γκόρκι. Εγκαταστάθηκε, πάμφτωχος στο Παρίσι με την γυναίκα του, όπου πέθανε από έμφραγμα του μυοκαρδίου το 1937. Στην διάρκεια την παραμονής του στην Γαλλία, εργάστηκε κυρίως με τον Jean Renoir, γράφοντας από κοινού το σενάριο της ταινίας του τελευταίου Les Bas-fonds. Ετάφη στην Thiais της Γαλλίας, σε ένα κοιμητήριο στην οδό Στάλινγκραντ.

 

Σοφία Αυγερινού (Μεταφραστής)

Η Σοφία Αυγερινού γεννήθηκε το 1975 στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά, φιλοσοφία του δικαίου και γερμανική λογοτεχνία. Έχει εργαστεί ως δικηγόρος, εκπαιδευτικός και μεταφράστρια. Είναι παντρεμένη και έχει δύο κόρες. Το 2003 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα, “Το χρονικό μιας Διαβολούπολης” (Βιβλιοπωλείο της Εστίας), και το 2014 δημοσίευσε το μυθιστόρημα “Ο άλλος Λάζαρος” (Νεφέλη), που ήταν υποψήφιο για το Βραβείο Νέου Λογοτέχνη 2015 του περιοδικού Κλεψύδρα. (φωτ. Χρήστος Χρυσόπουλος)