Εξελικτική ψυχοπαθολογία

Το σύγγραμμα “Εξελικτική ψυχοπαθολογία – Μια αναπτυξιακή προσέγγιση” έχει να επιδείξει τρία σημαντικά χαρακτηριστικά τα οποία το καθιστούν ένα εξαιρετικό επιστημονικό πόνημα και ένα εύχρηστο ανάγνωσμα για πολλούς. Το πρώτο χαρακτηριστικό είναι ότι αποτυπώνει με επιτυχία τη σχέση ανάμεσα στην Εξελικτική Ψυχοπαθολογία και στον “μητρικό” κλάδο της Εξελικτικής Ψυχολογίας, μια σχέση στενή και αμφίδρομη. Πιο συγκεκριμένα, η Εξελικτική Ψυχοπαθολογία “δανείζεται” τις θεωρίες και μεθόδους έρευνας της Εξελικτικής Ψυχολογίας και χρησιμοποιεί το πρότυπο της φυσιολογικής ανάπτυξης, όχι απλώς, ως μέτρο σύγκρισης αλλά και ως στόχο, στο μέτρο του δυνατού, προς τον οποίο κατατείνει κάθε παρέμβαση για βελτίωση της προβληματικής/διαταραγμένης συμπεριφοράς. Παρομοίως, η Εξελικτική Ψυχολογία ωφελείται από τη μελέτη των παιδικών/ εφηβικών διαταραχών, διότι κατανοεί βαθύτερα τη διαδικασία ανάπτυξης και, ιδιαίτερα, τη λειτουργία ατομικών/περιβαλλοντικών παραγόντων, οι οποίοι συνεισφέρουν, θετικά (προστατευτικοί) ή αρνητικά (παράγοντες κινδύνου), στην επίτευξη του αναπτυξιακού αποτελέσματος. Το δεύτερο χαρακτηριστικό αφορά στο περιεχόμενό του. Η πραγμάτευση των θεμάτων είναι λεπτομερής από την άποψη τόσο των τύπων διαταραχής που παρουσιάζονται όσο και των πληροφοριών που παρέχονται για κάθε είδος αναπτυξιακού προβλήματος. Αξίζει να σημειωθεί η προσφυγή στις πιο πρόσφατες βιβλιογραφικές πηγές, η παράθεση όλων των πιθανών θεωρητικών προσεγγίσεων στην ερμηνεία ενός προβλήματος, ο εξαντλητικός κατάλογος των συμπτωμάτων για τη διάγνωση και η πληθώρα των πληροφοριών σχετικά με την αντιμετώπιση/θεραπεία των αποκλίσεων. Η τεκμηριωμένη, ειδικότερα, αναφορά στους προστατευτικούς και τους παράγοντες κινδύνου αποτελεί πολύτιμο στοιχείο για τη διαδικασία αξιολόγησης/διάγνωσης και αντιμετώπισης της προβληματικής συμπεριφοράς παιδιών και εφήβων. Το τρίτο χαρακτηριστικό του συγγράμματος αφορά στη δομή του. Τα κεφάλαια/σύνδρομα εντάσσονται σε εννοιολογικά συναφείς ενότητες, με βάση τα κριτήρια α) του χρόνου πρώτης εμφάνισης και β) του περιεχομένου και άλλων χαρακτηριστικών κάθε διαταραχής. Οι συγκεκριμένες πληροφορίες, εξάλλου, εντάσσονται σαφώς σε αντίστοιχα κεφάλαια για κάθε σύνδρομο, πράγμα που, εκτός των άλλων, επιτρέπει την άμεση σύγκριση μεταξύ όμοιων ή/και διαφορετικών προβλημάτων, π.χ. για τη διαδικασία διάγνωσης, τη συχνότητα και τις θεραπευτικές παρεμβάσεις τους. Τέλος, οι “μελέτες περίπτωσης”, καθώς τοποθετούνται σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο καθημερινής ζωής, διαφωτίζουν πολλές πλευρές του εκάστοτε περιγραφόμενου προβλήματος και συμβάλλουν αποφασιστικά στην πληρέστερη κατανόησή του.