Επιλογή ζωής: Άγχος ή ανησυχία

Σύμφωνα με τον Albert Ellis, οργανωτή κάθε ψυχοθεραπευτικής προσέγγισης του 20ού αιώνα με στόχο την έλευση της ενιαίας ψυχοθεραπείας, μεγαλύτερη σημασία δεν έχει το σθένος του συναισθήματος (αν είναι θετικό ή αρνητικό) αλλά η ποιότητά του, δηλαδή το αν είναι λειτουργικό και κατάλληλο για κάθε στόχο ατόμων και ομάδων, στο πλαίσιο που ζουν κάθε φορά. Ακόμη περισσότερο, βασικός ψυχοθεραπευτικός στόχος για όλους τους ανθρώπους κατά τη διάρκεια της ζωής είναι η ρύθμιση των συναισθημάτων σε όλο και πιο λειτουργικά, κατάλληλα, ορθολογικά, μεστά, αποδοτικά και πάνω απ’ όλα, δεμένα με το πλαίσιο όπου λειτουργεί ο κάθε άνθρωπος. Για να γίνει αυτό, ο Ellis (και ο μαθητής του Windy Dryden στη συνέχεια) διαχώρισε τα συναισθήματα σε λειτουργικά και δυσλειτουργικά, είτε αυτά είναι αρνητικά είτε θετικά. Η νέα σειρά βιβλίων ψυχολογίας της Εκδοτικής Belle Époque τιτλοφορείται «Επιλογή ζωής». Στον παρόντα τόμο, ο ψυχολόγος, ψυχοθεραπευτής και επόπτης REBT, Δημήτρης Κατσίκης, αναλύει το άγχος (και τους επιμέρους τύπους του) και παρουσιάζει το βοηθητικό συναίσθημα της ανησυχίας. Το συναίσθημα του άγχους αφορά δυσλειτουργική αντίδραση σε μια επικείμενη ή έμμεση απειλή, πραγματική ή φανταστική, και θεωρείται δυσλειτουργικό, καθώς το βίωμά του οδηγεί σε απεμπλοκή και απομάκρυνση από τον στόχο ή την κατάσταση. Επιπλέον, οδηγεί σε απαισιόδοξη σκέψη και σε ιδιοπαθή, αυτοάνοσα συμπτώματα, που έχουν προσωρινές ή χρόνιες οργανικές επιπλοκές. Το συναίσθημα του άγχους διαχωρίζεται πλήρως από το ορθολογικό εναλλακτικό του, την ανησυχία. Αυτή αποτελεί λειτουργική αντίδραση σε μια επικείμενη ή έμμεση απειλή, πραγματική ή φανταστική, και θεωρείται λελογισμένο άγχος, καθώς οδηγεί άμεσα ή έμμεσα σε εμπλοκή, συμμετοχή και επίλυση των θεμάτων/ ζητημάτων/ προβλημάτων, που άτομα και ομάδες αντιμετωπίζουν εκείνη τη στιγμή.

Δημήτρης Κατσίκης (Συγγραφέας)

Ο Δημήτρης Κατσίκης εργάζεται ως ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής-επόπτης Ορθολογικής-Βιωματικής Ψυχοθεραπείας, διεξάγοντας συναντήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, εποπτείες, εκδηλώσεις και ζωντανές παρουσιάσεις της μεθόδου. Από τις Εκδόσεις Αρμός κυκλοφορεί το βιβλίο του Λογικοθυμική Συμπεριφορική Θεραπεία: Τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά της πρώτης και θεμελιώδους Γνωστικής Συμπεριφορικής Θεραπείας (2017) και από τις Εκδόσεις Routledge το βιβλίο Towards Rational Education: A social framework of moral values and practices (2021). Από την Εκδοτική Belle Époque κυκλοφορεί το βιβλίο του Άφησε πίσω τα συναισθηματικά σου προβλήματα – Η ορθολογική βιωματική ψυχοθεραπεία του Albert Ellis ως όχημα ζωής, καθώς και η σειρά βιβλίων Επιλογή ζωής. Είναι ιδρυτής της Κοινότητας Ψχ, αμεσοδημοκρατικής ομάδας παροχής δράσεων ψυχοθεραπείας-παιδαγωγικής-καλλιτεχνίας-κοινοτισμού-αλληλεγγύης-κοινοκτημοσύνης.

(Πηγή: “Βelle Epoque Εκδοτική”, 2023)