Επιστροφή στο μέλλον

Η χειρότερη οικονομική ύφεση από την εποχή του μεσοπολέμου σήμανε το ιδεολογικό κραχ του νεοφιλελευθερισμού, αλλά δεν ανέδειξε καινούριο κοινωνικό υπόδειγμα. Οι μεγάλες δυνάμεις θυμίζουν εμφραγματία ο οποίος μόλις έχει βγει από την εντατική και το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να ανάψει τσιγάρο: ενώ η πραγματική ανεργία στις ΗΠΑ αγγίζει το 17,5%, τα μπόνους των golden boys ανέρχονται σε αστρονομικά όρια. Ανεξάρτητα από τις συγκυριακές διακυμάνσεις της οικονομίας, υποστηρίζει ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου, οι μεγαλύτερες ανατροπές βρίσκονται μπροστά μας. Σαν άλλος μαθητευό­μενος μάγος, ο παγκόσμιος καπιταλισμός αδυνατεί να ελέγξει τις τεράστιες δυνάμεις της τρίτης τεχνολογικής επανάστασης -πληροφορική, αυτοματοποίηση, βιοτεχνολογία- που ο ίδιος απελευθέρωσε. Στο γεωπολιτικό επίπεδο, η κρίση επωά­ζει όχι μόνο τη διάρρηξη της παγκοσμιοποίησης, αλλά και το τέλος δύο αιώνων πλανητικής κυριαρχίας του λευκού ανθρώπου, όπως συμβολικά σηματοδότησαν οι βαθιές υποκλίσεις του πρώτου μαύρου προέδρου της Αμερικής στον αυτοκράτορα της Ιαπωνίας και στον ηγέτη της “κομμουνιστικής” Κίνας. Ξεκινώντας από την αδυναμία της Αριστεράς να επωφεληθεί πολιτικά από την ευνοϊκή συγκυρία, ο συγγραφέας αναζητά μια άμεση απάντηση στην κρίση, ένα στενό δρόμο ανάμεσα σε μια Αριστερά δωρητή σώματος της Σοσιαλδημοκρατίας και σε μια Αριστερά πολιτικό ερημίτη. Παράλληλα, επιστρέφει στα μεγάλα στρατηγικά ερωτήματα που έθεσε η κατάρρευση του 1989-1990, υποστηρίζοντας ότι ο κομμουνισμός δεν μπορεί να νοείται ως καθεστώς, αλλά ως η γραμμή του ορίζοντα, που όσο την πλησιάζουμε, τόσο απομακρύνεται, παραμένει, ωστόσο, αναγκαία για να διατηρεί κανείς τον προσανατολισμό του, ιδίως σε εποχές θύελλας. Η έκδοση επιχειρεί µια συνεκτική θεώρηση του µεγάλου µετασχηµατισµού που δροµολόγησε ο διεθνής καπιταλισµός τα τελευταία τριάντα χρόνια, µετά το σοκ του Μάη του ’68 και την οικονοµική κρίση της δεκαετίας του ’70, η οποία έθεσε τέλος στον κεϊνσιανό συµβιβασµό του “κοινωνικού κράτους”.