Ηλέκτρα

Το αρχαίο δράμα θεμελιώνει το ποιητικό θέατρο. Οι μεταφράσεις που έχουν διατηρήσει τον τόνο και το πνεύμα των έργων, πνεύμα του Τραγικού και του Υψηλού, καθίστανται απαραίτητες για τη μετάδοση της γνώσης και τη διάδοση του αρχαίου δράματος. Ο Στρατής Πασχάλης μεταφράζει την Ηλέκτρα του Ευριπίδη, ένα έργο για το οποίο έχουν γραφτεί πολλά για τις πολλαπλές διαφορές και αντανακλάσεις του, που αποτελούν παράλληλα δείκτη μιας νέας εποχής την οποία η Ηλέκτρα εξερευνά και ερμηνεύει. Προσαρμόζει το έργο στο παρόν, συνδέοντάς το με το παρελθόν, παρά τις δυσκολίες της τεχνολογικής εποχής μας, η οποία υπαγορεύει, ανάμεσα στα άλλα, και την υποχώρηση της αίσθησης του τραγικού. Ο αρχαϊκός και ο κλασικός τραγικός ήρωας δίνουν τη θέση τους στον νεωτερικό τραγικό ήρωα-αντιήρωα. Τον άνθρωπο ενός πολιτισμού χωρίς ζωντανούς Μύθους και Θεούς.

Ευριπίδης (Συγγραφέας)

Ο Ευρυπίδης (480-406 π.Χ.) καταγόταν από τον Αθηναϊκό δήμο της Φλύας. Παρακολούθησε τις διδασκαλίες του Αναξαγόρα, του Πρόδικου και του Πρωταγόρα, και συνδέθηκε φιλικά με τον Σωκράτη. Για πρώτη φορά πήρε μέρος σε δραματικό αγώνα το 455 π.Χ., και από τότε δίδασκε τακτικά μέχρι τον θάνατό του. Άνθρωπος μάλλον εσωστρεφής και αυστηρός, δεν ευτύχησε στην προσωπική ζωή του. Κατά τα τελευταία χρόνια του εγκαταστάθηκε στη Μακεδονία, προσκαλεσμένος από τον βασιλιά Αρχέλαο, και εκεί πέθανε.
Στο έργο του αντικατοπτρίζεται το κλίμα της εποχής, με την έντονη επίδραση της σοφιστικής, την αμφισβήτηση και την αναζήτηση των θείων και των ανθρώπινων. Ο Ευριπίδης, ο από σκηνής φιλόσοφος, απεικόνισε την τραγικότητα των εσωτερικών συγκρούσεων και απέδωσε μοναδικά την ποικιλία των ψυχικών παθών και τις διακυμάνσεις της συνείδησης. Οι νεωτερισμοί του, στη μορφή των έργων του και στις ιδέες που εξέφρασε, τον έκαναν συχνά στόχο επιθέσεων. Σώζονται δεκαεννέα δράματά του πλήρη και πολλά άλλα αποσπασματικά.

 

 

Στρατής Πασχάλης (Μεταφραστής)

Ο Στρατής Πασχάλης γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα και κατάγεται από τη Λέσβο. Ανήκει στη γενιά των ποιητών που άρχισαν να εμφανίζονται από τα τέλη της δεκαετίας του ΄70. Πρώτο του βιβλίο η “Ανακτορία”, το 1977, καθαρή ποίηση μέσα σε καιρούς έντονης πεζολογίας και πολιτικοποίησης. Έκτοτε δημοσίευσε άλλα οκτώ ποιητικά βιβλία, ανάμεσά τους τα πιο ώριμα: “Ανασκαφή” (1984), “Βυσσινιές στο σκοτάδι” (1991), “Άνθη του νερού” (1994), η μεγάλη ποιητική σύνθεση “Μιχαήλ” (1996), η “Κωμωδία” (1998), το “Κοιτάζοντας δάση” (2002) και η τελευταία του συλλογή “Εποχή παραδείσου” (2008, βραβείο ποίησης περιοδικού “Διαβάζω” 2009). Το 2002 κυκλοφόρησε η συγκεντρωτική ως τότε έκδοση: “Στίχοι ενός άλλου: ποιήματα 1977-2002”. Η έκφρασή του χαρακτηρίζεται από μουσικότητα, έντονη μεταφυσική ανησυχία, μυστικιστική υποβολή αλλά και από αμεσότητα και εμμονή στο γνήσιο και το συγκεκριμένο. Μετέφρασε πολλούς ξένους συγγραφείς και ποιητές, κυρίως Γάλλους, ενώ ασχολήθηκε συστηματικά με τη θεατρική μετάφραση (Shakespeare, Racine, Corneille, Rostand κ.ά.). Έχει ανθολογήσει Καραγάτση και Παπαδιαμάντη, και, επίσης, επιμελήθηκε τον τόμο της σειράς “Μια πόλη στη λογοτεχνία” των εκδόσεων “Μεταίχμιο”, για την πατρίδα του Μυτιλήνη. Το 2006 εκδόθηκε το μοναδικό μυθιστόρημά του “Ο άνθρωπος του λεωφορείου”. (φωτογραφία: Κώστας Ορδόλης)

 

 

Σωτηρία Αποστολάκη (Επιμέλεια)