Η άρνηση του έπους

Τα έπη που αποδόθηκαν στον Όμηρο είναι το πρώτο συνειδητό έργο της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ήταν περίπου μοιραίο εκείνες οι δύο αλληλοσυμπληρούμενες ιστορίες (ένας μεγάλος πόλεμος που γεννάει οργή και μια μεγάλη επιστροφή που κυβερνιέται από τον νόστο) να καθορίσουν την εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης. Κάθε κλασικό πνευματικό δημιούργημα (ας πούμε: η τραγωδία ή η ηθική φιλοσοφία) προσδιορίστηκε από τους όρους και την προθετικότητα με την οποία προσέλαβε το ήδη μυθικό ομηρικό corpus. Tέσσερις αιώνες μετά τον Όμηρο, οι κατακτήσεις του Αλέξανδρου γέννησαν έναν καινούριο κόσμο – μετακλασικό όσο και ενοποιημένο. Ο κόσμος αυτός ονομάστηκε ελληνιστικός και οι ποιητές του, που ήταν και οι πρώτοι φιλόλογοι της ιστορίας, θέλησαν να ξαναγράψουν τους παλιούς μύθους σε νέες φόρμες. Οι επιλογές τους διαμόρφωσαν την ποιητική που υιοθέτησαν οι Ρωμαίοι και μέσω εκείνων η μεταγενέστερη λογοτεχνία της Δύσης. Η «Άρνηση του έπους» προσπαθεί να παρακολουθήσει αυτό το εγχείρημα με άξονα τον κατεξοχήν ηρωικό μύθο, τον Τρωικό. Στην ελληνιστική ποίηση η ομηρική μυθολογία απονευρώνεται, οι αφηγήσεις για τον πόλεμο της Τροίας γίνονται αίτια και γενεαλογίες, το έπος σμικρύνεται σε επύλλιο και ελεγεία, ο αρχετυπικός Αχιλλέας γίνεται παθητικός εραστής…