Η αρχαία σκουριά

Η “Αρχαία σκουριά”, πρώτο μυθιστόρημα της Μάρως Δούκα, κυκλοφόρησε το 1979, προκαλώντας αίσθηση σε κοινό και κριτικούς. Είχαν προηγηθεί η συλλογή διηγημάτων “Η πηγάδα” (1974), η συλλογή με νουβέλες που εκδόθηκε υπό τον τίτλο “Πού ‘ναι τα φτερά;” (1975) και η συλλογή διηγημάτων “Καρέ Φιξ” (1976). Σχεδόν τριάντα χρόνια μετά, κι ενώ έχει καθιερωθεί ως έργο εμβληματικό για τη νεοελληνική πεζογραφία, επανακυκλοφορεί σε αναθεωρημένη έκδοση από τις εκδόσεις Πατάκη, στο πλαίσιο της σταδιακής επανέκδοσης όλων των έργων της συγγραφέως. Το κείμενο συνοδεύεται από κριτικές που γράφτηκαν για το βιβλίο την εποχή της πρώτης έκδοσής του, στις οποίες αποτυπώνεται η ένθερμη υποδοχή του από τους κριτικούς, καθώς και ο έντονος αντίκτυπός του σε μια κοινωνία που δεν έχει κλείσει ακόμα τους λογαριασμούς της με το παρελθόν. Όπως έγραψε ο κριτικός Κώστας Σταματίου στην εφημερίδα “Τα Νέα”, πρόκειται για “ένα οιονεί ντοκουμέντο μιας σχιζοφρενικά τραγικής εποχής”. “…Είναι δικαίωμα κάθε γενιάς να φέρνει στο προσκήνιο το ίδιο της το όνειρο και να το μετατρέπει σε πραγματικότητα με τα δικά της μέτρα. Η συγγραφεύς σε τούτο το σημείο δεν έχει τίποτα να ζηλέψει τίποτα από εκείνο που κληρονόμησε από μια σειρά αξιόλογων Ελληνίδων πεζογράφων μας. Γιατί με τη σειρά της αποτυπώνει με δικό της εκφραστικό τρόπο αυτό που αποτελεί για την ίδια: άκουσα, είδα, ένιωσα.” Άγγελος Φουριώτης, “Ακρόπολις” “Η αρχαία σκουριά είναι ταυτόχρονα η ιστορία μιας αισθηματικής αγωγής, η προσωπογραφία μιας γενιάς και η ομολογία μιας αποτυχίας. Αν το βιβλίο της Μάρως Δούκα είχε τέτοια επιτυχία στην Ελλάδα, αμέσως μετά την έκδοσή του, και παραμένει ένα έργο σημαντικό, είναι που μια ολόκληρη γενιά αναγνωρίζεται σ’ αυτό.” Fucille Farnoux, “Le Monde”