Η βάρδια – H αληθινή ιστορία της κατάρριψης του αμερικάνικου αεροσκάφους Stealth F117-A Nighthawk από τον Σερβικό στρατό

Πριν από είκοσι πέντε χρόνια, στις 27 Μαρτίου 1999 (3ή μέρα του πολέμου), κατά τη διάρκεια του βομβαρδισμού της Γιουγκοσλαβίας, έλαβε χώρα ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της σύγκρουσης. Καθώς η Πολεμική Αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών (USAF) υπέστη την απώλεια ενός από τα πιο προηγμένα αεροσκάφη της, του F-117A Nighthawk, κατά τη διάρκεια της επέμβασης του ΝΑΤΟ στον πόλεμο του Κοσσυφοπεδίου. Το περιστατικό αυτό, που συνήθως αναφέρεται ως «Η κατάρριψη του F-117A», δεν είχε μόνο ως αποτέλεσμα την απώλεια ενός αεροσκάφους, αλλά έθεσε επίσης ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της τεχνολογίας stealth και την ευπάθεια ακόμη και των πιο προηγμένων στρατιωτικών μέσων. Χρειάστηκαν να περάσουν άλλα είκοσι χρόνια ώστε το ΝΑΤΟ να παραδεχθεί την απώλεια και δεύτερου τέτοιου αεροσκάφους στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας..

Djordje Aničić (Συγγραφέας)

Ο Djordje (Sava) Aničić γεννήθηκε το 1958 στο χωριό Jazak του δήμου Irig, στους πρόποδες του σερβικού βουνού Fruska Gora στη βόρεια σερβική επαρχία της Βοϊβοντίνα. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο στο Vrdnik και το λύκειο (μαθηματικό τμήμα) στο Aleksinac και στο Ruma. Μετά το λύκειο γράφτηκε στην τεχνική ακαδημία της Πολεμικής Αεροπορίας, κλάδος αεράμυνας. Μετά την αποφοίτησή του, ξεκίνησε την πρώτη του θητεία ως υπολοχαγός στα Σκόπια (σήμερα στην ΠΓΔΜ) και αργότερα στο Βελιγράδι, υπηρετώντας σε μονάδες πυραύλων SA-3 αεράμυνας. Κατά τη διάρκεια της θητείας του πέρασε από όλα τα καθήκοντα στο τάγμα πυραύλων, από διοικητής διμοιρίας μέχρι εκτελεστικός αξιωματικός του τάγματος. Σε μερικές περιπτώσεις πήγε στην πρώην ΕΣΣΔ για μάχη και ζωντανή εκτόξευση πυραύλων.
Κατά την έναρξη της αεροπορικής εκστρατείας του ΝΑΤΟ ήταν διοικητής του 3ου τάγματος με το βαθμό του αντισυνταγματάρχη. Ήταν ο ένας από τους δύο διοικητές του πληρώματος μάχης που κατέρριψε το F-117A στις 27 Μαρτίου 1999. Κατέχει το ρεκόρ του αξιωματικού με τις περισσότερες ώρες μάχης σε ολόκληρη τη γιουγκοσλαβική αεράμυνα.
Μετά τον πόλεμο, κατά την αναδιοργάνωση του γιουγκοσλαβικού στρατού και τη διάλυση του 3ου τάγματος, υποβιβάστηκε, παρά το γεγονός ότι παρασημοφορήθηκε από τον πρόεδρο προσωπικά. Οι επικρίσεις του για το στρατιωτικό κατεστημένο τον οδήγησαν στο να τιμωρηθεί μετά τον πόλεμο.
Αφού πέρασε λιγότερο από ένα χρόνο στον κατώτερο βαθμό, στάλθηκε στη στρατιωτική ακαδημία για να διδάξει “τακτικές πυραυλικών μονάδων”. Αποστρατεύτηκε με δική του αίτηση το 2002 μετά από σκληρή μάχη με το στρατιωτικό κατεστημένο. Μετά τη συνταξιοδότησή του αποφάσισε να εκδώσει το ημερολόγιο του τάγματος πυραύλων που κρατούσε μέρα με τη μέρα καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου υπό μορφή βιβλίου με τίτλο “Smena”. Το βιβλίο εκδόθηκε στη σερβική γλώσσα το 2009. Σε αυτό αποκάλυψε όλες τις πτυχές της μάχης, τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές, τη στρατιωτική οργάνωση, τη λειτουργία και τη δομή διοίκησης. Συνεργάζεται με τις λίγες διαδικτυακές πύλες και συμμετέχει συχνά σε τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ και εκπομπές. Είναι επίσης μέλος της οργάνωσης βετεράνων του 3ου τάγματος άμυνας slobodnonebo.org.rs. Είναι επίσης συν-συγγραφέας του βιβλίου “Καταρρίπτοντας το μαχητικό Stealth”.

 

Dajana Milievska (Μεταφραστής)