ΠΕΡΙΛΗΨΗ
O Μάουρο παρακολούθησε από κοντά την εξέλιξη της πολιορκίας και ιδίως την τελευταία φάση, την Έξοδο των πολιορκημένων, τα διατρέξαντα μέσα στην πόλη, καθώς και το σκλαβοπάζαρο και κατέγραψε
με αρκετές λεπτομέρειες τα κυριότερα από τα συγκλονιστικά συμβάντα, που υπέπεσαν στην αντίληψη του, όπως και αυτά που πληροφορήθηκε από αφηγήσεις αιχμαλώτων. Κατόπιν, όταν επέστρεψε στην Ιταλία, εξέδωσε στη Νάπολι το 1830 συνοπτικό χρονικό ανωνύμως «ως αυτόπτης μάρτυρας» (testimonio occulare) στην ιταλική γλώσσα, που περιλαμβάνει δύο μέρη: την καταστροφή του Μεσολογγίου και τη σκλάβα του παζαριού. Αργότερα κυκλοφόρησε επωνύμως στο Παρίσι, στη γαλλική γλώσσα, το χρονικό αυτό πιο διευρυμένο (La Ruine de Missolonghi, Temoin occulaire, Paris, 1836. Alfonso Nuzzo Mauro), του οποίου κατ’ επιλογήν αποσπάσματα χρησιμοποίησαν ο Φάνης Μιχαλόπουλος («Οι τελευταίες στιγμές του Μεσολογγίου», Αθήναι, 1957) και ο Κυριάκος Σιμόπουλος («Πώς είδαν οι Ξένοι την Ελλάδα του 21», τ. 5ος, Αθήνα, 1984). Πρόκειται, γενικά, για ένα συγκινητικό και ευαίσθητο κείμενο, αλλά και ιστορικό ντοκουμέντο, που δημιουργεί την εντύπωση ότι ο Ιταλός γιατρός, αισθανόμενος προφανώς τύψεις για τη συμμετοχή του ως μισθοφόρος σε αυτήν την ανίερη εκστρατεία στο πλευρό των αλλοθρήσκων Οθωμανών και προσπαθώντας κατά κάποιον τρόπο να εξιλεωθεί, εξιστορεί με πόνο ψυχής τα τρομερά γεγονότα, των οποίων υπήρξε ακούσιος συνεργός και αυτόπτης μάρτυρας. Η ιταλική έκδοση του 1830, κατά το μέρος που αφορά την «Καταστροφή του Μεσολογγίου», παρουσιάζεται για πρώτη φορά μεταφρασμένη αυτοτελώς και χωρίς περικοπές, με τις απαραίτητες διευκρινιστικές σημειώσεις.
Αυθεντικό αντίγραφο της παραπάνω σπάνιας έκδοσης αποκτήθηκε πρόσφατα και φυλάσσεται στην «Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης Αιτωλοακαρνανίας» Χρήστου και Σοφίας Μοσχανδρέου στην Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου.
ΠΡΟΣΩΠΑ
Αlfonso Nuzzo Mauro (Συγγραφέας)
Νικόλαος Α. Κολόμβας (Μεταφραστής)
Ο Στρατηγός Κολόμβας Νικόλαος κατάγεται απ΄ το Μεσολόγγι. Αποφοίτησε το 1950 από τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, ονομασθείς Ανθυπολοχαγός Πεζικού. Κατά τη διάρκεια της υπέρ τα 36 συνεχούς σταδιοδρομίας του, υπηρέτησε σε νευραλγικές διοικητικές και επιτελικές θέσεις, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Ως Αντιστράτηγος, διετέλεσε Δκτής Γ! Σ. Στρατού, του οποίου διατηρεί τον τίτλο του Επιτίμου Διοικητού. Υπηρέτησε επίσης επί 2ετίαν ως Ανχης, Έλληνας αντιπρόσωπος, στο Συμμαχικό Στρατηγείο στη Βερόνα Ιταλίας. Είναι απόφοιτος των κυριοτέρων Σχολών Εσωτερικού (ΑΣΠ, ΣΕΘΑ κ.ά) και των κάτωθι Σχολών Εξωτερικού: α) Διοικήσεως και Επιτελών (Σχολή Πολέμου) ΗΠΑ. β) Ψυχολογικού Πολέμου ΗΠΑ. γ) Ειδικών Όπλων ΝΑΤΟ. δ) Συνεργασίας Επιφανείας – Αέρος ΝΑΤΟ. Είναι πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με Λίαν Καλώς. Έχει τιμηθεί με διάφορες διακρίσεις, παράσημα και μετάλλια. Μετά την ευδόκιμη αποστρατεία του το Δεκέμβριο του 1984, επιδίδεται σε αρθρογραφία, διαλέξεις και διατριβές επί θεμάτων Εθνικής Άμυνας και Ιστορίας. Είναι πρόεδρος του Συλλόγου Ιστορικών Μελετών του Ιερού Αγώνα στη Ρούμελη και μέλος διαφόρων ιστορικών και πολιτισμικών συλλόγων. Ομιλεί την Αγγλική και Ιταλική γλώσσα. Είναι έγγαμος και πατέρας δύο (2) αρρένων τέκνων.
