Η κοινωνιολογία του Norbert Elias

Η σκέψη του Norbert Elias αποκλείει όχι μόνο κάθε τελεολογική και μεταφυσική ερμηνεία της ιστορικής εξέλιξης, αλλά και οτιδήποτε θα αποτελούσε βάση για μια θεωρητική κανονιστική προσέγγιση της κοινωνικής λειτουργίας. Διαμέσου της έννοιας “διάταξη”, ο συγγραφέας υπερβαίνει το δυϊσμό άτομο-κοινωνία και οριοθετεί τη δράση από το πλέγμα των δικτύων στα οποία εμπλέκεται το κάθε κοινωνικό υποκείμενο. Σύμφωνα με τον N. Elias, η πορεία του πολιτισμού αποτελεί μέρος της ιστορικής εξέλιξης και ιδιαίτερα των μορφών σχηματοποίησης των κοινωνικών διαπλοκών. Δηλαδή, οι κοινωνικές και οικονομικές αλληλεξαρτήσεις καθώς και οι καταναγκασμοί που προέρχονται από την πολιτική εξουσία αναπτύσσουν μηχανισμούς εσωτερικοποίησης και ελέγχου των συναισθημάτων και των ενστίκτων. Έτσι, η γένεση του κράτους ερμηνεύεται ως απρόβλεπτο αποτέλεσμα της κοινωνικής αλληλεξάρτησης.