Η κόρη και η νύχτα

Και μετά όλα γίνονται όπως ήταν να γίνουν. Η αποθήκη γεμίζει με τον θόρυβο των φτερών του μύλου, οι μυλόπετρες τρίζουν βαριά και θόρυβος χαλασμού γεμίζει τον χώρο. Εκείνος χτυπάει με μανία και φαίνεται πως δεν θα σταματήσει ποτέ. Η κόρη βλέπει εκεί κοντά της, έτσι όπως είναι πεσμένη, το πιστόλι. Σέρνεται και το πιάνει. Και όταν όλα προμηνούν το σταμάτημα του μύλου, έχει κανείς μια παράξενη ηρεμία, μια αποφασιστικότητα, όλα θα γίνουν όπως πρέπει, και ελέγχει το πιστόλι και βλέπει πως είναι γεμάτο, και ξέρει να το χρησιμοποιεί γιατί όταν όλα πρέπει να γίνουν όπως ορίζει αυτός ο μύλος στην κορυφή του λόφου από παλιά, όλα οργανώνονται, εκείνος της είχε μάθει να χρησιμοποιεί το πιστόλι. Και σηκώνεται και μέσα στον θόρυβο φωνάζει, «Άφησέ την, άφησέ την», κι εκείνος ούτε που την κοιτάζει. «Άφησέ την γιατί θα σε σκοτώσω». Η κόρη και η νύχτα, σε πρώτη ανάγνωση, είναι η ιστορία κάθε κόρης που συνειδητοποιεί αργά ή γρήγορα ότι οφείλει να διεισδύσει στην αδιαπέραστη νύχτα όπου έχει αμετάκλητα βυθιστεί η κακοποιημένη μητέρα της. Αλλά Η κόρη και η νύχτα είναι πολύ περισσότερα από αυτή την απλή διαπίστωση. Το βιβλίο αναδιφά πολλά βήματα πίσω (δηλαδή, πολύ μπροστά) τη δύσκολη σχέση που αναπτύσσεται μετά την αναγνώριση του τραύματος από τα δύο μέρη. Καθένα κάνει τους ψυχικούς λογαριασμούς του στις ανάλογες περιστάσεις και εδώ καθεμία γυναίκα διαβαίνει πολλές γέφυρες, πέρα από τα στερεότυπα της κακοποιητικής συμπεριφοράς, πέρα από τη βολή της, πέρα από αυτό που φαίνεται ηθικό και δίκαιο, πέρα από θεούς και δαίμονες, μέχρι να φτάσει στην αλήθεια του αγριεμένου, εξαντλημένου, βιασμένου, πλην κοινού, αίματος – που εδώ αφορά εξίσου μητέρα, πατέρα, κόρη. Η κόρη και η νύχτα είναι, σε πρώτη ανάγνωση, η ιστορία κάθε κόρης που συνειδητοποιεί ότι οφείλει να διεισδύσει στην αδιαπέραστη νύχτα όπου έχει βυθιστεί η κακοποιημένη μητέρα της. Το μυθιστόρημα αναδιφά τη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στις δύο γυναίκες μετά την αναγνώριση του τραύματος και τις γέφυρες που πρέπει να διαβούν πέρα από αυτό που φαίνεται ηθικό και δίκαιο μέχρι να φτάσουν στην αλήθεια του αγριεμένου, πλην κοινού, αίματος – που εδώ αφορά εξίσου μητέρα, πατέρα, κόρη. Η Αθηνά Τσάκαλου δουλεύει αυτή την, από κάθε άποψη, συνταρακτική ιστορία της με μια δυνατή γλώσσα που δανείζεται μαστορικά τη φωνή των πουλιών, το χρώμα των λουλουδιών, τη μυρωδιά του νοτισμένου δέντρου και της παγωμένης γης, κι όλο αυτό όχι με ρηχό μελοδραματισμό, αλλά με τον γειωμένο ρεαλισμό μιας αυθεντικής ποιητικής φωνής. Η κόρη και η νύχτα είναι ένα φαντασμαγορικό μυθιστόρημα, όπου το χιόνι που καλύπτει απ’ άκρου σ’ άκρο το βιβλίο δεν αποτελεί απλώς σύμβολο της φύσης ή σκηνογραφία, αλλά τον δυναμικό πρωταγωνιστή που ως αρχαίος χορός σχολιάζει, υπογραμμίζει, αγκαλιάζει ή παρασύρει τους ήρωες στην ατέλειωτη σιωπή του.

Αθηνά Τσάκαλου (Συγγραφέας)

Γεννήθηκε το 1955 στην Τρυγόνα Καλαμπάκας στη Θεσσαλία. Σπούδασε ελληνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.