Η λογοδοσία των δικαστών στη Δημοκρατία

Η υφιστάμενη κατάσταση στη δικαιοσύνη απαιτεί τη χάραξη και υλοποίηση δημόσιων πολιτικών, οι οποίες ανταποκρίνονται στις ανάγκες μιας σύγχρονης κοινωνίας και μιας δημοκρατικής πολιτείας, που έχουν ως ύψιστη προτεραιότητα τη διαφανή λειτουργία των θεσμών και την «απόδοση λογαριασμού» από τους δημόσιους λειτουργούς, οι οποίοι υπηρετούν τους θεσμούς, για τα πεπραγμένα τους. Τα δικαστήρια έχουν κεντρικό ρόλο στη δημοκρατία και οι δίκες αποτελούν μέρος της οργάνωσης και λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Η απονομή της δικαιοσύνης στηρίζεται σε λειτουργούς που σταδιοδρομούν για πολλές δεκαετίες στο δικαστικό σώμα και η «απόδοση λογαριασμού» για το έργο τους, ανά τακτά διαστήματα, συνιστά εγγύηση για την ορθή λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Εν τέλει η μελέτη επιχειρεί να αναδείξει τη σημασία της λογοδοσίας των προσώπων, στα οποία ανατίθεται η άσκηση πολιτειακού λειτουργήματος, προκειμένου να αντιμετωπισθεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της σύγχρονης δημοκρατίας το οποίο συνίσταται στην έλλειψη πραγματικού ελέγχου του έργου και της δράσης των λειτουργών της Πολιτείας. Το πολιτειακό λειτούργημα αποτελεί ύψιστη τιμή για τα πρόσωπα που το αναλαμβάνουν και συνεπάγεται άσκηση κρατικής εξουσίας και την ίδια στιγμή ανάληψη ευθύνης απέναντι τόσο στην κοινωνία όσο και στην πολιτεία. Έτσι, όταν οι δικαστικοί λειτουργοί επικαλούνται διαρκώς την ανεξαρτησία, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, και ταυτόχρονα ακυρώνουν, ποικιλοτρόπως, τη λογοδοσία για το έργο που παράγουν, αρνούνται στην πράξη να εφαρμόσουν τη θεμελιώδη αρχή του φιλελεύθερου-δημοκρατικού πολιτεύματος που έγκειται στον έλεγχο όλων των οργάνων της πολιτείας μέσα από θεσμοθετημένες διαδικασίες.

Μιχάλης Ν. Πικραμένος (Συγγραφέας)

Ο Μιχάλης Ν. Πικραμένος είναι Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας (Οκτώβριος 2018) και αναπληρωτής καθηγητής της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Έχει διατελέσει γενικός διευθυντής της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών (2013-2016), εθνικός εκπρόσωπος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης (CEPEJ) (2011-2018), στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Δικαστικής Εκπαίδευσης (EJTN) (2013-2016), προεδρεύων στην Ομάδα Εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Πρόγραμμα EU Justice Scoreboard (πρώτο εξάμηνο 2014 – ελληνική προεδρία), focal point του Συμβουλίου της Επικρατείας στο Superior Court’s Network του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (2017-2018). Είναι, επίσης, αναπληρωματικός εκπρόσωπος στην Ομάδα Εμπειρογνωμόνων της Συνέλευσης Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης (2011 έως σήμερα), καθώς και μέλος επιστημονικών ινστιτούτων και νομοπαρασκευαστικών επιτροπών με αντικείμενο τη δικαιοσύνη και τη δημόσια διοίκηση. Έχει συγγράψει μελέτες και άρθρα δημοσίου δικαίου και έχει επιμεληθεί συλλογικών έργων.

 

Μιχάλης Κατσιμίτσης (Επιμέλεια)

Ο Μιχάλης Κατσιμίτσης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1969 και σπούδασε Φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1990-1994). Ακολούθως, παρακολούθησε μεταπτυχιακά μαθήματα φιλοσοφίας και λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Warwick.Το 2003 έλαβε τη Διδακτορική του Διατριβή από το Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδίκευση στον υπαρξισμό και την αισθητική. Κατά τα έτη 2003-2005 δίδαξε Νεότερη Ευρωπαϊκή Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ως Λέκτορας (ΠΔ 407/80). Έχει λάβει μέρος σε φιλοσοφικά συνέδρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες που αναφέρονται στον υπαρξισμό, τη λογοτεχνία και την τέχνη. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται: “The Myth of Er and the Platonic Argumentation”, “Το πλαστό έργο τέχνης ως παράγοντας αναθεώρησης της αισθητικής αξιολογίας” κ.ά. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στην υπαρξιακή διαλεκτική και ηθική και το φανταστικό. Εργάζεται ως μεταφραστής και επιμελητής κειμένων.