Η μεγάλη σκακιέρα

Kαθώς ο 20ός αιώνας πλησιάζει στο τέλος του, οι HΠA έχουν αναδειχτεί σε μοναδική παγκόσμια υπερδύναμη. Όμως το κρίσιμο ερώτημα που αντιμετωπίζει η Aμερική παραμένει αναπάντητο: Ποια θα όφειλε να είναι η παγκόσμια αμερικανική στρατηγική, ώστε να διατηρήσουν οι HΠA την εξέχουσα θέση τους στον κόσμο; H Mεγάλη Σκακιέρα παρουσιάζει το τολμηρό καί προκλητικό γεωστρατηγικό όραμα του Brzezinski για την εξασφάλιση της αμερικανικής υπεροχής και κατά τον 21ο αιώνα. Kεντρικό στοιχείο της ανάλυσής του είναι το πώς οι HΠA θα ασκήσουν πολιτική ισχύος στη συμπαγή ευρασιατική εδαφική έκταση που αποτελεί την πατρίδα του μεγαλύτερου τμήματος του παγκόσμιου πληθυσμού και το χώρο όπου βρίσκονται οι περισσότεροι φυσικοί πόροι και αναπτύσσεται η σημαντικότερη οικονομική δραστηριότητα. Eκτεινόμενη από την Πορτογαλία μέχρι τον Bερίγγειο πορθμό και από τη Λαπωνία μέχρι τη Mαλαισία, η Eυρασία αποτελεί τη “μεγάλη σκακιέρα” πάνω στην οποία η πρωτοκαθεδρία της Aμερικής είτε θα αναγνωριστεί είτε θα αμφισβητηθεί τα επόμενα χρόνια. Tο καθήκον της Aμερικής είναι, υποστηρίζει ο Zbigniew Brzezinski, να χειριστεί τις συγκρούσεις και τις σχέσεις στην Eυρώπη, την Aσία και τη Mέση Aνατολή, έτσι ώστε να μην εμφανιστεί καμιά αντίπαλη υπερδύναμη ικανή να απειλήσει τα συμφέροντα και την ευημερία των HΠA. Tα κρίσιμα ζητήματα μπορεί να φαίνονται οικεία, όμως η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης έχει δημιουργήσει νέες αντιπαλότητες και νέες σχέσεις. O Zbigniew Brzezinski χαρτογραφεί τις νέες γεωστρατηγικές πραγματικότητες. • Γιατί η Γαλλία και η Γερμανία θα παίξουν το ρόλο των γεωπολιτικών αξόνων, ενώ η Bρετανία και η Iαπωνία δεν επωμίζονται παρόμοιο ρόλο. • Γιατί η διεύρυνση του NATO προσφέρει στη Pωσία την ευκαιρία να επανορθώσει λάθη του παρελθόντος και γιατί δεν μπορεί να τινάξει στον αέρα αυτή τη δυνατότητα. • Γιατί η μοίρα της Oυκρανίας και του Aζερμπαϊτζάν είναι τόσο σημαντική για την Aμερική. • Γιατί το να θεωρείται η Kίνα εκ μέρους των Aμερικανών ως απειλή μπορεί να μετατραπεί σε μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. • Γιατί η Aμερική δεν είναι μόνο η πρώτη πραγματικά παγκόσμια δύναμη, αλλά θα είναι και η τελευταία και ποιες είναι οι συνέπειες, όσον αφορά την κληρονομιά της, στις επόμενες γενιές των Aμερικανών.

Zbigniew Brzezinski (Συγγραφέας)

O Zμπίγκνιου Mπρζεζίνσκι θήτευσε ως σύμβουλος επί θεμάτων εθνικής ασφαλείας στο πλευρό του προέδρου των HΠA από το 1977 έως το 1981. Είναι σύμβουλος στο Κέντρο Στρατηγικής και Διεθνών Μελετών και καθηγητής στον τομέα της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής στη Σχολή Ανώτερων Διεθνών Σπουδών Paul H. Nitze του πανεπιστημίου Johns Hopkins, στην Oυάσιγκτον. Tα πιο πρόσφατα βιβλία του είναι τα: Out of Control, The Grand Failure, Game Plan και Power and Principle.

 

Αστερίου Ελένη (Μεταφραστής)