Η μουσική των πρώτων αριθμών

Στο σχολείο μάθαμε ότι πρώτος αριθμός είναι εκείνος που διαιρείται (ακριβώς) μόνο με τη μονάδα και με τον ίδιο του τον εαυτό. Εκείνο που δεν μάθαμε είναι ότι οι πρώτοι αριθμοί, ταυτίζονται με το πιο βασανιστικό μυστήριο που προσπαθεί να εξιχνιάσει η ανθρώπινη γνώση. 330 π.Χ.: ο Ευκλείδης, στα Στοιχεία του, αποδεικνύει ότι οι πρώτοι αριθμοί είναι άπειροι, ρίχνοντας το γάντι στους μαθηματικούς των επόμενων αιώνων. Πού βρίσκεται η πρότυπη μορφή (το καλούπι) που παράγει αυτούς τους αριθμούς; Ποιος είναι ο επόμενος; 1859, Ακαδημία του Βερολίνου: ο γερμανός μαθηματικός Μπέρναρντ Ρίμαν, παρουσιάζει μια πραγματεία που αφορά το μυστήριο των πρώτων αριθμών. Η Υπόθεσή του υπόσχεται τη λύση του αρχετυπικού γρίφου. Όμως, λίγο αργότερα, ο Ρίμαν πεθαίνει. Την επόμενη ημέρα, η σπιτονοικοκυρά του (που σίγουρα δεν άντεχε άλλο την υποχόνδρια ιδιοφυία του μεγάλου μαθηματικού) καθαρίζει το σπίτι, και παραδίδει στη φωτιά όλα τα προσωπικά χαρτιά του με εκείνες τις αλλόκοτες σημειώσεις. 2005: η Υπόθεση του Ρίμαν αποτελεί ακόμη την υπ’ αριθμόν ένα μονομανία των κορυφαίων μαθηματικών. Θεωρείται πολύ πιο δύσκολη και αναμφίβολα πιο σημαντική από το Τελευταίο Θεώρημα του Φερμά. Η απόδειξή της θα κλονίσει την ασφάλεια στις τραπεζικές συναλλαγές και στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Θα επιφέρει κοσμογονικές συνέπειες στην εξέλιξη της επιστήμης, καθώς οι πρώτοι αριθμοί βρίσκονται στο σημείο συνάντησης της Κβαντομηχανικής και της Θεωρίας του Χάους, καθορίζοντας το μέλλον της Πληροφορικής. Διψασμένοι για γνώση, εκκεντρικοί -πλην όμως λαμπροί- επιστήμονες, οδηγούνται άλλοι στην τρέλα και άλλοι στη δόξα. Η Μουσική των πρώτων αριθμών -μια αυθεντική μαθηματική περιπέτεια- αφηγείται την εκστρατεία για την ανακάλυψη του ιερού δισκοπότηρου των Μαθηματικών.

Marcus Du Sautoy (Συγγραφέας)

Ο Marcus du Sautoy είναι καθηγητής των Μαθηματικών στη φημισμένη έδρα Charles Simonyi -αφιερωμένη στην κατανόηση της επιστήμης- στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και επίσημο ερευνητικό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας. Διακρίνεται για την ικανότητά του να μεταδίδει τις επιστημονικές έννοιες στο ευρύ αναγνωστικό κοινό και για την πολυσχιδή ενασχόλησή του με κάθε πτυχή των μαθηματικών. Συνεργάζεται συχνά για θέματα σχετικά με τα Μαθηματικά με τους “Times” του Λονδίνου και το ραδιόφωνο του BBC. Ο Marcus du Sautoy έγινε γνωστός σε ολόκληρο τον κόσμο από το διεθνές best seller του “Η μουσική των πρώτων αριθμών”, καθώς και από το υπέροχο βιβλίο του για τη συμμετρία, με τίτλο “Θεωρία Ομάδων”. Ζει στο Λονδίνο.

 

 

 

 

Τεύκρος Μιχαηλίδης (Μεταφραστής)

Ο Τεύκρος Μιχαηλίδης γεννήθηκε το 1954 στην Αθήνα και κατάγεται από την Κύπρο. Είναι διδάκτωρ των μαθηματικών του Πανεπιστημίου Pierre et Marie Curie. Από το 1981, διδάσκει μαθηματικά στη μέση εκπαίδευση. Έχει δημοσιεύσει άρθρα και μελέτες σχετικά με τη διδακτική των μαθηματικών, την εισαγωγή της πληροφορικής στην εκπαίδευση και τη χρήση της αφήγησης και της ιστορίας στη διδασκαλία των μαθηματικών. Έχει κατά καιρούς συνεργαστεί με τις εφημερίδες “Τα Νέα”, “Ελευθεροτυπία”, “Ελεύθερος Τύπος” και “Καθημερινή”. Έχει μεταφράσει από τα αγγλικά και τα γαλλικά 28 βιβλία, λογοτεχνικά και επιστημονικά, σχετικά μετά μαθηματικά και την ιστορία των επιστημών. Το 2006 η γαλλική κυβέρνηση του απένειμε τον τίτλο τού Chevalier dans l’ Ordre des Palmes Academiques. Είναι ιδρυτικό μέλος της ομάδας Θαλής+Φίλοι και της Ελληνικής Λέσχης Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας. Το μυθιστόρημα “Πυθαγόρεια Εγκλήματα” (“Πόλις” 2006) έχει μεταφραστεί σε 6 γλώσσες -ιταλικά, ισπανικά, αγγλικά, κορεάτικα, κινέζικα, γαλλικά, ενώ για το “Αχμές, ο γιος του φεγγαριού” (“Πόλις” 2013) του έχει απονεμηθεί το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συμμετείχε με διηγήματα του στους συλλογικούς τόμους “Ελληνικά Εγκλήματα” 2, 3 και 4 των εκδόσεων “Καστανιώτη”, “Είσοδος Κινδύνου” των εκδόσεων Μεταίχμιο, και στη σειρά “Κλέφτες και Αστυνόμοι” του ραδιοσταθμού “902 Αριστερά στα FΜ”.

 

Θεοφάνης Γραμμένος (Επιμέλεια)