Η “Τέταρτη διάσταση” του Γιάννη Ρίτσου

Η “Τέταρτη διάσταση” είναι το σημαντικότερο έργο του Γιάννη Ρίτσου και ένα από τα κορυφαία της νεοελληνικής ποίησης. Ο ίδιος ο Ρίτσος θεωρούσε την “Τέταρτη διάσταση” ως “μια σύνοψη όλων των άλλων βιβλίων” του. Στην παρούσα μελέτη, ένας νεότερος ποιητής, ο Βαγγέλης Κάσσος, μέσα από την ανάγνωση της “Τέταρτης διάστασης”, επιχειρεί μια προσέγγιση της “ποιητικής ιδεολογίας” του Γιάννη Ρίτσου. Σύμφωνα με την ανάγνωση αυτή, τέταρτη διάσταση είναι η ίδια η ποίηση. Μιλώντας ο Ρίτσος για την ποίηση μόνο με την ποίηση, υπερασπίζεται με τον πιο αυθεντικό τρόπο τη θέση ότι η “ποιητική εξορία” δεν είναι καθόλου η φυσική σχέση του ποιητή με την Πολιτεία και ότι, αντίθετα, ο ποιητής θα πρέπει να βρίσκεται μέσα στο κοινό που τον ακούει. Για το φτάσιμο του ποιητή στην Ιθάκη του κοινωνικού χώρου, χρειάζεται να διανυθούν μεγάλες και δύσκολες, κυρίως εσωτερικές, αποστάσεις. Για την οδύσσεια αυτή της ποιητικής συνείδησης μας μιλάει ο Ρίτσος στην “Τέταρτη διάσταση”.