Η όπερα της πεντάρας

Το 1728, διακόσια χρόνια πριν της δώσει ο Μπέρτολτ Μπρεχτ τη σημερινή μορφή της, ο Τζον Γκέι έγραψε την Όπερα του Ζητιάνου, που είχε μάλιστα ιστορικό υπόβαθρο: τον 18ο αιώνα υπήρχε πράγματι στο Λονδίνο μια καλά οργανωμένη συμμορία, της οποίας αρχηγός ήταν ο Τζόναθαν Ουάιλντ. Αυτή η συμμορία πρωτοτυπούσε κάνοντας ληστείες και πουλώντας τα κλοπιμαία στα θύματα της ληστείας σε μεγαλύτερη τιμή, ενώ διατηρούσε στενές σχέσεις με την αστυνομία που έπαιρνε ποσοστά. Ο Τζον Γκέι βασίστηκε σ’ αυτή την ιστορία για να σατιρίσει τον τότε διαβόητο πρωθυπουργό Ουώλπολ μοιράζοντας τα χαρακτηριστικά του στους δύο κεντρικούς ήρωες της Όπε-ρας, στον Πήτσαμ και τον Μακχήθ. Η ιδέα μιας σύγχρονης παράστασης της Όπερας της Πεντάρας ανήκει στη συνεργάτιδα του Μπρεχτ, Ελίζαμπετ Χάουπτμαν, η οποία πληροφορήθηκε το 1926 από τις εφημερίδες τη μεγάλη θεατρική επιτυχία της Όπερας του Ζητιάνου, που παιζόταν στο Λονδίνο. Η Χάουπτμαν μετέφρασε το έργο και πάνω στη μετάφρασή της δούλεψε ο Μπρεχτ -μαζί της- τη διασκευή του. Έκανε βαθιά τομή στο αρχικό υλικό, ενώ πειραματίστηκε πάνω στο νέο κείμενο που δημιουργούσε, εφαρμόζοντας την ακόμα καινούργια ιδέα του για το Επικό Θέατρο. Η πρεμιέρα έγινε στις 31 Αυγούστου του 1928 και θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στην ιστορία του θεάτρου. Κατά καιρούς την έχουν χαρακτηρίσει: όπερα, οπερέτα, μιούζικαλ, σάτιρα, πολιτικό καμπαρέ και πολλά άλλα. Ο ίδιος ο Μπρεχτ τη χαρακτήρισε ως “την πιο επιτυχή παρουσίαση Επικού Θεάτρου”. [Γιώργος Δεπάστας]

Bertolt Brecht (Συγγραφέας)

Ο Bertolt Brecht (Μπέρτολτ Μπρεχτ) γεννήθηκε το 1898 στο Άουγκσμπουργκ της Βαυαρίας. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο επιστρατεύτηκε ως νοσοκόμος και άρχισε να γράφει τα πρώτα του ποιήματα και θεατρικά έργα. Μετά την άνοδο του ναζισμού, αυτοεξορίστηκε από τη Γερμανία μέχρι το 1948. Έζησε στην Ελβετία, στη Δανία, στη Σουηδία, στη Φινλανδία και στις ΗΠΑ, όπου δέχτηκε έντονες διώξεις από το μακαρθικό καθεστώς. Πέθανε το 1956 στο Ανατολικό Βερολίνο.

Το έργο του, που καθιερώθηκε παγκόσμια, παραμένει επίκαιρο ως τις μέρες μας. Στα σημαντικότερα έργα του συγκαταλέγονται τα θεατρικά Ο κύκλος με την κιμωλία, Η όπερα της πεντάρας, Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν, Η Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της και πολλές ποιητικές συλλογές.

(Πηγή: Εκδόσεις Κριτική, 2022)

 

 

Γιώργος Δ. Δεπάστας (Μεταφραστής)

Ο Γιώργος Δεπάστας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, όπου απέκτησε τον τίτλο του Διδάκτορα και εργάστηκε μέχρι το 1990. Το 1991 επιστρέφει στην Αθήνα και ασχολείται αποκλειστικά με τη λογοτεχνική και θεατρική μετάφραση από την αγγλική και γερμανική γλώσσα, και αντίστροφα. Το 2004 τιμήθηκε με το Ελληνογερμανικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης για την ελληνική μετάφραση του θεατρικού έργου “Ο θάνατος του Δαντόν” του Georg Buchner. Έχει μεταφράσει έργα των Hermann Hesse, Klaus Mann, Arthur Schnitzler, William Butler Yeats, Chekhov, Harold Pinter, Ibsen, Strindberg, κ.ά.