Θέλεις να παίξουμε; – Μελέτη για τις σχέσεις των συνομηλίκων στο δημοτικό σχολείο

Όταν εμείς οι ενήλικες, εκπαιδευτικοί και γονείς, σκεφτόμαστε τους μαθητές, έχουμε στο μυαλό μας έναν ρόλο γι’ αυτούς, έναν ρόλο «μαθητή» στον οποίο περιμένουμε να ανταποκριθούν. Είναι το «κουστούμι» που επιδιώκουμε να τους φορέσουμε και το οποίο περιμένουμε να καθορίζει τη συμπεριφορά τους. Οι μαθητές, όμως, ενώ γνωρίζουν αυτόν τον ρόλο και τις απαιτήσεις που έχουμε από αυτούς, διαμορφώνουν ταυτόχρονα τη δική τους αντίληψη για τον εαυτό τους. Στην κρίσιμη για την ανάπτυξή τους περίοδο της σχολικής τους ζωής διαμορφώνουν,μέσα στις παρέες τους, στις ομάδες των συνομηλίκων στο σχολείο, τη δική τους ταυτότητα που δεν συμβαδίζει συχνά με τον ρόλο που εμείς έχουμε διαμορφώσει. Χτίζουν τις σχέσεις τους σύμφωνα με τα δικά τους κριτήρια, διαμορφώνουν τις αντιλήψεις και τις στάσεις τους απέναντι στους ενήλικες, στο σχολείο, στα μαθήματα, απέναντι στους συμμαθητές τους, που άλλους τους αποδέχονται και άλλους τους απορρίπτουν. Το υψηλό ποσοστό των απορριπτόμενων μαθητών με ήπια νοητική ανεπάρκεια, αλλά και των παιδιών τυπικής ανάπτυξης στο σχολείο, θέτει ερωτήματα που περιμένουν απάντηση και αφορούν το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς. Πόσο, για παράδειγμα, είναι σημαντική στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του κάθε μαθητή η αποδοχή ή η απόρριψη από τους συμμαθητές του; Σε ποιον βαθμό οι σχέσεις των συνομηλίκων μέσα στο σχολικό περιβάλλον αποτελούν ένα παιδαγωγικό ζήτημα που απαιτείσυστηματική υποστήριξη από τους εκπαιδευτικούς; Σε ποιον βαθμό η πολιτική της συμπερίληψης που ακολουθείται στη χώρα μας τα τελευταία σαράντα χρόνια πέτυχε τους στόχους της; Το βιβλίο αποτελεί μια προσπάθεια προσέγγισης, αναγνώρισης και μελέτης των θεμάτων αυτών και βασίζεται θεωρητικά και μεθοδολογικά στην προσέγγιση της κουλτούρας των συνομηλίκων, αντλώντας τα δεδομένα του άμεσα από τα ίδια τα παιδιά.

Γιώργος Μπάρμπας (Συγγραφέας)

Ο Γιώργος Μπάρμπας είναι παιδαγωγός, ειδικός παιδαγωγός. Εργάστηκε στον χώρο της αναπηρίας από το 1981, μέχρι σήμερα. Παράλληλα, εργάστηκε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως μαθηματικός και στη συνέχεια στο Α.Π.Θ. από όπου και συνταξιοδοτήθηκε ως επίκουρος καθηγητής ειδικής εκπαίδευσης. Έχει συγγράψει το βιβλίο «Σχολείο και Μάθηση, μια αποκλίνουσα σχέση» (2007). Συνυπογράφει επίσης, το ψυχομετρικό κριτήριο αξιολόγησης της μαθηματικής επάρκειας για μαθητές σχολικής ηλικίας και την προσαρμογή του ψυχομετρικού κριτηρίου της Ουτρέχτης για την πρώιμη μαθηματική επάρκεια των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Ασχολήθηκε ερευνητικά και στην παιδαγωγική πράξη σε τρεις κυρίως τομείς: αναπηρία με έμφαση στην εκπαίδευση των ανθρώπων με νοητική ανεπάρκεια, προβλήματα μάθησης στο γενικό σχολείο με έμφαση στα σχολικά μαθηματικά, καθώς και με τις σχέσεις των συνομηλίκων στο σχολικό περιβάλλον.

(Πηγή: “Εκδόσεις Φυλάτος”, 2022)

 

Πολυχρόνης Ευκαρπίδης (Συγγραφέας)

Ο Πολυχρόνης Ευκαρπίδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Είναι πτυχιούχος της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, του Παιδαγωγικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Κολωνίας, του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ., του Διδασκαλείου «Γληνός» με κατεύθυνση την ειδική αγωγή, έχει μεταπτυχιακές σπουδές στην ειδική αγωγή και εκπαίδευση και είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στις επιστήμες της αγωγής. Εργάστηκε ως δάσκαλος σε σχολεία γενικής αγωγής, σε τμήματα ένταξης και διετέλεσε επί σειρά ετών διευθυντής ειδικού σχολείου στη Θεσσαλονίκη. Υπήρξε συνεργάτης σε μεταπτυχιακά προγράμματα του Τ.Ε.Π.Α.Ε. του Α.Π.Θ., ενώ τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως Συντονιστής Εκπαιδευτικού Έργου ειδικής αγωγής και ενταξιακής εκπαίδευσης και ως διδάσκων στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδικής αγωγής του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας.
Έχει ένα ευρύ φάσμα παιδαγωγικών ενδιαφερόντων, από τις παιδαγωγικές αξίες που βρίσκει κανείς στους μύθους μέχρι τα θέματα ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, με ιδιαίτερη επικέντρωση στη νοητική ανεπάρκεια και στη μελέτη των σχέσεων που αναπτύσσουν μεταξύ τους οι συνομήλικοι.

(Πηγή: “Εκδόσεις Φυλάτος”, 2022)