Η ιδέα ότι τίποτα δεν είναι τυχαίο στην ιστορία, ότι όλα όσα συμβαίνουν είναι αποτέλεσμα μηχανορραφιών που εξυφαίνονται στο παρασκήνιο από κακόβουλες δυνάμεις, είναι παλιά όσο και η ίδια η ιστορία. Όμως οι θεωρίες συνωμοσίας, που πάνε χέρι-χέρι με την παράνοια, εξαπλώνονται όλο και περισσότερο στον 21ο αιώνα. Και πουθενά δεν είναι πιο εμφανείς απ’ ό,τι στις αναθεωρητικές εκδοχές της ιστορίας του Τρίτου Ράιχ. Θεωρίες από καιρό απαξιωμένες έχουν λάβει νέα πνοή χάρη σε υποτιθέμενα καινούργια τεκμήρια και προσεγγίσεις, στην πολλαπλασιαστική ισχύ των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και στη μειωμένη επιρροή των παραδοσιακών πηγών έγκυρης γνώσης.
Κορυφαίος ιστορικός του Τρίτου Ράιχ, ο Ρίτσαρντ ΈΒανς εστιάζει εδώ σε πέντε από τις πιο πολυσυζητημένες και ανθεκτικές θεωρίες συνωμοσίας για τη ναζιστική περίοδο –συμπεριλαμβανομένων εκείνων που στήριξαν αρχικά την άνοδο του Χίτλερ– υποβάλλοντάς τες σε εξονυχιστικό έλεγχο: ότι οι Εβραίοι συνωμοτούσαν για να ανατρέψουν τον πολιτισμό, σύμφωνα με τα διαβόητα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών· ότι ο γερμανικός στρατός «χτυπήθηκε πισώπλατα» από σοσιαλιστές και Εβραίους το 1918· ότι οι κομμουνιστές έκαψαν το Ράιχσταγκ το 1933 για να πάρουν την εξουσία· ότι η μυστηριώδης πτήση του Ρούντολφ Ες στη Βρετανία το 1941 είχε εγκριθεί από τον Χίτλερ, ώστε να διαπραγματευτεί όρους ειρήνης που απέκρυψε ο Τσώρτσιλ· και ότι ο Χίτλερ δραπέτευσε από το καταφύγιό του στο Βερολίνο το 1945 και κρύφτηκε στη Νότιο Αμερική.
Ένα βιβλίο ιστορίας, αλλά κι ένα βιβλίο για την εποχή της «μετα-αλήθειας»· όχι απλώς μια έκθεση τεράτων και φαντασιώσεων αλλά, όπως λέει ο Έβανς, «ένα βιβλίο για τους δικούς μας ταραγμένους καιρούς».
Richard J. Evans (Συγγραφέας)
Ο Richard J. Evans γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1947. Κατέχει την καθηγητική έδρα Regius για τη σύγχρονη ιστορία στο Πανεπιστήµιου του Καίµπριτζ. Με ειδίκευση στην κοινωνική και πολιτιστική ιστορία της Ευρώπης στην ιστορία των χειραφετητικών και απελευθερωτικών κινηµάτων από το χώρο της εργασίας, των κοινωνικών ανισοτήτων και των πόλεων, έχει προσφέρει ογκώδη εργογραφία. Έχει συγγράψει, µεταξύ άλλων, και τα εξής: “The Feminists. Women’s Emancipation Movements in Europe, America and Australasia” (Λονδίνο, Croom Helm, 1977)· “Rethinking German History” (Λονδίνο, Unwin Hyman,1987)· “Comrades and Sisters: Feminism, Socialism and Pacifism in Europe, 1870-1945” (Νέα Υόρκη, St. Martin’s Press, 1987)· “In Hitler’s Shadow: West German Historians and the Attempt to Escape from the Nazi Past” (Νέα Υόρκη, Pantheon Books, 1989· και “Cosmopolitan Islanders. British Historians and the European Continent” (Καίµπριτζ, Cambridge University Press, 2009). Το “Για την υπεράσπιση της ιστορίας” έχει πρόσφατα µεταφραστεί σε οκτώ γλώσσες (Γερµανικά, Κορεάτικα, Τουρκικά, Ιαπωνικά, Πορτογαλικά, Ιταλικά, Σουηδικά και Κινέζικα).
Ελένη Αστερίου (Μεταφραστής)
