Ιστορία μιας λευκής φάλαινας

“Γέμισα τα πνευμόνια μου, καταδύθηκα ώς τα σκοτεινά βάθη, πήρα φόρα, αναδύθηκα σχεδόν δίπλα στο μικρό πλεούμενο, με όλο το σώμα στον αέρα, και πέφτοντας, προκάλεσα ένα θηριώδες κύμα, ένα χείμαρρο αφρού που το τουμπάρισε. Τους είδα να κολυμπούν απεγνωσμένα και να γαντζώνονται στο αναποδογυρισμένο σκάφος. Και τότε, όπως ξεμάκραινα, άκουσα το όνομα που μου ’χαν δώσει οι φαλαινοθήρες. “Θα ξαναγυρίσουμε για σένα, Μότσα Ντικ!” φώναξε ο άνθρωπος με το καμάκι. Και η φωνή του, η γεμάτη μίσος, ήταν το προμήνυμα γι’ αυτά που έμελλε να ’ρθούν.” Λένε πως στα νερά του Ειρηνικού, στην ακτή της Χιλής απέναντι απ’ τη Νήσο Μότσα, στις 20 Νοεμβρίου 1820, ένας μεγάλος λευκός φυσητήρας επιτέθηκε και βύθισε το φαλαινοθηρικό Essex που είχε αποπλεύσει απ’ το λιμάνι του Ναντάκετ, στον βόρειο Ατλαντικό, δεκαπέντε μήνες πριν απ’ το ναυάγιο. Λένε πως ο τεράστιος λευκός φυσητήρας επιτέθηκε στο Essex επειδή οι φαλαινοθήρες είχαν σκοτώσει μια θηλυκιά φάλαινα και το μικρό της. Η “πραγματική” ιστορία του Μότσα Ντικ ενέπνευσε, εν μέρει, τον Χέρμαν Μέλβιλ για το αριστούργημά του: “Μόμπι Ντικ, ή Η φάλαινα” (1851).

Luis Sepúlveda (Συγγραφέας)

Ο Λουίς Σεπούλβεδα (4 Οκτωβρίου 1949 – 16 Απριλίου 2020) γεννήθηκε στο Ovalle, στο βορρά της Χιλής. Στα 15 του χρόνια έγινε μέλος της κομμουνιστικής νεολαίας. Σπούδασε σκηνοθεσία θεάτρου στο Σαντιάγο. Το 1969 πήρε πενταετή υποτροφία για το Πανεπιστήμιο της Μόσχας, αλλά πέντε μήνες αργότερα εκδιώχθηκε από τη Σοβιετική Ένωση λόγω “κακής διαγωγής”: είχε πιάσει φιλίες με αντιφρονούντες. Ένθερμος υποστηρικτής του Σαλβατόρ Αλιέντε, μπήκε στην προσωπική του φρουρά το 1973. Μετά το πραξικόπημα του Πινοσέτ φυλακίστηκε, βασανίστηκε, κατηγορήθηκε για προδοσία και καταδικάστηκε σε ποινή είκοσι οκτώ ετών. Μετά από δυόμισι χρόνια εγκλεισμού του αποφυλακίστηκε με παρέμβαση της Διεθνούς Αμνηστίας και εξορίστηκε από τη Χιλή. Κατέφυγε στο Εκουαδόρ, όπου οργάνωσε θεατρικό θίασο. Έγραψε ποιήματα, θεατρικά έργα, διηγήματα και δημιούργησε θεατρικές ομάδες στο Περού, το Εκουαδόρ και την Κολομβία. Έζησε έξι μήνες στον Αμαζόνιο με τους ινδιάνους Σουάρ, στο πλαίσιο αποστολής της Unesco, και αποκόμισε εμπειρίες που άλλαξαν την αντίληψή του για τον κόσμο και του πρόσφεραν, αργότερα, το υλικό για το πρώτο του μυθιστόρημα: “Ένας γέρος που διάβαζε ιστορίες αγάπης” (1989). Το 1979 κατατάχθηκε στη Διεθνή Ταξιαρχία “Σιμόν Μπολιβάρ” και συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα της Νικαράγουας, στην οποία, μετά την επικράτηση της επανάστασης, εργάστηκε ως δημοσιογράφος. Την επόμενη χρονιά (1980) εγκαταστάθηκε στην Ευρώπη και έγινε ακτιβιστής της Greenpeace. Ταξίδεψε σ’ όλον τον κόσμο και του απονεμήθηκαν τα μεγαλύτερα λογοτεχνικά βραβεία. Τα πιο γνωστά βιβλία του είναι: “Ο κόσμος του τέλους του κόσμου” (1989), “Όνομα ταυρομάχου” (1994), “Patagonia express” (1995), “Η ιστορία του γάτου που έμαθε σ’ ένα γλάρο να πετάει” (1996), “Το ημερολόγιο ενός ευαίσθητου killer” (1996), “Hot Line, Γιακαρέ” (1997), “Η τρέλα του Πινοσέτ” (2002), “Τα χειρότερα παραμύθια των αδελφών Γκριμ” (2004), “Η δύναμη των ονείρων” (2006).
Τον Φεβρουάριο του 2020 αρρώστησε, νοσηλεύτηκε και έχασε τη μάχη για τη ζωή στην πανδημία του Covid-19 στην Ισπανία, όπου και ζούσε.

(φωτογραφία: Daniel Mordzinski)

 

Αχιλλέας Κυριακίδης (Μεταφραστής)

Ο Αχιλλέας Κυριακίδης γεννήθηκε το 1946 στο Κάιρο. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Έχει εκδώσει εννέα βιβλία με διηγήματα, μικρά πεζά και δοκίμια (κινηματογραφικά και φιλολογικά), έχει γράψει τρία σενάρια που γυρίστηκαν σε ισάριθμες κινηματογραφικές ταινίες μεγάλου μήκους, και έχει σκηνοθετήσει επτά ταινίες μικρού μήκους σε δικά του σενάρια. Κυκλοφορούν πάνω από σαράντα πέντε μεταφράσεις του έργων συγγραφέων όπως ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, ο Ζορζ Περέκ, ο Ρεϊμόν Κενό, ο Λουίς Σεπούλβεδα, ο Αλφρέντ Ζαρί, ο Ρολάν Τοπόρ, ο Άντριου Κρούμι, ο Ζαν Εσενόζ, ο Κάρλο Φραμπέτι κ.ά. Το 2004 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τις “Τεχνητές αναπνοές”, το 2006 με το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης, για τη μετάφραση των πεζογραφικών “Απάντων” του Χόρχε Λουίς Μπόρχες (στην οριστική έκδοση των “Ελληνικών Γραμμάτων” -η απονομή έγινε το 2007), την επόμενη χρονιά με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη Μετάφρασης, στο πλαίσιο των Καβαφείων 2007, και το 2009 με το Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Γαλλόφωνης Λογοτεχνίας του ΕΚΕΜΕΛ, για τη μετάφραση του μυθιστορήματος “Στο cafe της χαμένης νιότης” του Πατρίκ Μοντιανό.