Κάπου στην Κύπρο, στον νομό Πρεβέζης… – Εισαγωγή στην ποιητική του Κώστα Μόντη

Μοιάζει παράδοξο το γεγονός, για όσους γνωρίζουν το ύστερο έργο του Κώστα Μόντη, ότι “το σύνδρομο της Πρέβεζας” και τα αδιέξοδα τα οποία κατοπτρίζονται σε ορισμένα ποιήματα των πρώιμων συλλογών του μέχρι το 1954, οριοθετούνται στο πλαίσιο μιας ιδιωτικής αποκλειστικά περιοχής. Τούτη την περίοδο του εγώ, της ανασφάλειας και της καταβύθισης στα επαγγελματικά, βιοτικά, και οικογενειακά προβλήματα, δεν συσχετίζει σε κανένα του ποίημα το προσωπικό με το κοινωνικό και πολιτικό ζήτημα. Στις “Στιγμές 1958”, ωστόσο, την πρώτη συλλογή που εκδίδεται στα χρόνια του Αγώνα, την ώρα που στα διπλωματικά παρασκήνια προετοιμάζεται η συνθηκολόγηση, τα ιδιωτικά αδιέξοδα εγγράφονται στα συλλογικά και η ποίηση του Μόντη αποκτά το πολιτικό έρμα που της έλειπε. Μερικά χρόνια αργότερα, στα τέλη της δεκαετίας του 1960, καθώς δοκιμάζεται ο ανθρωπισμός του μπροστά στα μεγάλα παγκόσμια προβλήματα (τον εμφύλιο, την πείνα και τον θάνατο χιλιάδων παιδιών στην Μπιάφρα, τον πόλεμο του Βιετνάμ, την εισβολή των Ρώσων στην Τσεχοσλοβακία) ο πολιτικός ορίζοντας του έργου του διευρύνεται και προσλαμβάνει οικουμενικές πλέον διαστάσεις. Διαγράφονται με αυτό τον τρόπο, ξεκάθαρα, τρεις αλληλένδετες και επικαλυπτόμενες ισοτοπίες (προσωπική, συλλογική, οικουμενική) οι οποίες αναλογούν σε ισάριθμες εννοιακές περιοχές ή θεματικούς κύκλους (εγώ, εμείς όλοι). Αυτό είναι το σχήμα της ποιητικής του Κ. Μόντη το οποίο προτείνεται και αναπτύσσεται εδώ στα τρία μέρη αυτού του βιβλίου.

Παντελής Bουτουρής (Συγγραφέας)

O Παντελής Bουτουρής γεννήθηκε στην Kύπρο το 1956. Είναι Ομότιμος Kαθηγητής της Nεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Kύπρου, Διευθυντής του Νεοελληνικού Σπουδαστηρίου Πετρώνδα του Πανεπιστημίου Κύπρου, και πρόεδρος του Δ.Σ. του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου. Σπούδασε Μεσαιωνική και Nεοελληνική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δίδαξε Νεοελληνική Φιλολογία στις Φιλοσοφικές Σχολές των Πανεπιστημίων Kρήτης και Kύπρου. Δίδαξε επίσης, ως Επισκέπτης Καθηγητής, στο King΄s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, στην Ακαδημία της Βαρκελώνης, στο Κέντρο Βυζαντινών Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Γρανάδας και στο Τμήμα Ελληνικής και Λατινικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Pώμης La Sapienza.
Εξέδωσε 13 βιβλία και δημοσίευσε περισσότερες από εκατό μελέτες για τη λογοτεχνία, την κριτική και την ιστορία των ιδεών. Το βιβλίο του «Ιδέες της σκληρότητας και της καλοσύνης. Εθνικισμός, σοσιαλισμός, ρατσισμός (1897-1922)», εκδόσεις Καστανιώτη 2017, τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο δοκιμίου του Αναγνώστη και το πρώτο Κρατικό Βραβείο της Κύπρου. Πιο πρόσφατο βιβλίο του: «Κάπου στην Κύπρο στον νομό Πρεβέζης. Εισαγωγή στην ποιητική του Κώστα Μόντη», εκδόσεις Ερατώ, 2024.