Κινηματογράφος

Η κοινωνιολογική έρευνα μέχρι τις ημέρες μας προσέγγισε τον κινηματογράφο κατά κύριο λόγο, για να μην πούμε αποκλειστικά, ως ΜΜΕ. Σπανιότατα τον αντιμετώπισε ως τέχνη, ενώ δεν τον μελέτησε καθόλου ως τέχνη και ΜΜΕ συγχρόνως και συνδυαστικά. Οι άλλες “θεωρίες” (αισθητική, ιστορία, ψυχανάλυση, φιλοσοφία) τον απομόνωσαν στο πεδίο της τέχνης. Με αγχώδη μαχητικότητα και σύνθετα μέσα ανάλυσης υπερασπίστηκαν κατά καιρούς αυτή την ιδιότητα του κινηματογράφου. Ποτέ όμως δεν επιχείρησαν να διεισδύσουν στον λαβύρινθο ενός μοντέρνου ΜΜΕ που κατακτούσε ραγδαία την υφήλιο. Αντικείμενο αυτού του βιβλίου είναι η κοινωνιολογική προσέγγιση του κινηματογράφου ως ΜΜΕ, σε συνδυασμό και ουσιώδη σχέση με την ιδιότητά του ως τέχνης. Βασική του θέση αποτελεί ότι η πρώτη ιδιότητά του δεν διαμορφώθηκε ισόρροπα και ομότροπα με τη δεύτερη. Η πολύπλοκη και πλατιά οργάνωση των μονάδων παραγωγής ταινιών σε βιομηχανίες μεγάλων μεγεθών και η απίστευτα μεγάλη συγκέντρωση κεφαλαίου που αυτές επέφεραν βάρυναν περιοριστικά, ανασχετικά και πολλές φορές καταστροφικά πάνω στην καλλιτεχνική δημιουργία. Οι ταινίες τέχνης ήταν και είναι η εξαίρεση του κυρίαρχου κανόνα της βιομηχανικής παραγωγιμότητας. Στο βιβλίο τούτο προσεγγίζονται, ερευνώνται και αναλύονται όλα τα παραπάνω θέματα. Δίχως να αγνοείται η κοινωνική σπουδαιότητα του κινηματογράφου ως ΜΜΕ, δίνεται ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός ότι οι ταινίες τέχνης δεν έπαψαν να παράγονται και να επιβεβαιώνουν τη διττή φύση του. Το βιβλίο αποτελεί συνεπτυγμένη μορφή εκτενέστερου κειμένου με τίτλο “Ο κινηματογράφος ως ΜΜΕ και τέχνη στο τέλος του εικοστού αιώνα”, που αποτέλεσε το αντικείμενο διδακτορικής διατριβής του συγγραφέα στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας κ. Μελίνας Σεραφετινίδου, καθώς και του καθηγητή του Τμήματος Επικοινωνίας του Παν. Αθηνών κ. Στέλιου Παπαθανασόπουλου στην τελευταία φάση του εγχειρήματος.