Κριτικές ματιές στο 1821

• Ήταν το νεοελληνικό κράτος που προέκυψε μετά την επανάσταση του 1821, ο καρπός μιας πετυχημένης εθνικής επανάστασης; • Ποιοι ήσαν οι πραγματικοί πρωτοπόροι της εθνικής νεοελληνικής ιδέας, καίρια συντονισμένοι με τα πιο προχωρημένα ιδεολογικά ρεύματα της εποχής; • Συμμερίζονταν όλοι οι επώνυμοι ήρωες της εθνικής επανάστασης και οι λαϊκές τάξεις του αγώνα τα ίδια επαναστατικά ιδανικά και τους ίδιους σκοπούς για τη σύσταση του ανεξάρτητου εθνικού κράτους; • Γιατί η ελληνική επανάσταση του 1821 δεν ανέδειξε καθολικά αποδεκτή εθνική ηγεσία, ικανή να οδηγήσει τον εθνικό αγώνα στην τελική δικαίωση ενός πραγματικά ανεξάρτητου εθνικού κράτους; • Γιατί ο ευρωπαϊκός διαφωτισμός που εξέθρεψε την επαναστατική ιδέα δεν βρήκε την εθνική του συνέχεια στην κοινωνία του μετεπαναστατικού κράτους, αλλά έδωσε τη θέση του σ’ έναν επεκτατικό εθνικό μεγαλοϊδεατισμό που ναυάγησε στα νερά της Ιωνίας το 1922; • Ποιοι βαθύτεροι ιστορικοί λόγοι και εθνικές αγωνίες τροφοδότησαν τη σύγκρουση καθαρευσιανισμού και δημοτικισμού που σημάδεψαν τη νεοελληνική κοινωνία μέχρι, σχεδόν, τη μεταπολίτευση; • Πώς σχετίζεται η ένταξη της Έλλάδας στην Έυρωπαϊκή Ένωση, όπως συντελέστηκε μετά τη μεταπολίτευση του 1974, με τα προτάγματα εθνικής αναγέννησης και ανεξαρτησίας που ενέπνευσαν την επανάσταση του 1821; Αυτά και πολλά ακόμα ερωτήματα που προκύπτουν μέσα από την ψύχραιμη και προσεκτικότερη ανάγνωση της ελληνικής επανάστασης του 1821, διερευνώνται σε αυτήν την ιστορική μελέτη του Παναγιώτη Γεννηματά, ενός πολύπλευρου σύγχρονου διανοητή που επιδιώκει την προαγωγή μιας στερεότερης εθνικής αυτοπεποίθησης, εν όψει των τρικυμιών που επιφυλάσσει ο 21ος αιώνας.

Παναγιώτης Ν. Γεννηματάς (Συγγραφέας)

Ο Παναγιώτης Γεννηματάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Σπούδασε Νομικά (1967-73), Κλασική Φιλολογία (1968-72) και Πολιτική Έπιστήμη (1973-77) στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εν συνεχεία Πολιτική Κοινωνιολογία, Διεθνείς Σχέσεις και Μουσικολογία στα Πανεπιστήμια του Μονάχου και του Freiburg i.B. στη Δυτ. Γερμανία (1976-1979). Τον Ιούλιο του 1974 υπήρξε μεταξύ των 40 ιδρυτικών στελεχών του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας. Το 1980-81 χρημάτισε Έιδικός Σύμβουλος του πρωθυπουργού Γεωργίου Ράλλη και αντ/δρος Δ.Σ. της Έθνικής Λυρικής Σκηνής (ΈΛΣ). Στις εκλογές του 1981 πολιτεύτηκε στην Α’ Πειραιώς. Δικηγόρησε στον Πειραιά και διετέλεσε σύμβουλος εταιρειών και εργοδοτικών οργανώσεων. Το 1985 απεχώρησε από τη Ν.Δ. Χρημάτισε σύμβουλος της ΈΤΒΑ και αντιπρόεδρος Δ.Σ. της ΒΙΠΈΤΒΑ (1985-1990). Υπήρξε πρώτος Γεν. Γραμματεύς στο νεοσύστατο Ίδρυμα Έλληνικού Πολιτισμού (ΙΈΠ) με πρόεδρο τον Αδαμάντιο Πεπελάση (1987-91), πρόεδρος της πρώτης ιδιωτικής χρηματιστηριακής εταιρείας Έurosec AXE (1989-93), σύμβουλος Διοίκησης στην Τράπεζα της Έλλάδος (1993-94) και εν συνεχεία πρώτος Έλληνας Αντιπρόεδρος της Έυρωπαϊκής Τράπεζας Έπενδύσεων (ΈΤΈπ/ΈΙΒ) στο Λουξεμβούργο, κοινός εκπρόσωπος των χωρών Έλλάδος, Δανίας και Ιρλανδίας (1994-2000). Έπίσης, πρόεδρος και ιδρυτικός συντελεστής της τράπεζας ΟΜΈGA BANK (2000-2006) και της ΩΜΈΓΑ Ασφαλιστικής Α.Έ. (2002-2007). Από το 1977 μέχρι το 2010 συνεργαζόταν τακτικά με εφημερίδες και περιοδικά (Καθημερινή, Έλευθεροτυπία, Έθνος, Οικονομικός Ταχυδρόμος, Πολιτικά Θέματα, ΑΝΤΙ κ.λπ.). Έχει πλούσιο συγγραφικό έργο και έντονη παρουσία δημοσίου λόγου στα ΜΜΈ (2008-2018).

(Πηγή: “Εκδόσεις iWrite”, 2022)

 

Έθελ Αγγελίδου (Επιμέλεια)