Λέγοντας και ξαναλέγοντας

Ο Απόστολος Δοξιάδης, γράφοντας για την ιστορία του διηγήματος του Νάσου Βαγενά “Ο Πάτροκλος Γιατράς και οι ελληνικές μεταφράσεις της Έρημης Χώρας”, την προϊστορία και την επίδρασή του, πραγματεύεται το κεντρικό θέμα της επανάληψης στη λογοτεχνία. Το μεγάλο ποίημα “Waste Land” του Τ. Σ. Έλιοτ (1922) γέννησε την “Έρημη Χώρα” του Γιώργου Σεφέρη (1936), που μαζί με μιαν ιδέα του Μπόρχες γέννησαν το διήγημα του Νάσου Βαγενά (1972). Αυτό γέννησε την “Έρημη Γη” (1984), την φανταστική αποκατάσταση από τον Ηλία Λάγιο του επικού ποιήματος που δεν πρόλαβε να γράψει ο Γιατράς, και αυτό μαζί με τα προηγούμενα γέννησαν την “Έτοιμη Χώρα” (2016) του Α. Τ. Ελή, που απομυθοποιεί τα προηγούμενα οράματα, τοποθετώντας το σκηνικό του στη σημερινή Ελλάδα… Στο βιβλίο, περιλαμβάνονται, το δοκίμιο του Απόστολου Δοξιάδη, και τα τέσσερα κείμενα που πραγματεύεται: το διήγημα του Νάσου Βαγενά, η “Έρημη Χώρα” στη μετάφραση του Σεφέρη, η “Έρημη Γη” του Λάγιου και η “Έτοιμη Χώρα” του Ελή. Η έκδοση συμπληρώνεται με το επίμετρο του Γιώργη Γιατρομανωλάκη “Συγγραφείς: εντολοδόχοι του νου ή ορμαθός ενθουσιαζόντων”, που ανακεφαλαιώνει μεταξύ άλλων τη βαθύτατη συνάφεια και συνοχή αυτών των κειμένων.